Προειδοποίηση - σοκ για την Αγία Σοφία: «Θα καταρρεύσει αν δεν κλείσει για εργασίες αποκατάστασης»
Μιλώντας σε τηλεοπτική εμπομπή, ο Ιλμπέρ Ορταϊλί ερωτήθηκε:
«Μπορεί να επιτραπεί η είσοδος τόσων ανθρώπων σε ένα κτίριο 1.500 ετών; Τι θα συμβεί αν δεν κλείσει;», για να απαντήσει χωρίς περιστροφές: «Φυσικά και δεν μπορεί να επιτραπεί η είσοδος. Γι’ αυτό πρέπει να κλείσει και να αποκατασταθεί. Αέναη αποκατάσταση. Αν είναι έξυπνοι, θα την κλείσουν. Αν δεν κλείσει θα καταρρεύσει», δήλωσε ο καθηγητής.
Τι ανέφερε στο επίμαχο απόσπασμα
Δημοσιογράφος εκπομπής σχολίασε προς τον καλεσμένο του: «Εσύ πάντα το έλεγες πως η Αγία Σοφία δεν αντέχει τόσους πολλούς επισκέπτες».
Ο ιστορικός Ιλμπερ Ορταϊλί απάντησε: «Δεν αντέχει σίγουρα».
Ο δημοσιογράφος ρώτησε: «Μπορεί να επιτραπεί η είσοδος τόσων ανθρώπων σε ένα κτίριο 1.500 ετών;».
Ο Ορταϊλί απάντησε: «Φυσικά και όχι. Γι' αυτό πρέπει να την κλείσουν και να αποκατασταθεί. Αιώνια αποκατάσταση. Μέχρι τώρα ασχολούνταν με την αποκατάσταση στα επάνω σημεία. Αυτά ήταν για μόστρα. Πρέπει να ασχοληθούν με τη βάση, τα θεμέλια. Οι υπόγειες στοές της (Αγίας Σοφίας) φτάνουν μέχρι το παλάτι (Τοπκαπί)».
Ο δημοσιογράφος ρώτησε: «Δηλαδή η Αγία Σοφία θα κλείσει; Θα την κλείσουν εντελώς;», για να απαντήσει: «Αν έχουν μυαλό θα την κλείσουν. Αυτό δεν είναι θέμα για πλάκα. Αν δεν κλείσει θα καταρρεύσει! Θα αρχίσει η κατάρρευση. Για παράδειγμα το ίδιο συμβαίνει στην Αγία Ειρήνη όπου πέφτουν ολόκληρες πέτρες».
Το άρθρο που άνοιξε τον «ασκό του Αιόλου»
Στο άρθρο του στην εφημερίδα Hurriyet, στις 17 Σεπτεμβρίου ο Τούρκος ακαδημαϊκός είχε εκφράσει την ανησυχία του για τις φθορές που έχουν προκληθεί στο μνημείο, από την μετατροπή του σε τέμενος, επισημαίνοντας ότι η Αγιά Σοφία πρέπει να κλείσει για ορισμένο χρονικό διάστημα ώστε να γίνουν εργασίες αποκατάστασης.
Επίσης τόνισε ότι θεωρεί καταστροφικό το γεγονός ότι κάθε χρόνο μπαίνουν στο μνημείο, 3 εκατομμύρια προσκυνητές και τεράστιος αριθμός τουριστών.
Ο καθηγητής ήταν επικριτικός και για παρεμβάσεις που αφορούν στις τουαλέτες και τις κρήνες του μνημείου.
Ο Ιλμπέρ Ορταϊλί είναι επίτιμο μέλος της Τουρκικής Ιστορικής Εταιρείας, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Διεθνούς Επιτροπής Οθωμανικών Σπουδών και μέλος της Ευρωπαϊκής Ιρανολογικής Εταιρείας και του Αυστροτουρκικού Επιστημονικού Φόρουμ, σύμβουλος του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, πρώην διευθυντής στο Μουσείο Τοπκαπί.