Τουρκία: Βαζει νέο «φρένο» στις εξαγωγές ελαιολάδου - «Οι αγρότες πρέπει να στηριχθούν»
Η τρίμηνη απαγόρευση εξαγωγών στις εξαγωγές ελαιολάδου, η οποία επήλθε μετά τη σημαντική αύξηση των τιμών στην Τουρκία και σε όλο τον κόσμο, παρατάθηκε επ' αόριστον. Οι παραγωγοί προειδοποίησαν ότι η ζήτηση έχει αρχίσει να μειώνεται και τόνισαν ότι θα υπάρξει αύξηση των τιμών στα νέα φυτικά προϊόντα.
Η απαγόρευση, η οποία δεν ισχύει για την εξαγωγή συσκευασμένου ελαιολάδου, αλλά σχετίζεται μόνο με το χύμα και το ελαιόλαδο σε βαρέλι, επεκτάθηκε για να σταθεροποιηθούν οι τιμές. Την περίοδο 2022-2023, οι χαμηλές αποδόσεις στις κορυφαίες χώρες παραγωγής ελαιολάδου στον κόσμο, λόγω της κλιματικής αλλαγής είχαν αυξήσει τη ζήτηση από το εξωτερικό για ελιές και ελαιόλαδο από την Τουρκία.
Στις 19 Ιουλίου, ελήφθη απόφαση να αφαιρεθούν 20 σεντ ανά κιλό από όλες τις εξαγωγές ελαιολάδου χύμα και βαρελιού και λόγω της συνεχιζόμενης αρνητικής επίδρασης των εξαγωγών στις εγχώριες τιμές καταναλωτή, τέθηκε σε ισχύ απαγόρευση εξαγωγών χύμα και βαρελιού ελαιολάδου μεταξύ 1ης Αυγούστου και 1ης Νοεμβρίου. Σε ανακοίνωση της 18ης Οκτωβρίου, το υπουργείο Εμπορίου ανέφερε ότι η άνοδος των παγκόσμιων τιμών του ελαιολάδου συνεχίζεται.
«Δεδομένης της μείωσης της παραγωγής στη χώρα μας αυτή την περίοδο λόγω της δύσκολης χρονιάς» καθώς και των απωλειών παραγωγής σε πολλές περιοχές της χώρας μας λόγω των δυσμενών κλιματικών συνθηκών κατά την περίοδο ανθοφορίας των ελαιόδεντρων, το γεγονός ότι δεν θα υπάρξει μείωση των ραγδαίων τιμών του ελαιολάδου στον κόσμο και η αυξανόμενη εξωτερική ζήτηση θα συνεχιστεί, κατέστη αναγκαία η συνέχιση του μέτρου που εφαρμόζεται στις εξαγωγές ελαιολάδου χύμα και βαρελιού», αναφέρει σε γραπτή ανακοίνωση το υπουργείο.
Προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα από την πλευρά της προσφοράς όσον αφορά την ευημερία των καταναλωτών και τις εγχώριες τιμές, η εξέλιξη των αποδόσεων των προϊόντων θα παρακολουθείται για κάποιο χρονικό διάστημα, προστίθεται στην ανακοίνωση.
Αξιολογώντας την απαγόρευση, ο Aλπερ Αλχάτ, πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Εμπορευμάτων Akhisar, είπε ότι απαιτείται συγκεκριμένος χρόνος για τη μέτρηση της προσφοράς και της ζήτησης. «Η τιμή του ελαιολάδου ήταν 180 τουρκικές λίρες πριν τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση των εξαγωγών και τώρα είναι πάνω από 200 λίρες», είπε.
«Πρέπει να δούμε τις ακριβείς ποσότητες στη νέα σεζόν. Αλλά δεν είναι στα χέρια της Τουρκίας να μειώσει τις τιμές του ελαιολάδου. Οι τιμές του ελαιολάδου στην Ισπανία αυξήθηκαν κατά 100% τους τελευταίους 12 μήνες. Υπάρχει ευκαιρία σε συσκευασμένο ελαιόλαδο. Η Τουρκία πρέπει να το εκμεταλλευτεί».
«Υπάρχει πτώση της ζήτησης πάνω από 50% στην Τουρκία. Η πτώση της ζήτησης θα αποτρέψει την άνοδο των τιμών. Εάν δεν μπορέσουμε να αποτρέψουμε την πτώση της ζήτησης, οι προσπάθειες που έχουμε κάνει μέχρι τώρα για την προώθηση του ελαιολάδου θα είναι μάταιες». Ο Αλχάτ σημείωσε ότι οι τιμές του ελαιολάδου στις αγορές της Τουρκίας παρουσιάζουν μεγάλες διακυμάνσεις. «Πουλάνε ελαιόλαδο στις παλιές τιμές στις αγορές και πουλάνε τα υπόλοιπα προϊόντα που είναι αποθηκευμένα στις αποθήκες τους», είπε.
«Είναι δυνατό να βρούμε ελαιόλαδο στην τιμή των 175 λιρών. Στο άμεσο μέλλον, η τιμή στα ράφια θα ξεπεράσει τις 200 λίρες. Οι αγρότες πρέπει να στηριχθούν», πρόσθεσε. Οι εξαγωγές ελαιολάδου της Τουρκίας στην Ισπανία αυξήθηκαν κατά 27 φορές το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους μετά τις αρνητικές επιπτώσεις της ξηρασίας.
Σύμφωνα με το Türkiye Exporters Assembly (TİM), οι εξαγωγές ελιάς και ελαιολάδου της Τουρκίας αυξήθηκαν κατά 190% στα 560 εκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι.