Κακάο: Μικραίνουν οι σοκολάτες, αλλάζουν τα προϊόντα - Τι σημαίνουν οι τιμές ρεκόρ και οι ελλείψεις

Το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης του κακάο εκτινάχθηκε στο ιστορικό υψηλό των 10.080 δολαρίων ανά μετρικό τόνο χθες, με αποτέλεσμα να αποτελεί πλέον ένα απο τα «καυτό» εμπόρευμα για το 2024.

Οι μεγάλες εταιρείες σοκολάτας χρησιμοποιούν στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου για να διαχειριστούν την αστάθεια των τιμών και να αποφύγουν τη μετακύλιση υψηλότερων τιμών στους καταναλωτές. Οι τελευταίοι όμως θα μπορούσαν να αρχίσουν να αισθάνονται το αποτέλεσμα καθώς η Δυτική Αφρική αντιμετωπίζει συστημικά ζητήματα που έχουν οδηγήσει σε ιστορικό έλλειμμα εφοδιασμού, ενα φαινόμενο χωρίς εύκολες λύσεις.

Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αρχίσουν να βλέπουν την επίδραση της αύξησης των τιμών του κακάο καθώς ο κόσμος αντιμετωπίζει το χειρότερο έλλειμμα εφοδιασμού των τελευταίων δεκαετιών, με τους αγρότες στη Δυτική Αφρική να παλεύουν ενάντια στην κακοκαιρία, τις ασθένειες και τα δέντρα.

Η τιμή του κακάο αυξήθηκε κατά 129% το 2024

Το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης για την παράδοση Μαΐου εκτινάχθηκε σε ιστορικό υψηλό όλων των εποχών, αγγίζοντας τα 10.080 δολάρια ανά μετρικό τόνο την Τρίτη πριν κλείσει την ημέρα με πτώση 0,3% στα 9.622 δολάρια. Το κακάο έχει υπερτριπλασιαστεί σε κόστος τον περασμένο χρόνο και αυξήθηκε κατά 129% το 2024.

Ο διευθύνων σύμβουλος της Hershey, Mισέλ Μπακ, δήλωσε στο CNBC τον περασμένο μήνα ότι η εταιρεία έχει μια στρατηγική αντιστάθμισης κινδύνου για τη διαχείριση της αστάθειας των τιμών. Η Εθνική Ένωση Ζαχαροπλαστείων είπε στο CNBC σε ένα email ότι η βιομηχανία συνεργάζεται με τους λιανοπωλητές για να «διαχειριστεί το κόστος» και να διατηρήσει τη σοκολάτα προσιτή για τους καταναλωτές.

Αν και οι μεγάλες εταιρείες σοκολάτας ήταν καλά προετοιμασμένες πέρυσι και δεν χρειάστηκε να μετακυλίσουν αμέσως υψηλές τιμές στους καταναλωτές, η βιομηχανία δεν μπορεί να κάνει τόσα πολλά για να απορροφήσει το κόστος, δήλωσε ο Paul Joules, αναλυτής εμπορευμάτων στη Rabobank.

Ο κόσμος αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο έλλειμμα εφοδιασμού σε κακάο εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια και οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αρχίσουν να βλέπουν το αποτέλεσμα στο τέλος του τρέχοντος έτους ή στις αρχές του 2025, είπε ο Joules.

Ο Διεθνής Οργανισμός Κακάο έχει προβλέψει έλλειμμα εφοδιασμού 374.000 τόνων για τη σεζόν 2023-24, αύξηση 405% από έλλειμμα 74.000 τόνων την προηγούμενη σεζόν. «Τα χειρότερα δεν έχουν ακόμη έρθει», είπε ο Joules. Οι τιμές του κακάο πιθανότατα θα παραμείνουν υψηλές για κάποιο χρονικό διάστημα επειδή δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις στα συστημικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η αγορά, είπε.

Μικραίνουν οι σοκολάτες;

Οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν υψηλότερες τιμές ή «συρρίκνωση» με τη μορφή μικρότερων ράβδων σοκολάτας, είπε ο Joules. Οι εταιρείες ενδέχεται επίσης να προσαρμόσουν τα συστατικά για να χρησιμοποιούν λιγότερο κακάο σε ορισμένα προϊόντα, είπε. Το χειρότερο σοκ θα προερχόταν από τη μαύρη σοκολάτα, η οποία έχει πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο, είπε ο αναλυτής.

Ο David Branch, διευθυντής τομέα στο Agri-Food Institute της Wells Fargo, είπε ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να δουν υψηλότερες τιμές εν όψει του Πάσχα των Καθολικών, που είναι την Κυριακή (31/3). «Δεδομένου ότι οι τιμές του κακάο και τα άλλα έξοδα παραγωγής αυξάνονται σταθερά τον περασμένο χρόνο, είναι πιθανό οι καταναλωτές να δουν μια εκτίναξη των τιμών στα σοκολατένια γλυκά αυτό το Πάσχα», είπε ο Branch στους πελάτες σε ερευνητικό σημείωμα αυτόν τον μήνα.

Οι τιμές του κακάο έχουν εκτοξευθεί λόγω των διαταραχών στον εφοδιασμό στις βασικές παραγωγές χώρες της Ακτής του Ελεφαντοστού και της Γκάνας, δήλωσε ο Joules. Οι δύο χώρες αντιπροσωπεύουν περίπου το 60% της παγκόσμιας παραγωγής κακάο.

Οι ασθένειες και η ξηρασία

Οι καλλιέργειες έχουν πληγεί από την ασθένεια των «μαύρων λοβών» και τον ιό των διογκωμένων βλαστών και πολλά δέντρα έχουν ξεπεράσει το μέγιστο δυνατό δυναμικό απόδοσης επειδή δεν έχει υπάρξει μεγάλος γύρος φύτευσης από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, είπε ο Joules.

Οι έντονες βροχοπτώσεις επιδείνωσαν τα προβλήματα της νόσου, είπε ο Branch, και το καιρικό φαινόμενο El Niño οδήγησε επίσης σε ξηρότερες συνθήκες με αποτέλεσμα χαμηλότερες αποδόσεις κακάο τα προηγούμενα χρόνια. Οι εποχικοί άνεμοι «Xαρματάν» ήταν πιο ακραίοι φέτος, επηρεάζοντας επίσης τις αποδόσεις των καλλιεργειών, είπε ο Branch.

Οι αγρότες στην Ακτή του Ελεφαντοστού εγκαταλείπουν όλο και περισσότερο την παραγωγή κακάο για πιο προσοδοφόρες καλλιέργειες όπως το καουτσούκ, είπε ο Joules. Οι κυβερνήσεις της Γκάνας και της Ακτής Ελεφαντοστού έθεσαν σταθερές τιμές για τους αγρότες στην αρχή της σεζόν, ώστε να μην επωφελούνται από το τρέχον ράλι, είπε ο αναλυτής.

Η άνοδος των τιμών έπληξε μεταξύ άλλων τον γίγαντα της σοκολατοποιίας Hershey, ο οποίος βλέπει σταθερά κέρδη για το έτος. Η μετοχή της Hershey υποχώρησε περίπου 22% τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ οι μετοχές της Nestle που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Ελβετίας υποχώρησαν κατά περίπου 13% κατά την ίδια περίοδο.

Τα «τεχνάσματα» των σοκολατοποιών

Οι εταιρείες παρασκευής γλυκισμάτων καταφεύγουν σε διάφορα τεχνάσματα, εν όψει του Πάσχα, προκειμένου να σώσουν την παρτίδα. Οι κολοσσοί του κλάδου προσπαθούν να στρέψουν αλλού το καταναλωτικό ενδιαφέρον: κάνουν προσφορές σε εναλλακτικά γλυκά χωρίς σοκολάτα, όπως για παράδειγμα αβγά cream and cookies.

Με τις «παρορμητικές» αγορές σοκολάτας και γλυκών από τους αγοραστές στα ψιλικατζίδικα και στα ταμεία παντοπωλείων να μειώνονται, σύμφωνα με τα στοιχεία του κλάδου, ειδικές περιστάσεις όπως το Πάσχα και το Halloween είναι κρίσιμες για τις πωλήσεις των εταιρειών. Οι τιμές της ζάχαρης είναι επίσης αυξημένες κατά 7%.

Το Πάσχα είναι η τρίτη μεγαλύτερη ευκαιρία στις ΗΠΑ για την αγορά σοκολάτας και καραμέλας, με το Halloween να καταλαμβάνει την πρώτη θέση, ακολουθούμενο από τις χειμερινές διακοπές. Στοιχεία από την Εθνική Ένωση Ζαχαροπλαστείων δείχνουν ότι πέρυσι, ο όγκος της σοκολάτας και των ζαχαρωτών που πωλήθηκαν για καθημερινές περιστάσεις μειώθηκε κατά 3,6% σε σύγκριση με το 2022. Οι όγκοι σοκολάτας και καραμέλας που πωλήθηκαν για εποχιακές περιστάσεις όπως το Πάσχα αυξήθηκαν ελαφρώς κατά 0,1%.

Ως εκ τούτου, η Hershey στέλνει περισσότερες λιχουδιές χωρίς κακάο σε λιανοπωλητές αυτό το Πάσχα, εκτός από τα εμβληματικά λαγουδάκια και τα αυγά της .Εκπρόσωπος της Mondelez είπε στο Reuters ότι καθώς το κόστος των εισροών αυξάνεται φέτος, η εταιρεία θα εξετάσει όχι μόνο τις αυξήσεις των τιμών, αλλά και «να αλλάξει το βάρος της μονάδας» των σοκολατών της – μια τεχνική που είναι κοινώς γνωστή ως «shrinkflation».