Μυστήριο στην Ιαπωνία: Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων στρεπτόκοκκου - Τι φοβούνται οι επιστήμονες

Μία σπάνια αλλά επικίνδυνη βακτηριακή λοίμωξη εξαπλώνεται με ρυθμό ρεκόρ στην Ιαπωνία, με τους αξιωματούχους να προσπαθούν να εντοπίσουν την αιτία. Οι υγειονομικοί υπάλληλοι προσπαθούν να εντοπίσουν την αιτία αύξησης του συνδρόμου στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ, το οποίο έχει ποσοστό θνησιμότητας 30%.

Ο αριθμός των κρουσμάτων το 2024 αναμένεται να ξεπεράσει τα νούμερα ρεκόρ του περασμένου έτους, ενώ αυξάνεται η ανησυχία ότι η πιο σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρα μορφή στρεπτοκοκκικής νόσου της ομάδας Α – το σύνδρομο τοξικού σοκ από στρεπτόκοκκο (STSS) – θα συνεχίσει να εξαπλώνεται.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νοσημάτων (NIID) δήλωσε: «Υπάρχουν ακόμη πολλοί άγνωστοι παράγοντες σχετικά με τους μηχανισμούς πίσω από τις κεραυνοβόλες (σοβαρές και ξαφνικές) μορφές στρεπτόκοκκου και δεν είμαστε στο στάδιο που μπορούμε να τους εξηγήσουμε». Τα προσωρινά στοιχεία που δημοσίευσε το NIID κατέγραψαν 941 περιπτώσεις STSS πέρυσι. Τους πρώτους δύο μήνες του 2024, έχουν ήδη καταγραφεί 378 κρούσματα, με τις λοιμώξεις να έχουν εντοπιστεί σε όλους εκτός από δύο από τους 47 νομούς της Ιαπωνίας.

Ενώ οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, το στέλεχος της ομάδας Α οδηγεί σε περισσότερους θανάτους σε ασθενείς κάτω των 50 ετών, σύμφωνα με το NIID. Από τα 65 άτομα κάτω των 50 ετών που διαγνώστηκαν με STSS μεταξύ Ιουλίου και Δεκεμβρίου του 2023, περίπου το ένα τρίτο, ή 21 εξ'αυτών κατέληξαν, ανέφερε η εφημερίδα Asahi Shimbun.

Τι είναι το σύνδρομο στρεπτοκοκκικού τοξικού σοκ

Οι περισσότερες περιπτώσεις STSS προκαλούνται από ένα βακτήριο που ονομάζεται streptococcus pyogenes. Περισσότερο γνωστό ως στρεπτόκοκκος Α – μπορεί να προκαλέσει πονόλαιμο, κυρίως στα παιδιά, και πολλοί άνθρωποι το έχουν χωρίς να το γνωρίζουν και δεν νοσούν.

Τα εξαιρετικά μεταδοτικά βακτήρια που προκαλούν τη μόλυνση μπορούν, σε ορισμένες περιπτώσεις, να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες, επιπλοκές στην υγεία ακόμη και θάνατο, ιδιαίτερα σε ενήλικες άνω των 30 ετών. Περίπου το 30% των περιπτώσεων STSS είναι θανατηφόρες.

Οι ηλικιωμένοι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα που μοιάζουν με κρυολόγημα, αλλά σε σπάνιες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν και να προκαλέσουν αμυγδαλίτιδα, πνευμονία και μηνιγγίτιδα. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια οργάνων και νέκρωση. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η ταχεία αύξηση των κρουσμάτων πέρυσι συνδέθηκε με την άρση των περιορισμών που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού.

Τον Μάιο του 2023, η κυβέρνηση υποβάθμισε τον κίνδυνο για την Covid-19 από την κατηγορία δύο - η οποία περιλαμβάνει τη φυματίωση και το Sars - στην κατηγορία πέντε, τοποθετώντας την ασθένεια στο ίδιο επίπεδο με την εποχική γρίπη. Η αλλαγή σήμαινε ότι οι τοπικές αρχές δεν ήταν πλέον σε θέση να διατάξουν τα μολυσμένα άτομα να μείνουν μακριά από την εργασία ή να συστήσουν νοσηλεία.

Η κίνηση ώθησε επίσης τους ανθρώπους να μειώσουν την επιφυλακή τους, σε μια χώρα όπου η εκτεταμένη χρήση μάσκας, η απολύμανση των χεριών και η αποφυγή των κλειστών χώρων με πολύ κόσμο, αποδίδονταν στη διατήρηση των θανάτων από την Covid-19 σε συγκριτικά χαμηλά επίπεδα. Περίπου 73.000 θάνατοι από Covid-19 καταγράφηκαν σε σύγκριση με περισσότερους από 220.000 στη Βρετανία, η οποία έχει πληθυσμό λίγο περισσότερο από τον μισό πληθυσμό της Ιαπωνίας.

Μεγάλη ανησυχία για τα κρούσματα στρεπτόκοκκου

Ο Ken Kikuchi, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στο Ιατρικό Πανεπιστήμιο του Τόκιο, λέει ότι «ανησυχεί πολύ» για τη δραματική αύξηση φέτος στον αριθμό των ασθενών με σοβαρές επεμβατικές στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις.

Πιστεύει ότι η επαναταξινόμηση της Covid-19 ήταν ο πιο σημαντικός παράγοντας πίσω από την αύξηση των λοιμώξεων από streptococcus pyogenes. Αυτό, πρόσθεσε, είχε οδηγήσει περισσότερους ανθρώπους να εγκαταλείψουν βασικά μέτρα για την πρόληψη λοιμώξεων, όπως η τακτική απολύμανση των χεριών.

«Κατά τη γνώμη μου, πάνω από το 50% των Ιαπώνων έχουν μολυνθεί από το Sars-CoV-2 [τον ιό που προκαλεί τον Covid-19]», λέει ο Kikuchi στον Guardian. «Η ανοσολογική κατάσταση των ανθρώπων μετά την ανάρρωση από Covid-19 μπορεί να αλλάξει την ευαισθησία τους σε ορισμένους μικροοργανισμούς. Πρέπει να αποσαφηνίσουμε τον κύκλο μόλυνσης των σοβαρών διηθητικών πυογόνων ασθενειών του στρεπτοκοκκικού και να τις θέσουμε αμέσως υπό έλεγχο».

Οι στρεπτοκοκκικές λοιμώξεις μεταδίδονται μέσω σταγονιδίων και σωματικής επαφής. Το βακτήριο μπορεί επίσης να μολύνει ασθενείς μέσω πληγών στα χέρια και τα πόδια. Αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά, αλλά οι ασθενείς με τη πιο σοβαρή διηθητική στρεπτοκοκκική νόσο της ομάδας Α είναι πιθανό να χρειαστούν συνδυασμό αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων, μαζί με εντατική ιατρική φροντίδα.

Το υπουργείο Υγείας της Ιαπωνίας συνιστά στους ανθρώπους να λαμβάνουν τις ίδιες βασικές προφυλάξεις υγιεινής κατά του στρεπτόκοκκου Α που έγινε μέρος της καθημερινότητάς τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού. «Θέλουμε οι άνθρωποι να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα, όπως να διατηρούν τα δάχτυλα και τα χέρια τους καθαρά και να ασκούν την εθιμοτυπία για τον βήχα», είπε ο υπουργός Υγείας, Keizo Takemi, στους δημοσιογράφους νωρίτερα φέτος, σύμφωνα με τους Japan Times.