Πούτιν: Γιατί εξοστράκισε τον Σοϊγκού από το υπουργείο Άμυνας - Η επόμενη ημέρα και οι ισορροπίες

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν αντικατέστησε χθες (12/5) τον Σεργκέι Σόιγκου στο υπουργείο Άμυνας σε μια αναδιάρθρωση του υπουργικού συμβουλίου που συνέπεσε με την έναρξη της πέμπτης θητείας του.

Σύμφωνα με τη ρωσική νομοθεσία, ολόκληρο το ρωσικό υπουργικό συμβούλιο παραιτήθηκε μετά τη λαμπερή ορκωμοσία του Πούτιν στο Κρεμλίνο, ενώ τα περισσότερα μέλη ωστόσο αναμένεται ευρέως να διατηρήσουν τις θέσεις τους, η μοίρα του Σόιγκου φαινόταν αβέβαιη.

Ο Πούτιν υπέγραψε διάταγμα την Κυριακή για τον διορισμό του Σόιγκου ως γραμματέα του ισχυρού Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο. Ο διορισμός του ανακοινώθηκε λίγο μετά την πρόταση του Πούτιν στον Αντρέι Μπελούσοφ να γίνει υπουργός Άμυνας της χώρας στη θέση του Σόιγκου.

Η ανακοίνωση του νέου ρόλου του Σόιγκου έγινε καθώς αναφέρθηκαν 13 νεκροί και άλλοι 20 τραυματίες στη συνοριακή πόλη Μπέλγκοροντ της Ρωσίας, όπου μια 10όροφη πολυκατοικία κατέρρευσε μερικώς μετά από ουκρανικούς βομβαρδισμούς όπως είπαν Ρώσοι αξιωματούχοι. Η Ουκρανία δεν σχολίασε το περιστατικό.

Η υποψηφιότητα του Μπελούσοφ θα πρέπει να εγκριθεί από την Άνω Βουλή της Ρωσίας, το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο. Ο Πούτιν παρουσίασε προτάσεις και για άλλες θέσεις στο Υπουργικό Συμβούλιο, αλλά ο Σόιγκου είναι ο μόνος υπουργός που αντικαταστάθηκε. Αρκετοί άλλοι νέοι υποψήφιοι υπουγροί προτάθηκαν το Σάββατο από τον πρωθυπουργό Μιχαήλ Μισούστιν, ο οποίος διορίστηκε εκ νέου από τον Πούτιν την Παρασκευή.

Ο αναπληρωτής του Σόιγκου, Τιμούρ Ιβάνοφ, συνελήφθη τον περασμένο μήνα με την κατηγορία της δωροδοκίας και διατάχθηκε να παραμείνει υπό κράτηση εν αναμονή επίσημης έρευνας. Η σύλληψη του Ιβάνοφ ερμηνεύτηκε ευρέως ως επίθεση στον Σοϊγκου και πιθανός προπομπός της απόλυσής του, παρά τους στενούς προσωπικούς δεσμούς του με τον Πούτιν.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε την Κυριακή ότι ο Πούτιν αποφάσισε να δώσει τον ρόλο του υπουργού Άμυνας σε έναν πολίτη, επειδή το υπουργείο θα πρέπει να είναι «ανοιχτό στην καινοτομία και στις ιδέες αιχμής». Είπε επίσης ότι ο αυξανόμενος αμυντικός προϋπολογισμός «πρέπει να ταιριάζει στην ευρύτερη οικονομία της χώρας» και ο Μπελούσοφ, ο οποίος μέχρι πρόσφατα υπηρέτησε ως πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, είναι ο κατάλληλος για τη δουλειά.

Ο Μπελούσοφ, 65 ετών, κατείχε ηγετικές θέσεις στο τμήμα οικονομικών του γραφείου του πρωθυπουργού και του Υπουργείου Οικονομικής Ανάπτυξης. Το 2013 διορίστηκε σύμβουλος του Πούτιν και επτά χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 2020, έγινε πρώτος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.

Ο Πεσκόφ διαβεβαίωσε ότι ο ανασχηματισμός δεν θα επηρεάσει «τη στρατιωτική πτυχή», η οποία «ήταν πάντα προνόμιο του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου», και ο στρατηγός Βαλερί Γκερασίμοφ, ο οποίος υπηρετεί επί του παρόντος σε αυτή τη θέση, θα συνεχίσει το έργο του.

Η Tατιάνα Στανοβάγια, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Russia Eurasia Center, είπε ότι ο νέος διορισμός του Σοϊγκου στο Συμβούλιο Ασφαλείας της Ρωσίας έδειξε ότι ο Ρώσος ηγέτης θεωρεί το ίδρυμα ως «δεξαμενή» για τα «πρώην» βασικά του στελέχη– άτομα που δεν μπορεί με κανέναν τρόπο να εξοστρακίσει αλλά τα οποία εγκαταλείπουν την πρώτη γραμμή».

Πρόσωπα όπως ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ έχουν επίσης διοριστεί στο συμβούλιο ασφαλείας. Ο Μεντβέντεφ υπηρετεί ως αντιπρόεδρος του σώματος από το 2020. Ο Σοΐγκού διορίστηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας αντί του Νικολάι Πατρούσεφ, του μακροχρόνιου συμμάχου του Πούτιν. Ο Πεσκόφ είπε την Κυριακή ότι ο Πατρούσεφ αναλαμβάνει έναν άλλο ρόλο και υποσχέθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες τις επόμενες ημέρες.

Ο Σόιγκου θεωρείται ευρέως ως βασικό πρόσωπο στην απόφαση του Πούτιν να στείλει ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία. Η Ρωσία περίμενε ότι η επιχείρηση θα συντρίψει γρήγορα τον πολύ μικρότερο και λιγότερο εξοπλισμένο στρατό της Ουκρανίας και ότι οι Ουκρανοί θα καλωσόριζαν σε γενικές γραμμές τα ρωσικά στρατεύματα.

Αντίθετα, η σύγκρουση ώθησε την Ουκρανία να αναπτύξει μια έντονη άμυνα, προκαλώντας ταπεινωτικά χτυπήματα στον ρωσικό στρατό, συμπεριλαμβανομένης της υποχώρησης από μια προσπάθεια κατάληψης της πρωτεύουσας, του Κιέβου, και μιας αντεπίθεσης που οδήγησε τις δυνάμεις της Μόσχας έξω από την περιοχή του Χαρκόβου.

Πριν διοριστεί υπουργός Άμυνας το 2012, ο Σοϊγκού πέρασε περισσότερα από 20 χρόνια σε διαφορετικά σημαντικά έργα. Το 1991 διορίστηκε επικεφαλής της υπηρεσίας αντιμετώπισης καταστροφών του Ρωσικού Σώματος Διάσωσης, η οποία τελικά έγινε Υπουργείο Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης. Έγινε ιδιαίτερα ορατός στο πόστο το οποίο του επέτρεψε επίσης να ονομαστεί στρατηγός, παρόλο που δεν είχε στρατιωτική θητεία πίσω του, καθώς το σώμα διάσωσης απορρόφησε τα στρατευμένα στρατεύματα πολιτικής άμυνας.

Ο Σοϊγκού δεν έχει το ίδιο είδος εξουσίας με τον Πατρούσεφ, ο οποίος είναι εδώ και καιρό ο ανώτατος αξιωματούχος ασφαλείας της χώρας. Αλλά η θέση που θα πάρει - η ίδια θέση που ο Πατρούσεφ εργάστηκε για να μετατρέψει από έναν δευτερεύοντα γραφειοκρατικό ρόλο σε μία θέση με μεγάλη επιρροή -θα εξακολουθεί να έχει κάποια εξουσία, σύμφωνα με τον Mark Galeotti, επικεφαλής της συμβουλευτικής υπηρεσίας Mayak Intelligence.