Η Τουρκία θέτει σε αμφιβολία την ΝΑΤΟϊκή της ταυτότητα, λέει ο διεθνολόγος Τάσος Χατζηβασιλείου

«Ουσιαστικά η Τουρκία θέτει σε αμφιβολία τον στρατηγικό προσανατολισμό της, θέτει σε αμφιβολία η ίδια τη ΝΑΤΟϊκή της ταυτότητα. Προτάσσει λοιπόν, ο Ερντογάν, την επιλογή του να απευθύνεται στο μουσουλμανικό ακροατήριο διεκδικώντας τον ρόλο του “πατέρα” του σουνιτικού κόσμου», σημείωσε ο διεθνολόγος, διδάκτορας Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας και βουλευτής της ΝΔ Τάσος Χατζηβασιλείου, σχολιάζοντας την κατάσταση στη Μέση Ανατολή με τον πόλεμο μεταξύ Χαμάς-Ισραήλ και τον ρόλο της Τουρκίας.

Μιλώντας στην ΕΡΤ, σχετικά με το τι σηματοδοτούν οι δηλώσεις Ερντογάν και η ανάκληση του Πρέσβη της Άγκυρας από το Τελ Αβίβ και για το γιατί ο Μπλίνκεν μεταβαίνει την Κυριακή στην Άγκυρα, τόνισε: «Ο Ερντογάν αυτή τη στιγμή έρχεται σε πλήρη ρήξη με το Ισραήλ, με μια χώρα με την οποία προσπαθούσε να “ρίξει γέφυρες” και ενεργειακή συνεργασία μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες. Ουσιαστικά η Τουρκία θέτει σε αμφιβολία τον στρατηγικό προσανατολισμό της, θέτει σε αμφιβολία η ίδια τη ΝΑΤΟϊκή της ταυτότητα. Προτάσσει λοιπόν, ο Ερντογάν, την επιλογή του να απευθύνεται στο μουσουλμανικό ακροατήριο διεκδικώντας τον ρόλο του “πατέρα” του σουνιτικού κόσμου. Αυτή τη στιγμή απευθύνεται κυρίως έξω (…)».

Για το αν ο ρόλος της Τουρκίας στην Μεσανατολική κρίση ενισχύεται ή αποδυναμώνεται, λόγω της ξεκάθαρης στάσης της υπέρ της Χαμάς, είπε: «Η Τουρκία παραμένει υπολογίσιμος πόλος. Όμως με τη στάση που ακολουθεί δεν μπορεί να εξελιχθεί σε έντιμο διαμεσολαβητή. Προσπάθησε, άλλωστε, να παίξει ρόλο στο θέμα των ομήρων, αλλά κι εκεί τα πρωτεία πήραν άλλες χώρες, όπως το Κατάρ και η Αίγυπτος.

Η ξεκάθαρη θέση της Άγκυρας υπέρ της Χαμάς μειώνει την αξιοπιστία της στον αραβικό κόσμο και την απομακρύνει ακόμα περισσότερο από μετριοπαθείς αραβικές χώρες, οι οποίες θέλουν αποκλιμάκωση. Κι αυτή τη στιγμή δεν έχει η Τουρκία να παίξει κάποιον εποικοδομητικό, ουσιαστικό ρόλο στην κρίση, ως έχουν τα δεδομένα αυτά σήμερα».

Για το αν με όσα γίνονται στη Μέση Ανατολή και με τον ρόλο που παίζει η Τουρκία και με τη στάση που έχει κρατήσει, εκτιμά ότι με κάποιο τρόπο μπορεί να “εκτραχυνθεί”, ο ελληνοτουρκικός διάλογος, υπογράμμισε: «Αυτή η κρίση στη Μέση Ανατολή έχει αποδείξει ότι η διαφορά απόψεων ανάμεσα σε Αθήνα και Άγκυρα είναι πάρα πολύ μεγάλη, ακόμα και για ζήτημα της Μέσης Ανατολής, μια και φαίνεται εκεί ότι έχουμε τελείως αντίθετες απόψεις. Όμως καλό θα ήταν να μην επηρεάσει αυτή η κρίση τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Εμείς δεν είμαστε αφελείς.

Δεν πιστεύει κανείς στην Αθήνα ότι η Τουρκία ξαφνικά άλλαξε θέση, άποψη. Σε κάθε περίπτωση, ο διάλογος, αυτή η συνεννόηση εν πάση περιπτώσει με τη νηνεμία στο Αιγαίο, είναι η μόνη θετική εξέλιξη σε μία περιοχή η οποία έχει δύο πολέμους: έναν στην Ουκρανία και έναν στη Μέση Ανατολή. Άρα αυτή η ηρεμία στη δική μας περιοχή σίγουρα αποτελεί καλή είδηση και καλό θα ήταν να διαφυλαχθεί, για το καλό, όχι μόνο Ελλάδας και της Τουρκίας, αλλά όλης της γειτονιάς μας».

Για το αν έχει αυτή τη στιγμή κάποια «τύχη» η διπλωματία, την ώρα που χερσαίες δυνάμεις του Ισραήλ έχουν κυκλώσει τη Γάζα, δήλωσε: «Είναι θετική εξέλιξη το γεγονός ότι το Ισραήλ αφήνει αυτή τη στιγμή χρόνο για να φτάσει ανθρωπιστική βοήθεια και να φύγουν περισσότεροι Παλαιστίνιοι από το βόρειο κομμάτι της Γάζας προς το νότιο. Ο πόλεμος δεν αποτελεί σίγουρα λύση, όπως λύση δεν αποτελεί το να φύγουν οι Παλαιστίνιοι από τη Γάζα. Σε αυτό ας είμαστε ξεκάθαροι. Η διπλωματία λοιπόν τώρα εργάζεται για δύο πράγματα συγκεκριμένα: Πρώτον, για ανθρωπιστικές παύσεις και δεύτερον για την προστασία των αμάχων.

(…) Εκτιμώ ότι αν η διπλωματία πετύχαινε κάτι στο ζήτημα των ομήρων, σίγουρα θα μπορούσε να βρεθεί μια μικρή “βαλβίδα” εκτόνωσης της κρίσης. Όμως υπάρχει πάρα πολύ δουλειά εκεί και χρειάζεται επίπονη προσπάθεια».

Σχολιάζοντας δε τις τοποθετήσεις τόσο του Ιράν όσο και της Χεζμπολάχ το τελευταίο 24ωρο και το αν απομακρύνεται το ενδεχομενο γενικευμένης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή είπε: «Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ στην ουσία είπε τις αναμενόμενες απειλές και τις αναμενόμενες ρητορικές εξάρσεις. Δεν εξεπλάγη κανείς από όσα ακούσαμε, σίγουρα όμως τον περίμεναν περισσότεροι κάτοικοι του Λιβάνου, οι οποίοι δεν θέλουν να ξαναζήσουν τις στιγμές του πολέμου του 2006.

Φάνηκε απολογητικός απέναντι στους Παλαιστινίους -επειδή δεν έχει η Χεζμπολάχ ενεργό ανάμειξη- και υπογράμμισε το γεγονός ότι η απειλή της Χεζμπολάχ στην ουσία υποχρεώνει τα στρατεύματα στα βόρεια σύνορά του με τον Λίβανο, άρα βοηθάει εμμέσως στη Γάζα.

Κρατώ όμως δύο σημαντικές αποστροφές: ότι απάλλαξε ουσιαστικά με έμμεσο τρόπο το Ιράν από κάθε εμπλοκή σε αυτή την κρίση, άρα έστειλε πρώτο μήνυμα, και δεύτερον, είναι θετικό το γεγονός ότι δεν προϊδέασε για γενικότερο πόλεμο κατά του εβραϊκού κράτους. Όμως οι ισορροπίες είναι πάρα πολύ λεπτές και ειδικά τα πάθη στη Μέση Ανατολή μπορεί να αλλάξουν τα δεδομένα».