Έρευνα: Η ατμοσφαιρική ρύπανση «φέρνει» σούπερ βακτήρια που αντιστέκονται στα αντιβιοτικά

Η ατμοσφαιρική ρύπανση συμβάλλει στην αύξηση της αντοχής στα αντιβιοτικά που αποτελεί σημαντική απειλή για την ανθρώπινη υγεία παγκοσμίως, σύμφωνα με μια παγκόσμια μελέτη.

Η ανάλυση που βασίστηκε σε δεδομένα από περισσότερες από 100 χώρες που εκτείνονται σχεδόν σε δύο δεκαετίες, δείχνει ότι η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με την αυξανόμενη αντοχή στα αντιβιοτικά σε κάθε χώρα και ήπειρο.

Υποδηλώνει επίσης ότι η σχέση μεταξύ των δύο έχει ενισχυθεί με την πάροδο του χρόνου, με τις αυξήσεις στα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης να συμπίπτουν με μεγαλύτερες αυξήσεις της αντοχής στα αντιβιοτικά.

«Η ανάλυσή μας παρουσιάζει ισχυρές ενδείξεις ότι τα αυξανόμενα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά», έγραψαν ερευνητές από την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο. «Αυτή η ανάλυση είναι η πρώτη που δείχνει πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει την αντίσταση στα αντιβιοτικά παγκοσμίως». Τα ευρήματά τους δημοσιεύονται στο περιοδικό Lancet Planetary Health.

Η αντοχή στα αντιβιοτικά είναι μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες απειλές για την παγκόσμια υγεία. Μπορεί να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας σε οποιαδήποτε χώρα και ήδη σκοτώνει 1,3 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως, σύμφωνα με εκτιμήσεις.

Οι κύριοι παράγοντες εξακολουθούν να είναι η κακή χρήση και η υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, τα οποία χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία λοιμώξεων. Αλλά η μελέτη δείχνει ότι το πρόβλημα επιδεινώνεται από τα αυξανόμενα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Η μελέτη δεν εξέτασε το γιατί αυτά τα δύο μπορεί να συνδέονται. Τα στοιχεία υποδηλώνουν ωστόσο ότι τα αιωρούμενα σωματίδια PM2.5 μπορεί να περιέχουν βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά και γονίδια ανθεκτικότητας, τα οποία μπορεί να μεταφερθούν μεταξύ περιβάλλοντος και να εισπνευστούν απευθείας από τον άνθρωπο, είπαν οι συγγραφείς.

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί ήδη τον μοναδικό μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Η μακροχρόνια έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση σχετίζεται με χρόνιες παθήσεις όπως οι καρδιακές παθήσεις, το άσθμα και ο καρκίνος του πνεύμονα, μειώνοντας το προσδόκιμο ζωής. Η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε υψηλά επίπεδα ρύπανσης μπορεί να προκαλέσει βήχα, συριγμό και κρίσεις άσθματος και οδηγεί σε αυξημένες επισκέψεις σε νοσοκομεία παγκοσμίως.

Ο περιορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση της αντοχής στα αντιβιοτικά, σύμφωνα με τη μελέτη, την πρώτη σε βάθος παγκόσμια ανάλυση πιθανών δεσμών μεταξύ των δύο. Ανέφερε επίσης ότι ο έλεγχος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά τους θανάτους και το οικονομικό κόστος που προέρχεται από λοιμώξεις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά.

Ο κύριος συγγραφέας, καθηγητής Χονγκ Τσεν του Πανεπιστημίου Zhejiang στην Κίνα, δήλωσε: «Η αντίσταση στα αντιβιοτικά και η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι η καθεμία από μόνη της μεταξύ των μεγαλύτερων απειλών για την παγκόσμια υγεία. Μέχρι τώρα, δεν είχαμε μια σαφή εικόνα των πιθανών δεσμών τους, αλλά αυτή η εργασία υποδηλώνει ότι τα οφέλη από τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα μπορούσαν να είναι διπλά: όχι μόνο θα μειώσει τις βλαβερές συνέπειες της κακής ποιότητας του αέρα, αλλά θα μπορούσε επίσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της αύξησης και της εξάπλωσης βακτηρίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά».

Αν και ο αέρας αναγνωρίζεται ως άμεση οδός για τη διάδοση της αντοχής στα αντιβιοτικά, υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τις διαφορετικές οδούς που μεταφέρονται τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά γονίδια μέσω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Οι πιθανές οδοί περιλαμβάνουν νοσοκομεία, αγροκτήματα και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων που εκπέμπουν και διαχέουν σωματίδια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά μέσω του αέρα και στη συνέχεια σε μεγάλες αποστάσεις.

Οι συγγραφείς δημιούργησαν ένα εκτεταμένο σύνολο δεδομένων για να διερευνήσουν εάν τα σωματίδια PM2.5 ήταν ένας βασικός παράγοντας για την παγκόσμια αντίσταση στα αντιβιοτικά, χρησιμοποιώντας στοιχεία από 116 χώρες από το 2000 έως το 2018. Οι πηγές δεδομένων περιελάμβαναν τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος και την Παγκόσμια Τράπεζα.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι η αντοχή στα αντιβιοτικά αυξάνεται με τα PM2,5, με κάθε αύξηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης κατά 10% να συνδέεται με αύξηση της αντοχής στα αντιβιοτικά κατά 1,1%. Η συσχέτιση έχει ενισχυθεί με την πάροδο του χρόνου, με αλλαγές στα επίπεδα PM2,5 που οδηγούν σε μεγαλύτερες αυξήσεις στην αντοχή στα αντιβιοτικά τα πιο πρόσφατα χρόνια. Η ανάλυση δείχνει ότι η αντίσταση στα αντιβιοτικά που προκύπτει από την ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέθηκε με περίπου 480.000 πρόωρους θανάτους το 2018.

Μια μοντελοποίηση πιθανών μελλοντικών σεναρίων δείχνει ότι εάν δεν υπήρχαν αλλαγές στις τρέχουσες πολιτικές για την ατμοσφαιρική ρύπανση, έως το 2050 τα επίπεδα αντοχής στα αντιβιοτικά παγκοσμίως θα μπορούσαν να αυξηθούν κατά 17%. Ο ετήσιος αριθμός πρόωρων θανάτων που συνδέονται με την αντίσταση στα αντιβιοτικά θα μπορούσε να ανέλθει σε περίπου 840.000.

Οι συγγραφείς αναγνώρισαν περιορισμούς στη μελέτη τους. Η έλλειψη δεδομένων σε ορισμένες χώρες μπορεί να επηρέασε τη συνολική ανάλυση, είπαν. Η μελλοντική έρευνα θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διερεύνηση του υποκείμενου μηχανισμού για το πώς η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει την αντίσταση στα αντιβιοτικά, είπαν.

Πηγή: Guardian