H μοναξιά «σκοτώνει»: Οι άνθρωποι που δεν βλέπουν συχνά φίλους και συγγενείς πεθαίνουν νωρίτερα

Οι άνθρωποι που δεν βλέπουν τους φίλους ή την οικογένειά τους έχουν 77% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία, ενώ ακόμη και οι μηνιαίες επισκέψεις μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Οι άνθρωποι πρέπει να επισκέπτονται τους αγαπημένους τους τουλάχιστον μία φορά το μήνα για να αποτρέψουν τη μοναξιά και να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Ακαδημαϊκοί από το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη UK Biobank, μια μακροπρόθεσμη μελέτη που παρακολουθεί την υγεία και τη γενετική των ενηλίκων σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συγγραφείς εξέτασαν πέντε διαφορετικά είδη κοινωνικής σύνδεσης που αναφέρθηκαν από 458.146 άτομα με μέση ηλικία 57 ετών και στη συνέχεια τους παρακολούθησαν για μέσο όρο 12,6 ετών. Διαπίστωσαν ότι κάθε μορφή κοινωνικής απομόνωσης, όπως το να ζεις μόνος, συχνά να νιώθεις μοναξιά ή οι σπάνιες επισκέψεις από φίλους ή οικογένεια, συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου.

Οι άνθρωποι που δεν επισκέπτονταν ποτέ φίλους ή συγγενείς είχαν 53% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακή νόσο και είχαν 39% αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με εκείνους που τους επισκέπτονταν καθημερινά. Όσοι ζούσαν μόνοι είχαν 48% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακή νόσο, ενώ το να μην μπορούν να εμπιστευτούν κάποιον ή να συμμετάσχουν σε δραστηριότητες αύξανε επίσης τον κίνδυνο θνησιμότητας.

Όσοι βίωναν περισσότερες από μία μορφές κοινωνικής απομόνωσης διέτρεχαν ακόμη υψηλότερο κίνδυνο. Οι άνθρωποι που ζούσαν μόνοι και δεν είδαν ποτέ φίλους ή οικογένεια είχαν 77% υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία και ακόμη υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από καρδιακή νόσο ή εγκεφαλικό, σε σύγκριση με εκείνους που ζούσαν με κάποιον ή έβλεπαν φίλους ή συγγενείς καθημερινά, υπολόγισε η μελέτη.

Ακόμη και η επίσκεψη μόνο μία φορά το μήνα θα μπορούσε να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο, κατέληξαν οι ερευνητές. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMC Medicine, υπολόγισε ότι τα άτομα που δέχονταν επισκέψεις από φίλους ή οικογένεια ακόμη και μία φορά το μήνα είχαν σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου, υποδηλώνοντας ότι υπήρχε δυνητικά προστατευτική επίδραση από αυτή την κοινωνική αλληλεπίδραση.

«Ο κίνδυνος φαίνεται να είναι [μεταξύ] των ανθρώπων που είναι πολύ απομονωμένοι και δεν βλέπουν ποτέ φίλους και την οικογένειά τους ή τους βλέπουν λιγότερο συχνά από μία φορά το μήνα», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Jason Gill, καθηγητής καρδιομεταβολικής υγείας στο Πανεπιστήμιο της Γλασκώβη. «Το να διασφαλίσετε ότι επισκέπτεστε τους μοναχικούς και απομονωμένους συγγενείς σας είναι πολύ χρήσιμο».

Η μελέτη δεν εξέτασε γιατί η κοινωνική απομόνωση και η μοναξιά αυξάνουν τον κίνδυνο θνησιμότητας, αλλά ο κύριος συγγραφέας της, ο Δρ Hamish Foster, κλινικός ερευνητής γενικής ιατρικής και πρωτοβάθμιας περίθαλψης στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, είπε: «Θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι άνθρωποι που είναι κοινωνικά απομονωμένοι μπορεί να έχουν κάποιες πιο ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως το κάπνισμα ή η υψηλή κατανάλωση αλκοόλ, για παράδειγμα». Πρότεινε επίσης ότι το να μην υπάρχει κάποιος για να τους βοηθήσει να τους πάει στο γιατρό ή να τους ενθαρρύνει να αναζητήσουν βοήθεια όταν χρειάζεται, καθώς και οι άμεσες βιολογικές επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό σύστημα, θα μπορούσαν να είναι παράγοντες κινδύνου.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τις διαφορετικές διαστάσεις και τις αιτίες της μοναξιάς και της κοινωνικής απομόνωσης, ώστε να αναγνωριστεί ως μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας και να αναπτυχθούν αποτελεσματικές παρεμβάσεις σε κοινωνικό επίπεδο λένε οι συντάκτες της έκθεσης. Η Κάρολάιν Έιμπρααμς, διευθύντρια φιλανθρωπίας στο Age UK, είπε ότι η έρευνα υπογράμμισε τη σημασία των στενών φίλων και των μελών της οικογένειας.

«Είναι πραγματικά εύκολο για όλους μας, σε οποιαδήποτε ηλικία, να αγνοήσουμε μια ανησυχία για την υγεία και να αναβάλουμε να κάνουμε κάτι γι' αυτό, αλλά το να έχουμε κάποιον κοντινό μας άνθρωπο που μπορούμε να εμπιστευτούμε μπορεί να κάνει πραγματική διαφορά. Για μερικούς ηλικιωμένους, η προσφορά να πάμε μαζί τους σε ένα ραντεβού ή τουλάχιστον να βοηθήσουμε στη μεταφορά μπορεί να κάνει τη διαφορά»