Μπαγκλαντές: Αιματηρές διαδηλώσεις για τους μισθούς πείνας - Τέλος εποχής για τη «φθηνή μόδα»;

Διαδηλωτές της βιομηχανίας ενδυμάτων στο Μπαγκλαντές συγκρούστηκαν με την αστυνομία, με αποτέλεσμα τον θάνατο τριών εργαζομένων. Τα συνδικάτα λένε ότι η αστυνομία χρησιμοποίησε δακρυγόνα, σφαίρες από καουτσούκ καθώς οι κινητοποιήσεις που συνεχίζονται εδώ και δύο εβδομάδες, έγιναν βίαιες.

Οι διαδηλώσεις ανάγκασαν πολλά εργοστάσια στη χώρα να κλείσουν, παραλύοντας τον δεύτερο μεγαλύτερο κόμβο παραγωγής ενδυμάτων στον κόσμο μετά την Κίνα. Δεκάδες διαδηλωτές κατέληξαν στο νοσοκομείο, αστυνομικοί τραυματίστηκαν και βιοτεχνίες λεηλατήθηκαν. Ένας διαδηλωτής πυρπόλησε ένα εργοστάσιο που προκάλεσε τον θάνατο του 32χρονου εργάτη Imran Hossain και οι έντονες συγκρούσεις με την αστυνομία οδήγησαν στο θάνατο της 26χρονης Rasel Howlader, σύμφωνα με το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ.

«Ανησυχούμε επίσης για τη συνεχιζόμενη καταστολή των εργαζομένων και των συνδικαλιστών. Οι Ηνωμένες Πολιτείες προτρέπουν τους αρμόδιους να επανεξετάσουν την απόφαση για τον κατώτατο μισθό για να διασφαλίσει ότι αντιμετωπίζει τις αυξανόμενες οικονομικές πιέσεις που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και οι οικογένειές τους», δήλωσε την Τετάρτη ο Μάθιου Μίλερ, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ο κλάδος απασχολεί μερικούς από τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους ανθρώπους της χώρας. Οι συνθήκες εργασίας στη βιομηχανία ενδυμάτων στη Νοτιοανατολική Ασία έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση στο παρελθόν. Αλλά το Μπαγκλαντές δεν έχει βιώσει διαδηλώσεις με αυτό το επίπεδο βίας για περίπου 10 χρόνια από την καταστροφική κατάρρευση της Rana Plaza. Το εννιάροφο κτήριο συνετρίβη με εργοστάσια ενδυμάτων και 1.100 άνθρωποι, κατά κύριο λόγο γυναίκες, πέθαναν στην καταστροφή.

Οι εργάτες ενδυμάτων στο Μπαγκλαντές βγάζουν επί του παρόντος 95 δολάρια το μήνα παράγοντας ρούχα για μεγάλες μάρκες όπως η H&M, η Zara και η Levi's. Οι εργαζόμενοι απαιτούν 208 δολάρια το μήνα σε μισθούς. Για σύγκριση, αυτό θα ήταν ακόμα μικρότερο από τον εβδομαδιαίο μισθό που λαμβάνουν οι Αμερικανοί, με τους διαδηλωτές να κάνουν λόγο για «μισθό πείνας»

Η πρωθυπουργός του Μπανγκλαντές Σέιχ Χασίνα ωστόσο αρνήθηκε οποιαδήποτε νέα αύξηση του κατώτατου μισθού των εργαζομένων στις βιοτεχνίες ενδυμάτων της χώρας «Θα έλεγα στους εργάτες της υφαντουργίας ότι πρέπει να εργαστούν και να αρκεστούν σε αυτή την αύξηση του μισθού τους, θα πρέπει να συνεχίσουν να εργάζονται», δήλωσε η Χασίνα στη διάρκεια συνεδρίασης του κόμματός της αργά χθες Πέμπτη το βράδυ.

Την Τρίτη η επιτροπή κατώτατου μισθού του τομέα της υφαντουργίας ανακοίνωσε αύξηση κατά 56,25% του βασικού μηνιαίου μισθού των τεσσάρων εκατομμυρίων εργαζομένων στον κλάδο, ανεβάζοντας τον στα 12.500 τάκας (104 ευρώ), όμως τα συνδικάτα χαρακτήρισαν το ποσό αυτό «γελοίο» και απέρριψαν την πρόταση. Οι εργάτες στις βιοτεχνίες ενδυμάτων ζητούν σχεδόν τον τριπλασιασμό του μισθού τους.

«Αν βγουν στον δρόμο για να διαμαρτυρηθούν υπό την υποκίνηση κάποιου, θα χάσουν τη δουλειά τους, την εργασία τους και θα πρέπει να επιστρέψουν στα χωριά τους», προειδοποίησε η πρωθυπουργός. Σύμφωνα με τα συνδικάτα, οι εργαζόμενοι στις βιοτεχνίες ενδυμάτων πλήττονται σκληρά από τον πληθωρισμό, ο οποίος έφτασε σχεδόν το 10% τον Οκτώβριο, ενώ το τοπικό νόμισμα του Μπανγκλαντές, το τάκα, έχει υποτιμηθεί κατά περίπου 30% σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο από την αρχή του περσινού έτους. Η πρωθυπουργός κατήγγειλε ότι 19 βιοτεχνίες «δέχθηκαν επίθεση και καταστράφηκαν», ενώ υπογράμμισε ότι πρόκειται για επιχειρήσεις που «δίνουν (στους εργάτες) τα προς το ζην, τροφή και εργασία».

Το Μπανγκλαντές είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγός ενδυμάτων παγκοσμίως μετά την Κίνα. Οι 3.500 βιοτεχνίες ενδυμάτων που υπάρχουν στη χώρα, και στις οποίες εργάζονται κυρίως γυναίκες, αποφέρουν το 85% των ετήσιων εσόδων της χώρας από τις εξαγωγές, που ανέρχονται σε 51 δισεκ. ευρώ. Οι βιοτεχνίες αυτές προμηθεύουν με ρούχα παγκόσμιες εταιρείες. «Αν αυτές οι βιοτεχνίες είναι κλειστές, αν διαταραχθεί η παραγωγή, αν διαταραχθούν οι εξαγωγές πού θα πάνε οι θέσεις εργασίας τους; Θα πρέπει να το κατανοήσουν», εκτίμησε η Χασίνα.

Το μοντέλο γρήγορης μόδας των δυτικών εμπορικών σημάτων έχει τις ρίζες του στους χαμηλούς μισθούς της Ασίας. Οι επωνυμίες ανταγωνίζονται για να προσφέρουν ρούχα όσο το δυνατόν φθηνότερα, πιέζοντας τα εργοστάσια να δεχτούν χαμηλές τιμές. Τα εργοστάσια με τη σειρά τους πιέζουν προς τα κάτω τους μισθούς των εργαζομένων.

Αυτές οι προκλήσεις σε όλο τον κλάδο μεγεθύνονται στο Μπαγκλαντές, το οποίο είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ενδυμάτων με το χαμηλότερο κόστος στον κόσμο. «Λόγω του έντονου ανταγωνισμού, οι ιδιοκτήτες εργοστασίων στο Μπαγκλαντές πρέπει επίσης να βρουν ισορροπία μεταξύ της αύξησης του κατώτατου μισθού και της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας», εξηγεί ο Σενγκ Λου, αναπληρωτής καθηγητής σπουδών μόδας και ένδυσης στο Πανεπιστήμιο του Delaware.