Ηφαιστειακός τουρισμός: Ποιοι είναι οι «κυνηγοί λάβας»

Η πρόσφατη ηφαιστειακή δραστηριότητα στην Ισλανδία με τις εντυπωσιακές, αλλά και απόκοσμες εικόνες ανέδειξε ένα κομμάτι που ελάχιστοι γνωρίζουν...αυτό του ηφαιστειακού τουρισμού. Άνθρωποι που ταξιδεύουν για να παρακολουθήσουν από κοντά τις θεαματικές ροές της λάβας.

Πολλοί απογοητεύτηκαν όταν διαπίστωσαν ότι στην Ισλανδία η ηφαιστειακή δραστηριότητα που ανάγκασε τις αρχές τον προηγούμενο διάστημα να εκκενώσουν την πόλη Γκρίνταβικ, από τους σχεδόν 4.000 κατοίκους, μειώθηκε μετά την έκρηξη στις 18 Δεκεμβρίου.

Η Ισλανδία, η οποία έχει λιγότερους από 400.000 κατοίκους, διαθέτει περισσότερα από 30 ενεργά ηφαίστεια.

Αυτό καθιστά το νησί της Βόρειας Ευρώπης έναν πρωταρχικό προορισμό για ηφαιστειακό τουρισμό - ένα εξειδικευμένο τμήμα που προσελκύει χιλιάδες αναζητητές συγκίνησης κάθε χρόνο σε τοποθεσίες από το Μεξικό και τη Γουατεμάλα, έως τη Σικελία, την Ινδονησία και τη Νέα Ζηλανδία.

Η μειωμένη δραστηριότητα του ηφαιστείου κοντά στο Γκρίνταβικ κατέπνιξε τις ανησυχίες για επανάληψη του ταξιδιωτικού χάους που προκλήθηκε από τέφρα από μια μεγάλη έκρηξη του ηφαιστείου Eyjafjallajökull του νησιού το 2010.

Αλλά για τα τοπικά τουριστικά γραφεία, που σχεδίαζαν να μεταφέρουν τουρίστες στην τοποθεσία, ήταν μια χαμένη ευκαιρία. Οι πρόσφατες εκρήξεις - όπως το ηφαίστειο Fagradalsfjall του 2021 στη νοτιοδυτική Ισλανδία - έχουν προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες.

Η Troll Expeditions - η οποία προσφέρει εκδρομές σε σπηλιές πάγου της Ισλανδίας, παγετώνες, γεωθερμικές πισίνες καθώς και μια σειρά από ταξίδια σε ηφαίστεια - είπε ότι οι κρατήσεις τουριστών στην Ισλανδία μειώθηκαν πριν από την έκρηξη του Grindavik λόγω των σεισμών που προηγήθηκαν. Αλλά η ίδια η έκρηξη επανέφερε γρήγορα το ενδιαφέρον.

Ο πρώην πρόεδρος της Ισλανδίας, Olafur Ragnar Grímsson, ενθάρρυνε ήδη τους επισκέπτες να ετοιμαστούν για τον Ιανουάριο.

"Οι προβλέψεις είναι ότι σε δύο εβδομάδες η έκρηξη μπορεί να ξαναρχίσει! Κλείστε την πτήση σας τώρα για να παρακολουθήσετε τη δημιουργία της Γης!" είπε σε μια ανάρτηση στις 23 Δεκεμβρίου στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X, παλαιότερα γνωστή ως Twitter.

Για τους αφοσιωμένους «κυνηγούς λάβας», τίποτα δεν ξεπερνά μια επίπονη ανάβαση στην κορυφή ενός ηφαιστείου, τη βόλτα γύρω από έναν κρατήρα και τη μυρωδιά του θείου στον αέρα.

Συχνά οι εκρήξεις μπορούν να προβλεφθούν πολύ εκ των προτέρων, αφήνοντας άφθονο χρόνο για εκκενώσεις και προειδοποιήσεις.

Όταν το Mauna Loa στη Χαβάη, το μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο στον κόσμο, εξερράγη στα τέλη του περασμένου έτους για πρώτη φορά από το 1984, χιλιάδες θαυμαστές συνέρρευσαν για να δουν τα λαμπερά ρεύματα λάβας του. Η Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης της Χαβάης είχε ήδη πει ότι δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι η λάβα θα απειλούσε κατοικημένες περιοχές.

Αλλά σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, οι τουρίστες έχουν πληρώσει με τη ζωή τους.

Στις αρχές αυτού του μήνα, το ηφαίστειο Μαράπι της Ινδονησίας εξερράγη, σκοτώνοντας 22 ανθρώπους.

Η Ινδονησία, η οποία απλώνει το λεγόμενο «Δαχτυλίδι της Φωτιάς» γύρω από το χείλος του Ειρηνικού Ωκεανού, φιλοξενεί περισσότερα από 100 ενεργά ηφαίστεια.

Το White Island στη Νέα Ζηλανδία, έχει κλείσει μετά από μια καταστροφή το 2019 όταν μια ηφαιστειακή έκρηξη σκότωσε 22 ανθρώπους, κυρίως τουρίστες. Παλαιότερα φιλοξενούσε τακτικά επισκέπτες, αν και οι εκρήξεις δεν ήταν ασυνήθιστες.

Παρά τέτοια περιστατικά, η επίσκεψη σε ηφαίστεια παραμένει δημοφιλής και, με τη σωστή διαχείριση των κινδύνων, μπορεί να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα ατυχημάτων, δήλωσε ο Tom Pfeiffer, γεωλόγος και ηφαιστειολόγος

Η Ισλανδία έχει γίνει μάρτυρας ποικίλων εκρήξεων τα τελευταία χρόνια, από εκρήξεις όπου ρέει λάβα από ρωγμές -όπως αυτή της προηγούμενης εβδομάδας- έως εκρηκτικές εκρήξεις ηφαιστείων καλυμμένων με πάγο που εκτοξεύουν τέφρα, όπου η φωτιά συναντά τον πάγο. Πολλά από αυτά ήταν σημαντικές τουριστικές έλξεις, με τους κινδύνους να επισημαίνονται καλά από τις τοπικές αρχές.

Η περιοχή γύρω από το Grindavik παραμένει κλειστή προς το παρόν και το Ισλανδικό Μετεωρολογικό Γραφείο δήλωσε στις 27 Δεκεμβρίου ότι το μάγμα συνέχισε να συσσωρεύεται κάτω από το Svartsengi στη χερσόνησο του Reykjanes, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει πιθανότητα νέας έκρηξης.

Ο Arnar Mar Olafsson, Γενικός Διευθυντής της Ισλανδικής Τουριστικής Επιτροπής, είπε ότι ορισμένοι ταξιδιώτες δεν είχαν σεβαστεί τη ζώνη κλεισίματος γύρω από το σημείο της έκρηξης και έπρεπε να απομακρυνθούν επειδή κατευθύνονταν προς το ηφαίστειο.

Με πληροφορίες από Reuters