«Παγώνει» το Χόλιγουντ: Ιστορική απεργία ηθοποιών και σεναριογράφων λόγω του streaming και του ΑΙ

Το πανίσχυρό συνδικάτο των Αμερικανών ηθοποιών (SAG-AFTRA) ανακοίνωσε ότι κατεβαίνει επίσημα σε απεργία από τα μεσάνυχτα τοπική ώρα (10 το πρωί Παρασκευής ώρα Ελλάδας), μετά την κατάρρευση των συνομιλιών με τα στούντιο, ανακοίνωσε ο Ντάνκαν Κράμπτρι-Αϊρλαντ, επικεφαλής διαπραγματευτής του συνδικάτου.

Οι ηθοποιοί του Χόλιγουντ ενώνουν δυνάμεις με τους σεναριογράφους, στο μεγαλύτερο κλείσιμο της βιομηχανίας εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, με βασικό αίτημα οι κολοσσοί του streaming να συμφωνήσουν σε μια δικαιότερη κατανομή των κερδών και καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Περίπου 160.000 καλλιτέχνες θα σταματήσουν να εργάζονται, «παγώνοντας» τη συντριπτική πλειοψηφία των κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγών των ΗΠΑ. Οι αστέρες Κίλιαν Μέρφι, Ματ Ντέιμον και Έμιλι Μπλαντ αποχώρησαν από την πρεμιέρα του Oppenheimer του Κρίστοφερ Νόλαν στο Λονδίνο το βράδυ της Πέμπτης (13/7), καθώς κηρύχθηκε η απεργία.

Οι συγκεντρώσεις και οι πορείες θα ξεκινήσουν έξω από τα κεντρικά γραφεία του Netflix στην Καλιφόρνια, προτού προχωρήσουν σε άλλους κολοσσούς όπως οι Paramount, Warner Bros και Disney. Το σωματείο - επίσημα γνωστό ως Screen Actors Guild-American Federation of Television and Radio Artists, ή SAG-AFTRA - θέλει επίσης μια εγγύηση ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και τα πρόσωπα και οι φωνές που δημιουργούνται από υπολογιστή δεν θα χρησιμοποιηθούν για να αντικαταστήσουν τους ηθοποιούς.

Η ένωση που εκπροσωπεί τα στούντιο, η Alliance of Motion Picture and Television Producers (AMPTP) επέκρινε την απόφαση. «Μια απεργία σίγουρα δεν είναι το αποτέλεσμα που ελπίζαμε, καθώς τα στούντιο δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τους ερμηνευτές που ζωντανεύουν τις τηλεοπτικές εκπομπές και τις ταινίες μας. Το σωματείο επέλεξε δυστυχώς έναν δρόμο που θα οδηγήσει σε οικονομική δυσπραγία για αμέτρητες χιλιάδες ανθρώπους που εξαρτώνται από τον κλάδο», προσθέτει στην ανακοίνωση της.

Φόβοι των ηθοποιών για την τεχνητή νοημοσύνη

Για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, το AMPTP είπε ότι συμφώνησε σε μια «πρωτοποριακή πρόταση» που θα προστατεύει την ψηφιακή ομοιότητα των ηθοποιών και θα απαιτεί τη συγκατάθεσή τους όταν χρησιμοποιούνται ψηφιακά αντίγραφα σε παραστάσεις ή γίνονται αλλαγές.

Ο επικεφαλής διαπραγματευτής του SAG, Ντάνκαν Κραμπτρι-Ιρλανδία, είπε ότι η προσφορά ήταν απαράδεκτη. «Προτείνουν οι ερμηνευτές μας στο παρασκήνιο να μπορούν να σαρώνονται, να πληρώνονται για την αμοιβή μιας ημέρας και η εταιρεία τους να έχει αυτή τη σάρωση της εικόνας τους, την ομοιότητα τους και να μπορεί να τη χρησιμοποιεί για το υπόλοιπο της αιωνιότητας», είπε. «Αν νομίζετε ότι είναι μια πρωτοποριακή πρόταση, σας προτείνω να το ξανασκεφτείτε».

Μια άλλη απαίτηση του συνδικάτου των ηθοποιών από τις υπηρεσίες ροής είναι οι ηθοποιοί να λαμβάνουν μεγαλύτερη βασική αμοιβή και δικαιώματα - δηλαδή πληρωμές που γίνονται στους ηθοποιούς από επαναλήψεις ταινιών και προγραμμάτων στα οποία έχουν πρωταγωνιστήσει.

Η απεργία περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες ηθοποιούς που λαμβάνουν σημαντικά λιγότερη αμοιβή από τους συναδέλφους τους στην κορυφή της λίστας. «Στο παλιό μοντέλο, παίρνουν δικαιώματα με βάση την επιτυχία», είπε στο BBC η Kιμ Μάστερς, αρχισυντάκτρια του Hollywood Reporter. «Στο νέο μοντέλο, δεν μπορούν να μάθουν τι συμβαίνει στα παρασκήνια, επειδή οι streamers δεν μοιράζονται».

Η πρόεδρος της SAG, Φραν Ντρέσερ είπε ότι η απεργία έρχεται σε μια «πολύ σημαντική στιγμή» για τους παράγοντες του κλάδου. «Αυτό που μας συμβαίνει συμβαίνει σε όλους τους τομείς εργασίας», είπε, «όταν οι εργοδότες κάνουν τη Wall Street και την απληστία προτεραιότητά τους και ξεχνούν τους βασικούς συντελεστές που κάνουν τη μηχανή να λειτουργεί».

Η απεργία των σεναριογράφων

Μία ξεχωριστή απεργία των 11.500 μελών του Writers Guild of America που απαιτούν καλύτερες συνθήκες αμοιβής και εργασίας έχει ξεκινήσει από τις 2 Μαΐου. Ορισμένοι συγγραφείς έχουν στραφεί σε έργα που δεν καλύπτονται από τη σύμβαση μεταξύ της συντεχνίας και της Συμμαχίας Παραγωγών Κινηματογράφου και Τηλεόρασης.

Η «διπλή απεργία» και από τα δύο συνδικάτα είναι η πρώτη από το 1960, όταν η SAG είχε επικεφαλής τον ηθοποιό Ρόναλντ Ρίγκαν, πολύ πριν μπει στην πολιτική και γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ. Η τελευταία απεργία των ηθοποιών έγινε το 1980.

Μιλώντας κατά τη διάρκεια συγκέντρωσης ηγετών του κλάδου σε ένα θέρετρο του Αϊντάχο ενόψει της ανακοίνωσης της SAG την Πέμπτη, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Disney, Μπομπ Ίγκερ, είπε ότι οι απαιτήσεις τόσο των ηθοποιών όσο και των συγγραφέων ήταν μη πρακτικές και επιζήμιες για μια βιομηχανία που εξακολουθεί να ανακάμπτει από την πανδημία.

«Είναι πολύ ενοχλητικό για μένα», είπε. «Αυτή είναι η χειρότερη στιγμή στον κόσμο για να προστεθεί αυτή η αναστάτωση». Ένα τρίτο σωματείο, η Ένωση Αμερικανών Σκηνοθετών (Directors Guild of America) διαπραγματεύτηκε με επιτυχία ένα συμβόλαιο τον Ιούνιο και δεν θα συμμετάσχει.

Η απεργία θα προκαλέσει νέες καθηστερήσεις και προβλήματα σε μια λίστα έργων που έχουν ήδη κλείσει ή έχουν σταματήσει λόγω της απεργίας των συγγραφέων. Για τις ταινίες που γυρίζονται, σημαίνει ότι ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς θα γίνει αδύνατο. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου τα γυρίσματα έχουν ήδη ολοκληρωθεί, οι ηθοποιοί δεν θα είναι διαθέσιμοι για επαναλήψεις και άλλα βασικά στοιχεία της διαδικασίας δημιουργίας ταινιών.

Οι τηλεοπτικές εκπομπές που ακόμη γυρίζονται θα πρέπει επίσης σε μεγάλο βαθμό να σταματήσουν καθώς οι ηθοποιοί δεν θα είναι διαθέσιμοι, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσαν να συναφθούν παράπλευρες συμφωνίες μεταξύ των ερμηνευτών και των παραγωγών για να επιτραπεί η συνέχιση της δουλειάς.

Οι κορυφαίοι αστέρες του Χόλιγουντ δεν θα μπορούν να παρακολουθήσουν εκδηλώσεις για την προώθηση νέων και επερχόμενων κυκλοφοριών. Οι εκδηλώσεις συμπεριλαμβανομένων των Emmys και του Comic-Con ενδέχεται να αναπρογραμματιστούν ή να μειωθούν. Διεθνείς εκδηλώσεις, όπως τα φεστιβάλ του Τορόντο και της Βενετίας, θα συνεχιστούν, αν και οι ηθοποιοί του SAG δεν θα μπορούν να παρευρεθούν όπως κάνουν κάθε χρόνο.

Ώρες μετά την ανακοίνωση, αρκετοί ηθοποιοί που συνδέονται με το SAG μπήκαν στο Instagram για να εκφράσουν την υποστήριξή τους στην απεργία, όπως ο πρωταγωνιστής του Better Call Saul, Μπομπ Όντενκερκ, η Σίνθια Νίξον του Sex and the City και η βετεράνος του Χόλιγουντ Τζέιμι Λι Κέρτις.