Χαμάς: Αυτοί είναι οι εγκέφαλοι της οργάνωσης - Η «εφτάψυχη γάτα» και ο «άνθρωπος σκιά»

Πολλά από τα υψηλόβαθμα στελέχη που ανήκουν στην παλαιστινιακή ομάδα που ελέγχει τη Γάζα διατηρούν χαμηλό δημόσιο προφίλ, ενώ άλλοι έχουν περάσει μεγάλο μέρος της ζωής τους αποφεύγοντας απόπειρες δολοφονίας από το Ισραήλ. Αυτοί είναι οι πιο εξέχοντες ηγέτες της Χαμάς:

Iσμαήλ Χανίγια

Θεωρείται ο γενικός ηγέτης της Χαμάς. Εξέχον μέλος του κινήματος στα τέλη της δεκαετίας του 1980, το Ισραήλ τον φυλάκισε για τρία χρόνια το 1989 καθώς κατέστειλε την πρώτη παλαιστινιακή εξέγερση. Στη συνέχεια εξορίστηκε το 1992 σε μια «νεκρή ζώνη» μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, μαζί με άλλους ηγέτες της Χαμάς.

Μετά από ένα χρόνο εξορίας, επέστρεψε στη Γάζα. Το 1997 διορίστηκε επικεφαλής του γραφείου του πνευματικού ηγέτη της Χαμάς, ενισχύοντας τη θέση του. Διορίστηκε πρωθυπουργός της Παλαιστίνης το 2006 από τον Πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς αφού η Χαμάς κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις εθνικές εκλογές, αλλά απολύθηκε ένα χρόνο αργότερα αφότου η ομάδα του έδιωξε το κόμμα Φάταχ του Αμπάς από τη Λωρίδα της Γάζας, μετά από μία εβδομάδα φονικής βίας.

Ο Χανίγια απέρριψε την απόλυσή του ως «αντισυνταγματική», τονίζοντας ότι η κυβέρνησή του «δεν θα εγκαταλείψει τις εθνικές της ευθύνες έναντι του παλαιστινιακού λαού» και συνέχισε να κυβερνά στη Γάζα. Εξελέγη επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς το 2017. Το 2018, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ τον χαρακτήρισε τρομοκράτη. Τα τελευταία χρόνια ζει στο Κατάρ.

Γιαχία Σινουάρ

Τον Σεπτέμβριο του 2015, οι Ηνωμένες Πολιτείες συμπεριέλαβαν το όνομα του Σινουάρ στη μαύρη λίστα των «διεθνών τρομοκρατών». Ο ηγέτης του κινήματος της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, Γιάχια Σινουάρ, γεννήθηκε το 1962.

Είναι ο ιδρυτής της υπηρεσίας ασφαλείας της Χαμάς, γνωστής ως Majd, η οποία διαχειρίζεται θέματα εσωτερικής ασφάλειας, ερευνά ύποπτους ισραηλινούς πράκτορες και εντοπίζει αξιωματικούς των ισραηλινών πληροφοριών και υπηρεσιών ασφαλείας.

Ο Σινουάρ έχει συλληφθεί τρεις φορές. Μετά την τρίτη του σύλληψη το 1988 καταδικάστηκε σε τέσσερις φορές ισόβια. Ωστόσο, ήταν ανάμεσα στους 1.027 Παλαιστίνιους και Ισραηλινούς Άραβες κρατούμενους που απελευθερώθηκαν από το Ισραήλ με αντάλλαγμα έναν Ισραηλινό στρατιώτη που κρατήθηκε αιχμάλωτος για περισσότερα από πέντε χρόνια από τη Χαμάς.

Ο Σινουάρ επέστρεψε στη θέση του ως εξέχων ηγέτης στη Χαμάς και διορίστηκε επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της ομάδας στη Λωρίδα της Γάζας το 2017. Το 2015, οι ΗΠΑ τον συμπεριέλαβαν στη μαύρη λίστα των «διεθνών τρομοκρατών».

Μοχάμεντ Ντέιφ

Ο Ντέιφ έχει σχεδόν μυθικό καθεστώς στη Γάζα λόγω της ικανότητάς του να αποφεύγει τις απόπειρες δολοφονίας. Είναι αρχηγός στις Ταξιαρχίες Izz al-Din al-Qassam, τον στρατιωτικό βραχίονα του κινήματος της Χαμάς.

Είναι μια σκιώδης φιγούρα που είναι γνωστός στους Παλαιστίνιους ως ο «εγκέφαλος» και στους Ισραηλινούς ως «εφτάψυχη γάτα» Οι ισραηλινές αρχές τον φυλάκισαν το 1989 και μετά ίδρυσε τις Ταξιαρχίες al-Qassam με στόχο τη σύλληψη Ισραηλινών στρατιωτών.

Μετά την απελευθέρωσή του, βοήθησε στην κατασκευή τούνελ που επέτρεψαν στους μαχητές της Χαμάς να εισέρχονται στο Ισραήλ από τη Γάζα. Ο Ντέιφ είναι ένας από τους πιο καταζητούμενους άνδρες στο Ισραήλ, κατηγορούμενος για σχεδιασμό και επίβλεψη βομβιστικών επιθέσεων σε λεωφορεία που σκότωσαν δεκάδες Ισραηλινούς το 1996 και για συμμετοχή στη σύλληψη και τη δολοφονία τριών Ισραηλινών στρατιωτών στα μέσα της δεκαετίας του 1990.

Το Ισραήλ τον φυλάκισε το 2000, αλλά δραπέτευσε στην αρχή της δεύτερης παλαιστινιακής εξέγερσης ή ιντιφάντα. Από τότε, άφησε πίσω του ελάχιστα ίχνη. Υπάρχουν τρεις γνωστές φωτογραφίες του: η μία έχει χρονολογία, στη δεύτερη φοράει μάσκα και η τρίτη είναι της σκιάς του.

Οι πιο σοβαρές απόπειρες δολοφονίας ενανατίον του ήταν το 2002: ο Ντέιφ επέζησε αλλά έχασε το ένα του μάτι. Ο Ισραήλ λέει ότι έχασε επίσης ένα πόδι και ένα χέρι και ότι δυσκολεύεται να μιλήσει. Οι ισραηλινές δυνάμεις ασφαλείας απέτυχαν και πάλι να δολοφονήσουν τον Ντέιφ κατά τη διάρκεια επίθεσης του 2014 στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά σκότωσαν τη γυναίκα του και τα δύο από τα παιδιά του.

Μαρουάν Ίσα

Πιστεύεται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην πρόσφατη επίθεση. Ο Mαρουάν Ίσα, ή ο «άνθρωπος σκιά» και το δεξί χέρι του Mοχάμεντ Ντείφ είναι ο αναπληρωτής αρχιστράτηγος των Ταξιαρχιών Izz al-Din al-Qassam.

Οι ισραηλινές δυνάμεις τον κράτησαν κατά τη διάρκεια της πρώτης Ιντιφάντα για πέντε χρόνια λόγω της δράσης του με τη Χαμάς. Η Παλαιστινιακή Αρχή τον συνέλαβε το 1997, αλλά αφέθηκε ελεύθερος μετά τη δεύτερη ιντιφάντα το 2000.

Ήταν στη λίστα των πιο καταζητούμενων ανθρώπων του Ισραήλ και τραυματίστηκε όταν το Ισραήλ επιχείρησε να τον δολοφονήσει το 2006. Ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη κατέστρεψαν επίσης το σπίτι του δύο φορές κατά τη διάρκεια εισβολών στη Γάζα το 2014 και το 2021, σκοτώνοντας τον αδελφό του.

Δεν ήταν γνωστό πώς έμοιαζε μέχρι το 2011, όταν εμφανίστηκε σε μια ομαδική φωτογραφία που τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια μιας δεξίωσης για την ανταλλαγή κρατουμένων. Θεωρείται ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο στον σχεδιασμό εισβολών στο Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της πιο πρόσφατης.

Xαλέντ Μεσάαλ

Ο Χαλέντ Μεσάαλ, ο οποίος γεννήθηκε στη Δυτική Όχθη το 1956, θεωρείται ένας από τους ιδρυτές της Χαμάς. Υπό τις άμεσες οδηγίες του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, η υπηρεσία κατασκοπείας του Ισραήλ, Μοσάντ, επιχείρησε να τον δολοφονήσει το 1997, ενώ ζούσε στην Ιορδανία.

Οι πράκτορες της Μοσάντ μπήκαν στην Ιορδανία με πλαστά καναδικά διαβατήρια και έκαναν στον Μεσάαλ ένεση με μια τοξική ουσία ενώ περπατούσε σε έναν δρόμο. Οι ιορδανικές αρχές ανακάλυψαν την απόπειρα δολοφονίας και συνέλαβαν δύο μέλη της Μοσάντ.

Ο αείμνηστος βασιλιάς Χουσεΐν της Ιορδανίας ζήτησε από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ το αντίδοτο για την ουσία στην οποία χορηγήθηκε η ένεση του Mεσάαλ. Αντιμετωπίζοντας πίεση από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, ο Νετανιάχου παρείχε το αντίδοτο, έχοντας αρχικά απορρίψει το αίτημα.

Ο Mεσάαλ ο οποίος ζει στο Κατάρ, επισκέφτηκε τη Λωρίδα της Γάζας για πρώτη φορά το 2012. Έγινε δεκτός από Παλαιστίνιους αξιωματούχους και πλήθη Παλαιστινίων που βγήκαν για να τον καλωσορίσουν. Η Χαμάς εξέλεξε τον Iσμαίλ Χανίγια για να διαδεχτεί τον Mεσάαλ ως επικεφαλής του πολιτικού της γραφείου το 2017 και ο Mεσάαλ έγινε επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της ομάδας στο εξωτερικό.

Μαχμούντ Ζαχάρ

Ο Μαχμούντ Ζαχάρ γεννήθηκε στη Γάζα το 1945 από πατέρα Παλαιστίνιο και μητέρα Αιγύπτια. Θεωρείται από τους πιο εξέχοντες ηγέτες της Χαμάς και μέλος της πολιτικής ηγεσίας του κινήματος. Πήγε σχολείο στη Γάζα και πανεπιστήμιο στο Κάιρο, στη συνέχεια εργάστηκε ως γιατρός στη Γάζα και στο Khan Younis μέχρι που οι ισραηλινές αρχές τον απέλυσαν λόγω της πολιτικής του θέσης.

Ο Μαχμούντ Ζαχάρ κρατήθηκε στις ισραηλινές φυλακές το 1988, μήνες μετά την ίδρυση της Χαμάς. Ήταν μεταξύ εκείνων που απελάθηκαν από το Ισραήλ το 1992. Με το κίνημα της Χαμάς να κερδίζει τις παλαιστινιακές γενικές εκλογές το 2006, ο Ζαχάρ εντάχθηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών στη νεοσυσταθείσα κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Iσμα πριν την τελική απόλυσή του.

Το Ισραήλ επιχείρησε να τον δολοφονήσει το 2003, όταν ένα αεροπλάνο έριξε βόμβα στο σπίτι του στην πόλη της Γάζας. Η επίθεση τον άφησε με ελαφρά τραύματα, αλλά σκότωσε τον μεγαλύτερο γιο του, Χαλέντ. Ο δεύτερος γιος του, Χοσάμ, ο οποίος ήταν μέλος των Ταξιαρχιών al-Qassam, σκοτώθηκε σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Γάζα το 2008.