Χάος στην Αϊτή: Επιτέλους δημιουργείται ένα μεταβατικό προεδρικό συμβούλιο

Μετά από εβδομάδες δύσκολων, τεταμένων διαπραγματεύσεων, έναν μήνα μετά την ανακοίνωση πως ο αμφισβητούμενος de facto πρωθυπουργός Αριέλ Ανρί δέχθηκε να παραιτηθεί, δημιουργείται στην Αϊτή ένα μεταβατικό προεδρικό συμβούλιο.

Ο σχηματισμός του οργάνου αυτού, που καλείται να αποκαταστήσει τη δημόσια τάξη και τη σταθερότητα στη χώρα, παραδομένη στη βία των συμμοριών, επισημοποιήθηκε με εκτελεστικό διάταγμα υπογεγραμμένο από τον απερχόμενο πρωθυπουργό, τον κ. Ανρί, που δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης Le Moniteur.

Τα μέλη του αναμένεται να ονομάσουν «γρήγορα» υπηρεσιακό πρωθυπουργό και κυβέρνηση «χωρίς αποκλεισμούς», αναφέρει το κείμενο.

Το χρονοδιάγραμμα δεν διευκρινίζεται.

Η θητεία «του προεδρικού συμβουλίου μετάβασης θα λάβει τέλος το αργότερο την 7η Φεβρουαρίου 2026», προστίθεται.

Το συμβούλιο δεν έχει ακόμα πάρει το πηδάλιο. Ο Αριέλ Ανρί «θα υποβάλει την παραίτηση της κυβέρνησής του αφού ονομαστεί ο νέος πρωθυπουργός», διευκρινίζεται.

Η φτωχότερη χώρα της Καραϊβικής μαστίζεται για δεκαετίες από χρόνια πολιτική αστάθεια.

Όμως στα τέλη Φεβρουαρίου, ισχυρές συμμορίες, που λυμαίνονται το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας, ιδίως της πρωτεύουσάς της, ένωσαν τις δυνάμεις τους κι άρχισαν να εξαπολύουν συντονισμένες επιθέσεις εναντίον στρατηγικών στόχων, με διακηρυγμένο στόχο την ανατροπή του πρωθυπουργού Ανρί.

Αυτός ο τελευταίος, που ονομάστηκε στο αξίωμα λίγο πριν από τη δολοφονία το 2021 από ομάδα μισθοφόρων του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ, αμφισβητείτο ολοένα πιο έντονα. Δεν μπόρεσε να επιστρέψει στη χώρα του έπειτα από επίσημη επίσκεψή του στην Κένυα.

Την 11η Μαρτίου, ημέρα που αϊτινοί πολιτικοί και άλλοι παράγοντες, περιφερειακοί και διεθνείς οργανισμοί και χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία διεξήγαγαν διαπραγματεύσεις, γνωστοποίησε πως δέχθηκε εντέλει να παραιτηθεί, παραδίδοντας την εξουσία στο λεγόμενο προεδρικό συμβούλιο μετάβασης.

Χρειάστηκαν αρκετές εβδομάδες περίπλοκων διαπραγματεύσεων, που σημαδεύτηκαν από ανατροπές, για να σχηματιστεί το σώμα αυτό. Τα πράγματα δυσκόλεψαν διαφωνίες μεταξύ πολιτικών κομμάτων και άλλων φορέων που πήραν μέρος, καθώς και με την απερχόμενη κυβέρνηση, χωρίς καν να λογαριάζονται οι αμφιβολίες για το εάν και κατά πόσον η ίδια η δημιουργία του είναι σύννομη.

Το συμβούλιο θα αποτελείται από επτά μέλη με δικαίωμα ψήφου, που θα αντιπροσωπεύουν τις κυριότερες πολιτικές δυνάμεις της Αϊτής και συλλογικούς φορείς του ιδιωτικού τομέα. Το διάταγμα αναφέρει τα ονόματα των πολιτικών κομμάτων που επελέγησαν να συμμετάσχουν, αλλά όχι ονομαστικά τα πρόσωπα που θα τα αντιπροσωπεύσουν.

Μέλη του θα είναι επίσης αντιπρόσωποι της λεγόμενης κοινωνίας των πολιτών και της εκκλησίας, ωστόσο θα έχουν ιδιότητα παρατηρητών — ούτε το ένα, ούτε το άλλο θα έχουν δικαίωμα ψήφου.

Από το συμβούλιο αποκλείονται εξ ορισμού πρόσωπα που αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις ή έχουν καταδικαστεί από τη δικαιοσύνη, τούς έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τον ΟΗΕ, σκοπεύουν να συμμετάσχουν στις προσεχείς εκλογές στην Αϊτή ή/και εναντιώνονται σε απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με την οποία δόθηκε πράσινο φως στην ανάπτυξη οπλισμένης διεθνούς δύναμης με αποστολή να βοηθήσει την αϊτινή αστυνομία να ανακτήσει τον έλεγχο της κατάστασης, να αποκαταστήσει την τάξη.

Η Αϊτή δεν έχει ούτε πρόεδρο, ούτε κοινοβούλιο. Οι τελευταίες εκλογές διεξήχθησαν το 2016.

Το 80% της πρωτεύουσας βρίσκεται στα χέρια πάνοπλων συμμοριών, που κατηγορούνται για σωρεία φρικαλεοτήτων — φόνους, βιασμούς, λεηλασίες, απαγωγές για λύτρα...

Οι αριθμοί των νεκρών και των τραυματιών εξαιτίας της βίας των κακοποιών αυξήθηκαν με ραγδαίο ρυθμό το 2023, φθάνοντας αντίστοιχα τους 4.451 και 1.668, κατά εκτιμήσεις του ΟΗΕ — που είναι μάλλον συντηρητικές. Τα θύματα αυξήθηκαν ακόμα ταχύτερα τους πρώτους τρεις μήνες του 2024, με 1.554 νεκρούς και 826 τραυματίες να καταγράφονται ως την 22η Μαρτίου, σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) ανακοίνωσε χθες πως μέσα σε έναν μήνα εγκατέλειψαν την Πορτ-ο-Πρενς σχεδόν 100.000 άνθρωποι, για να σωθούν από την ραγδαία κλιμάκωση της βίας των κακοποιών.