ΗΠΑ: «Πονοκέφαλος» η τιμή ρεκόρ του ελαιολάδου - Χιλή και Αργεντινή μπαίνουν στο «παιχνίδι»

Η Mισέλ Σπάνγκλερ, ιδιοκτήτρια της Infused Oils & Vinegars στο Ντάλας, αναμένεται να πληρώσει έως και 20% περισσότερο για το ελαιόλαδο από τον προμηθευτή της, γράφουν οι New York Times. Κάτι έχει αλλάξει τελευταία σχετικά με το ελαιόλαδο που αγοράζει, εμφιαλώνει και εμποτίζει με γεύσεις όπως βασιλικό και πορτοκάλι για το κατάστημά της στο Ντάλας. Δεν είναι η γεύση αλλά το κόστος: Οι παγκόσμιες τιμές του ελαιολάδου εκτοξεύθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ, έχοντας υπερδιπλασιαστεί από τον περασμένο χρόνο.

Η Σπάνγκλερ έχει μια συμφωνία με τον προμηθευτή του καταστήματός της που την προστατεύει από τέτοιες γρήγορες αυξήσεις τιμών, αλλά εξακολουθεί να αναμένει να πληρώσει έως και 20% περισσότερο. Σκοπεύει να αυξήσει τις τιμές 10 έως 15% στο κατάστημά της, Infused Oils & Vinegars, στις αρχές του επόμενου έτους. «Δεν είναι ένα φθηνό προϊόν», λέει «και έτσι πιθανότατα θα χάσω ορισμένους από τους πελάτες μου από αυτήν τη σειρά προϊόντων στο κατάστημά μου».

Όπως το πετρέλαιο που προέρχεται από το έδαφος, έτσι και το ελαιόλαδο είναι ένα διεθνές εμπόριο, με γεγονότα που συμβαίνουν σε ένα μέρος του κόσμου να έχουν απήχηση πολλά χιλιόμετρα μακριά. Η ξηρασία στην Ισπανία, τον μεγαλύτερο παραγωγό ελαιολάδου στον κόσμο, έχει καταστρέψει τις πρόσφατες συγκομιδές και η κακοκαιρία έχει πλήξει τις ελαιοκαλλιέργειες σε άλλους μεγάλους παραγωγούς όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισάγουν σχεδόν όλο το ελαιόλαδο που καταναλώνουν, κυρίως από την Ισπανία και την Ιταλία.

Το αποτέλεσμα είναι οι τιμές να σκαρφαλώνουν σε ιλιγγιώδη ύψη, πολύ πάνω από 9.000 δολάρια ανά μετρικό τόνο, το οποίο φιλτράρεται σε πιο ακριβά μπουκάλια λαδιού που έχουν γίνει αντικείμενο σε πολλά αμερικανικά νοικοκυριά, που χρησιμοποιούνται για το μαγείρεμα και το ντρέσινγκ σε τρόφιμα που σχετίζονται με μια υγιεινή μεσογειακή διατροφή. Ένα μπουκάλι 750 ml έξτρα παρθένου ελαιόλαδου Bertolli που κόστιζε περίπου 9 δολάρια στο παντοπωλείο τον περασμένο Οκτώβριο κοστίζει περίπου 11 δολάρια σήμερα, σε μία αύξηση σχεδόν 22%, σύμφωνα με την IRI.

Άνοδος στην τιμή των τροφίμων

Η Νότια Ευρώπη, η οποία αντιπροσωπεύει περισσότερο από το ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου, είναι για το ελαιόλαδο ό,τι η Μέση Ανατολή για το αργό πετρέλαιο Και τα πράγματα δεν φαίνονται καλά για την επερχόμενη ευρωπαϊκή συγκομιδή, η οποία ξεκίνησε αυτόν τον μήνα: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είπε πρόσφατα ότι η παραγωγή ελαιολάδου στην Ισπανία, την Ιταλία και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ανακάμψει ελάχιστα από την πτώση 40% της περασμένης σεζόν, περιορίζοντας τις προμήθειες και αυξάνοντας τιμές.

Το ελαιόλαδο έχει γίνει τόσο αγαπητό που έχει προσελκύσει εγκληματικές συμμορίες, με ορισμένες ιδιαίτερα θρασύδειλες κλοπές σε φάρμες και εργοστάσια στην Ισπανία και την Ελλάδα.

Τα απρόβλεπτα και ασυνήθιστα καιρικά μοτίβα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή και έχουν ανατρέψει τη συγκομιδή ελαιολάδου στη Μεσόγειο έχουν επίσης πλήξει τα γαλλικά κρασιά, τα πορτοκάλια στη Φλόριντα και πολλές άλλες καλλιέργειες. Η άνοδος στις τιμές των τροφίμων ήταν ένας σημαντικός παράγοντας στην πρόσφατη έκρηξη του πληθωρισμού, η οποία έχει συμπιέσει τους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών και έχει βασανίσει τις οικονομίες σε όλο τον κόσμο.

«Οι καταναλωτές θα αντιμετωπίσουν απλώς υψηλότερες τιμές», δήλωσε ο Σον Άντισον, ιδιοκτήτης του Olive Oil Source, ενός χονδρέμπορου ελαιολάδου στην Καλιφόρνια που προμηθεύει παντοπωλεία και εστιατόρια. Τον Ιούλιο, έλαβε ένα email από τον μεγαλύτερο προμηθευτή του, ο οποίος συγκεντρώνει το λάδι του από την Αυστραλία και την Καλιφόρνια, το οποίο τον ενημέρωνε ότι η τιμή χονδρικής ελαιολάδου ανέβαινε περισσότερο από 30%, με άμεση ισχύ.

Αμέσως μετά, οι δεύτεροι και τρίτοι μεγαλύτεροι προμηθευτές του ακολούθησαν το παράδειγμά του. «Όλοι έσπευσαν και ανέβασαν τις τιμές», είπε ο Άντισον σημειώνοντας ότι έδειξε πώς λειτουργούν οι παγκόσμιες αγορές. Την Τρίτη, εξέδωσε εντολή αγοράς για ελαιόλαδο στα 39,50 δολάρια το γαλόνι, που μέχρι πρόσφατα του κόστιζε 29,50 δολάρια.

Ζήτηση για ελαιόλαδο στη Χιλή και την Αργεντινή

Ορισμένες εταιρείες αναζητούν περισσότερο ελαιόλαδο στο νότιο ημισφαίριο, αλλά ο αντίκτυπος των ελλείψεων στη Μεσόγειο μπορεί να είναι δύσκολο να αποφευχθεί, καθώς ο αγώνας για τη μείωση των προμηθειών καθιστά δυσκολότερη την επίτευξη συμφωνίας με τη Χιλή ή την Αργεντινή για ελαιόλαδο.

Η Λία Μπράντλεϊ, γενική οικονομική διευθύντρια της Veronica Foods, προμηθεύτριας ελαιολάδου στην Καλιφόρνια που έχει πελάτες όπως η Infused Oils & Vinegars της Σπάνγκλερ, είπε ότι η Νότια Αμερική και η Αυστραλία είχαν καλές καλλιέργειες πέρυσι, συμβάλλοντας στον μετριασμό ορισμένων ζημιών στην Ισπανία.

«Το να βασιζόμαστε σε ένα ημισφαίριο ή μια χώρα ή μια περιοχή δεν είναι βιώσιμο», είπε. Επειδή το ελαιόλαδο παράγεται σε τόσα πολλά διαφορετικά μέρη του κόσμου, ο φόβος μεταξύ των πωλητών αφορά λιγότερο την έλλειψη και περισσότερο το πόσα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν οι καταναλωτές.

Στην Olive Oil Source, ο κ. Άντισον δεν έχει παρατηρήσει πτώση στις πωλήσεις, κάτι που τον εξέπληξε. Στην πραγματικότητα, έχει δει μια αύξηση 20 % από τον Ιούλιο, παρόλο που έχει περάσει όλα τα έξοδα που πληρώνει στους προμηθευτές του. Είπε ότι περίμενε ότι η επιχείρηση θα παραμείνει κερδοφόρα. Η ικανότητα και η προθυμία των καταναλωτών να επωμιστούν το βάρος των υψηλότερων τιμών εξέπληξαν τους οικονομολόγους και αψήφησαν επανειλημμένα τις προβλέψεις για επιβράδυνση.

Ωστόσο, οι αυξανόμενες τιμές για ορισμένα αγαθά μπορεί να πλησιάζουν στο σημείο όπου οι αγοραστές τελικά μειώνουν. Ο Τζέσε Σάπελ, ιδιοκτήτης του Barboncino, μίας πιτσαρίας ναπολιτάνικου στιλ πιτσαρίας στη συνοικία Crown Heights στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, είπε ότι είχε παρατηρήσει την πιο πρόσφατη αύξηση στην τιμή του ελαιολάδου τις τελευταίες εβδομάδες.

Εάν οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται, ίσως χρειαστεί να χρησιμοποιήσει λιγότερο από αυτό, είπε. «Όντας μια μικρή επιχείρηση που λειτουργεί ήδη με μικρά περιθώρια κέρδους, το αυξανόμενο κόστος ενός βασικού συστατικού όπως το ελαιόλαδο δημιουργεί μια ακόμη πρόκληση για να φέρουμε υψηλής ποιότητας, προσιτή πίτσα και κουζίνα στην κοινότητά μας», είπε. Ο Γκρέι Μπρουκς, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης της Pizzeria Toro στο Durham της Νέας Υόρκης, είπε ότι το ελαιόλαδο ήταν ζωτικής σημασίας για να δώσει στην πίτσα του τη γεύση και την υφή που περιέγραψε ως «υβρίδιο μεταξύ παραδοσιακής ζύμης πίτσας και focaccia».

Το αυξανόμενο κόστος του ελαιολάδου, το οποίο ο κ. Μπρουκς προμηθεύεται από την Ιταλία, τον ανάγκασε να αυξήσει τις τιμές αυτόν τον μήνα κατά 5 έως 10%, είπε, με περίπου το ήμισυ της αύξησης να οφείλεται στο κόστος του ελαιολάδου. Οι περισσότερες από τις πίτσες του αυξήθηκαν κατά 1 δολάριο, με κάποιες να ανεβαίνουν 2 δολάρια, όπως οι κεφτέδες και οι πίτες με λουκάνικο. Δεν αλλάζει τη συνταγή του, αλλά είπε ότι η αύξηση του κόστους των τροφίμων είχε κάνει τη δουλειά του πιο δύσκολη, με το ελαιόλαδο να είναι ο τελευταίος πονοκέφαλος. «Πολλοί άνθρωποι σαν εμένα αισθάνονται το βάρος της αύξησης στις τιμές ελαιολάδου», είπε.

Πηγή: New York Times