Μια άγνωστη ιστορία: Η ανακωχή του Πάσχα 1916 στο Ανατολικό Μέτωπο
Σε μια εν πολλοίς άγνωστη πασχαλινή ιστορία αναφέρεται ο Δρ. Βαγγέλης Χωραφάς, Πολιτικός Επιστήμων και ειδικός επί της γεωπολιτικής.
Με ανάρτησή του στο Facebook o κ. Χωραφάς αναφέρει ότι μπορεί η πιο γνωστή ιστορία ανακωχής ανάμεσα σε εμπολέμους να έγινε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, τα Χριστούγεννα του 1914 μεταξύ Βρετανών και Γερμανών στρατιωτών, στο Δυτικό Μέτωπο -γεγονός που έχει γίνει και ταινία- ωστόσο, υπάρχει και μια δεύτερη ανακωχή, η οποία είναι ελάχιστα γνωστή. Η ανακωχή του Πάσχα 1916 στο Ανατολικό Μέτωπο.
Αναλυτικά αναφέρει:
Ο Φρίντριχ Κον υπηρετούσε ως ιατρός σε ένα ουγγρικό σύνταγμα στη Γαλικία, στη Λευκορωσία, όπου οι ρωσικές και οι αυστροουγγρικές δυνάμεις αντιμετώπιζαν ο ένας τον άλλον σε συνθήκες εντελώς παρόμοιες με εκείνες στο Δυτικό Μέτωπο, δηλαδή σε έναν πόλεμο χαρακωμάτων. Το 1981, σε μια επιστολή προς τον Μάλκολμ Μπράουν και τη Σίρλεϊ Σίτον που συνέλεγαν υλικό για το βιβλίο Peace in No Man’s Land, που εκδόθηκε το 1984, ο Κον θυμήθηκε τα γεγονότα της Ημέρας του Πάσχα του 1916:«Ο χειμώνας του 1915-1916 ήταν πολύ βαρύς και όταν έφτασα στο σύνταγμά μου στα τέλη Φεβρουαρίου η χώρα ήταν καλυμμένη από χιόνι. Καμία στρατιωτική δράση δεν ήταν δυνατή […]
Όταν άρχισε το λιώσιμο των πάγων, σταμάτησε και η ειρήνη, με μονομαχίες πυροβολικού μεταξύ του αυστριακού και του ρωσικού στρατού, μερικές φορές τη μέρα, αλλά πιο συχνά στο σκοτάδι.Τότε ξαφνικά την Κυριακή του Πάσχα, στις 5 το πρωί, περίπου είκοσι Ρώσοι βγήκαν από τα χαρακώματα τους, κυματίζοντας λευκές σημαίες, χωρίς να κρατούν όπλα, αλλά καλάθια και μπουκάλια. Ένας από αυτούς ήρθε πολύ κοντά και ένας από τους στρατιώτες μας βγήκε να τον συναντήσει και τον ρώτησε τι ήθελε.
Ρώτησε αν θα συμφωνούσαμε να σταματήσουμε τον πόλεμο για μια ή δύο μέρες και, ενόψει του Πάσχα, να βρεθούμε ανάμεσα στις γραμμές και να φάμε μαζί.
Του είπαμε ότι πρώτα θα έπρεπε να ρωτήσουμε τις στρατιωτικές αρχές εάν θα ήταν δυνατή μια τέτοια συνάντηση. Ο διοικητής της μεραρχίας αρνήθηκε την άδεια. Ωστόσο, στις 12 το μεσημέρι, οι Ρώσοι βγήκαν από τα χαρακώματα τους και έφεραν μαζί τους τη στρατιωτική τους μπάντα, που ήρθε παίζοντας με όλη της τη δύναμη, ενώ έφεραν καλάθια με φαγητό και μπουκάλια κρασί και βότκα. Έτσι βγήκαμε κι εμείς και φάγαμε μαζί τους. Προσφέραμε και εμείς φαγητό και κρασί.Κατά τη διάρκεια της συνάντησης και οι δύο πλευρές φάνηκαν να ντρέπονται, αλλά και οι δύο πλευρές ήταν ευγενικές μεταξύ τους και κατανάλωναν τα φαγητά και τα ποτά που προσφέραμε η μία στην άλλη. Μετά από λίγες ώρες πήγαμε όλοι ήσυχα πίσω στα χαρακώματα μας.Μίλησα με έναν Ρώσο συνταγματάρχη που μιλούσε τέλεια γερμανικά και μου είπε ότι είχε ζήσει αρκετά χρόνια στη Βιέννη.
Όταν τον ρώτησα γιατί έριχνε πάντα μικρές βολίδες στο σταθμό πρώτων βοηθειών μου - μου είπε ότι ήξερε ακριβώς πού ήταν - υποσχέθηκε να με αφήσει ήσυχο και θα έστελνε μια φωτοβολίδα, αν έπρεπε να φύγει. Τις επόμενες δεκατέσσερις μέρες έμεινα ανενόχλητος. Μετά μου έστειλε μια φωτοβολίδα, λέγοντάς μου ότι η μονάδα του έφευγε».
Ο Κον επέζησε της επίθεσης Μπρουσίλοφ που ακολούθησε τον Μάιο του ίδιου έτους. Επέζησε του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου όπως αργότερα επέζησε της φυλάκισης από τους Ναζί πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η επιστολή του προς τον Μπράουν και την Σίτον κατέληγε ως εξής«Έχω δει να αποδεικνύεται μπροστά στα μάτια μου, ότι ξαφνικά άνθρωποι που προσπαθούν να σκοτώσουν ο ένας τον άλλον και θα προσπαθήσουν να σκοτώσουν ξανά όταν τελειώσει η μέρα, μπορούν ακόμα να κάθονται μαζί και να συζητούν μεταξύ τους».