Έκρηξη ηφαιστείου στην Ισλανδία: Λάβα έκαψε σπίτια στο Γκρίνταβικ - «Είναι σαν ταινία καταστροφής»
Σπίτια πυρπολήθηκαν στην ισλανδική πόλη Γκρίνταβικ μετά από δύο ηφαιστειακές σχισμές που άνοιξαν κοντά. Ένα ηφαίστειο στη χερσόνησο Ρέικιανες εξερράγη τα ξημερώματα της Κυριακής, διοχετεύοντας λάβα στην πόλη των αλιέων.
Η έκρηξη αποδεικνύεται «το χειρότερο σενάριο» σύμφωνα με έναν ειδικό, με ολόκληρο τον πληθυσμό της πόλης να εκκενώνεται. Οι άμυνες που χτίστηκαν μετά από μια έκρηξη τον Δεκέμβριο περιείχαν εν μέρει τη λάβα, αλλά ορισμένες έχουν παραβιαστεί. Ο κεντρικός δρόμος προς την πόλη έχει αποκοπεί από τη ροή της λάβας.
Απευθυνόμενος στο έθνος σε ζωντανή μετάδοση το απόγευμα της Κυριακής, ο Πρόεδρος της Ισλανδίας Γκούντνι Γιοχανεσόν προέτρεψε τον κόσμο να «σταθεί μαζί και να έχει συμπόνια για όσους δεν μπορούν να είναι στα σπίτια τους».
Είπε ότι ελπίζει ότι η κατάσταση θα ηρεμήσει, αλλά ότι «οτιδήποτε μπορεί να συμβεί», μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων AFP. Ισχυροί σεισμοί προηγήθηκαν της έκρηξης του Δεκεμβρίου στο ηφαιστειακό σύστημα Svartsengi. Τις εβδομάδες που ακολούθησαν, χτίστηκαν τείχη γύρω από το ηφαίστειο για να κατευθύνουν τη λιωμένη πέτρα μακριά από το Γκρίνταβικ, όπου ζουν περίπου 4.000 άνθρωποι.
Το Ισλανδικό Μετεωρολογικό Γραφείο (IMO) είπε ότι τα φράγματα είχαν παραβιαστεί σε ορισμένα σημεία, επιτρέποντας στη λάβα να φτάσει στην πόλη και στη συνέχεια να πυρπολήσει σπίτια και κτήρια. Οι άνθρωποι που είχαν επιστρέψει στο Γκρίνταβικ, στη νοτιοδυτική Ισλανδία, μετά την προηγούμενη έκρηξη αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν για άλλη μια φορά τα σπίτια τους.
Ο επιστημονικός δημοσιογράφος και ηφαιστειολόγος Ρόμπιν Άντριους είπε ότι η συνεχιζόμενη έκρηξη είναι μια «εξαιρετικά επικίνδυνη και επιβλαβής κατάσταση» τώρα που η λάβα έχει μπει στην πόλη. Μιλώντας στο BBC, επεσήμανε ότι η έκχυση λάβας από τις δύο τρέχουσες ρωγμές δεν δείχνει «κανένα σημάδι επιβράδυνσης». «Όσον αφορά τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της ζημιάς, είναι αδύνατο να χαρτογραφηθεί αυτή τη στιγμή», είπε.
Προειδοποίησε ότι οι συνέπειες της έκρηξης θα μπορούσαν να αποδειχθούν «αρκετά προβληματικές» για άτομα με προϋπάρχοντα αναπνευστικά προβλήματα, επειδή η ηφαιστειακή δραστηριότητα απελευθερώνει αέρια όπως το διοξείδιο του θείου, το οποίο είναι ερεθιστικό για το δέρμα, τα μάτια, τη μύτη και το λαιμό.
Η πρωθυπουργός Κατρίν Γιακομπσντότιρ είπε ότι η κυβέρνηση θα συνεδριάσει τη Δευτέρα για να συζητήσει τα μέτρα στέγασης για τους κατοίκους που έχουν εκκενωθεί. «Σήμερα είναι μια μαύρη μέρα για τον Γκρίνταβικ και σήμερα είναι μια μαύρη μέρα για όλη την Ισλανδία, αλλά ο ήλιος θα ανατείλει ξανά», είπε.
«Μαζί θα αντιμετωπίσουμε αυτό το σοκ και ό,τι μπορεί να συμβεί. Οι σκέψεις και οι προσευχές μας είναι μαζί σας.» Το επίπεδο συναγερμού της χώρας έχει αυξηθεί σε «έκτακτη ανάγκη» - το υψηλότερο της κλίμακας τριών επιπέδων που σηματοδοτεί ότι μπορεί να υπάρχει κίνδυνος βλάβης σε ανθρώπους, κοινότητες, περιουσίες ή το περιβάλλον.
Η έκρηξη της Κυριακής είναι η πέμπτη που έχει σημειωθεί κατά μήκος της χερσονήσου Ρέικιανες από το 2021. Η Ισλανδία βρίσκεται πάνω από αυτό που είναι γνωστό ως Μεσο-ατλαντικό ρήγμα, το όριο μεταξύ των τεκτονικών πλακών Ευρασίας και Βόρειας Αμερικής - δύο από τις μεγαλύτερες στον πλανήτη. Η Ισλανδία έχει 33 ενεργά ηφαιστειακά συστήματα.]
Ο κάτοικος της περιοχής Sveinn Ari Gudjonsson περιέγραψε την καταστροφή ως «τραγική» για τη δεμένη κοινότητα, την οποία παρομοίασε με οικογένεια. «Είναι εξωπραγματικό, είναι σαν να βλέπεις ταινία», είπε ο 55χρονοςΓκούντγιονσον στο πρακτορείο ειδήσεων AFP.