Ιράν: Σπαραγμός και... σαμπάνιες στο τελευταίο «αντίο» για τον «χασάπη της Τεχεράνης» Ραΐσι

Η νεκρώσιμη ακολουθία για τον πρόεδρο του Ιράν Εμπραχίμ Ραΐσι ξεκίνησε σήμερα το πρωί (21/5) λιγότερο από 48 ώρες αφότου το ελικόπτερο του συνετρίβη σε βουνοπλαγιά στα βορειοδυτικά της χώρας το απόγευμα της Κυριακής. Χιλιάδες πενθούντες γέμισαν τους δρόμους της Ταμπρίζ (Ταυρίδα) πλαισιωμένοι από βαριά οπλισμένους φρουρούς καθώς Ιρανοί αξιωματούχοι εκφώνησαν ομιλίες και προσευχές για τον εκλιπόντα πρόεδρο.

Ένα συντετριμμένο πλήθος άνοιξε δρόμο στη συνέχεια για ένα λευκό φορτηγό που μετέφερε τις σορούς του Ραΐσι και του υπουργού Εξωτερικών του Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν μαζί με τους άλλους επτά Ιρανούς αξιωματούχους που έχασαν τη ζωή τους στο δυστύχημα. Τo φορτηγό ήταν ορθάνοιχτο αποκαλύπτοντας τα φέρετρα που ήταν στολισμένα με εικόνες νεκρών και καλυμμένα με λουλούδια, και το πλήθος φάνηκε να τρέχουν δίπλα του για να αποτίσουν τα σέβη τους.

Αρκετοί άπλωσαν τα χέρια τους, προσπαθώντας μανιωδώς να αγγίξουν τα φέρετρα των νεκρών, αλλά απωθήθηκαν από φρουρούς. Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Αλί Χαμενεΐ δήλωσε χθες ότι το έθνος θα τηρήσει πενθήμερο πένθος απο σήμερα Τρίτη, μετά τη θανατηφόρα συντριβή.

Πανηγύρια και χαρές...για τον θάνατο Ραΐσι

Ωστόσο, το καθεστώς λέγεται ότι ήταν εξαγριωμένο που πολλοί Ιρανοί στο εσωτερικό και στο εξωτερικό γιόρτασαν τον θάνατο του Ραΐσι, καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πλημμύρισαν από πλάνα που έδειχναν πολίτες να έχουν προφανώς ενθουσιαστεί με την είδηση του θανάτου του.

Ο Ραΐσι κέρδισε τη φήμη του βάναυσου, σκληροπυρηνικού εκτελεστή της θέλησης του Χαμενεΐ κατά τη διάρκεια της προεδρικής του θητείας, πριν από την οποία ήταν γνωστός ως «ο χασάπης της Τεχεράνης» επειδή διέταξε τις εκτελέσεις χιλιάδων πολιτικών κρατουμένων.

Οι κόρες της Mινού Μαζίντι- μιας 62χρονης Ιρανής που ήταν μία από τις εκατοντάδες διαδηλώτριες που δέχθηκαν πυρά από τις υπηρεσίες ασφαλείας κατά τη διάρκεια της εξέγερσης μετά τον θάνατο της Mάχσα Αμίνι τον Σεπτέμβριο του 2022 - μοιράστηκαν ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάνοντας πρόποση για τον θάνατο του προέδρου.

Δύο ακόμη Ιρανές, η Mερσέντε Σαχινκάρ και η Σίμα Μοράντμπειζι εμφανίστηκαν σε βίντεο να χορεύουν και χαμογελούν ως απάντηση στην είδηση ότι το μοιραίο ελικόπτερο είχε καταπέσει στην πλαγιά του βουνού. Η Σαχινκάρ τυφλώθηκε από τη βαρβαρότητα των δυνάμεων ασφαλείας εν μέσω των διαδηλώσεων του 2022, ενώ η Moράντμπειζι έχασε τη χρήση του ενός χεριού της όταν ένας ένοπλος φρουρός της ανατίναξε τον αγκώνα.

Μια σειρά από άλλα βίντεο που κοινοποιήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ανθρώπους να ρίχνουν πυροτεχνήματα στους δρόμους της Τεχεράνης για να πανηγυρίσουν - αν και αυτά τα βίντεο δεν έχουν ακόμη επαληθευτεί.

Το ένα φαινόταν να δείχνει ανθρώπους στο Λονδίνο να κυματίζουν την ιστορική σημαία του Ιράν με ένα χρυσό λιοντάρι στο κέντρο της - ένδειξη διαμαρτυρίας κατά του καθεστώτος της Τεχεράνης - ενώ μέλη της ιρανικής διασποράς πραγματοποίησαν εορτασμούς σε πόλεις σε όλη την Ευρώπη.

Εκλογές στο τέλος Ιουνίου

Ο θάνατος του Ραΐσι επιβεβαιώθηκε χθες από τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης, ενώ μαζί του χάθηκαν ο Αμπντολαχιάν, ο Κυβερνήτης της επαρχίας του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν Mαλέκ Ραχμάτι και ο ιμάμης της Ταμπρίζ, Μοχάμαντ Αλί Αλεχασέμ. Δύο πιλότοι και τρεις άλλοι Ιρανοί αξιωματούχοι και φρουροί ασφαλείας έχασαν επίσης τη ζωή τους στη συντριβή στα βορειοδυτικά της χώρας.

Το Ιράν δεν έχει δώσει ακόμη λεπτομέρειες σχετικά με τη συντριβή, ούτε έχει δώσει εξηγήσεις εκτός από μια απλή δήλωση για τις κακές καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, τα ιρανικά αεροσκάφη, ιδιαίτερα τα δυτικά μοντέλα όπως το ελικόπτερο που μεταφέρει το Ραΐσι, είναι γνωστό ότι είναι επικίνδυνα και σε άθλια κατάσταση, καθώς η Ισλαμική Δημοκρατία υπόκειται εδώ και πολύ καιρό σε κυρώσεις της Δύσης που εμποδίζουν την πρόσβαση σε ανταλλακτικά που χρειάζονται απεγνωσμένα.

Δεν είναι γνωστό πότε κατασκευάστηκε το ελικόπτερο του Ραΐσι, αλλά το Bell 212 χρησιμοποιείται από κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο για περισσότερα από 50 χρόνια, και τέθηκε για πρώτη φορά σε υπηρεσία στις αρχές της δεκαετίας του '70. Σύμφωνα με το σύνταγμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, θα πρέπει να προκηρυχθούν νέες προεδρικές εκλογές εντός 50 ημερών. Αλλά ο θάνατος του Ραΐσι είναι βέβαιο ότι θα πυροδοτήσει έναν αγώνα εξουσίας, με μια ποικιλία φιλόδοξων υποψηφίων τώρα να διεκδικούν την εξουσία.

Ο Ραΐσι, ο οποίος έγινε πρόεδρος του Ιράν το 2021, θεωρήθηκε ευρέως ως υποτελής του καθεστώτος και ως «ναι» του Ανώτατου Ηγέτη Αλί Χαμενεΐ. Εξελέγη στην προεδρία με τεράστια πλειοψηφία μετά τις εκλογές του 2021 - αλλά λιγότερο από το μισό του εκλογικού σώματος του Ιράν προσήλθε να ψηφίσει αφού απαγορεύτηκε σε πολλούς μετριοπαθείς υποψηφίους να είναι υποψήφιοι.

Ως νεαρός φοιτητής σε θρησκευτικό σεμινάριο στην ιερή πόλη Κομ, ο Ραΐσι συμμετείχε σε διαδηλώσεις κατά του Σάχη που υποστηρίχθηκε από τη Δύση στην επανάσταση του 1979. Οι επαφές του με θρησκευτικούς ηγέτες στο Κομ τον έκαναν αξιόπιστο πρόσωπο στο δικαστικό σώμα και έγινε αναπληρωτής εισαγγελέας του Ιράν σε ηλικία μόλις 25 ετών.

O «χασάπης της Τεχεράνης»

Ο Ραΐσι έφτασε γρήγορα στην κορυφή - και με αυτόν τον τρόπο απέκτησε το προσωνύμιο «χασάπης της Τεχεράνης». Ως αναπληρωτής εισαγγελέας και στη συνέχεια γενικός εισαγγελέας, ήταν μέλος της αποκαλούμενης «επιτροπής θανάτου» - μια ομάδα τεσσάρων δικαστών που προήδρευαν σε δικαστήρια το 1988 που συγκεντρώθηκαν για να «δικάσουν ξανά» τους πολιτικούς κρατούμενους του καθεστώτος.

Χιλιάδες από αυτούς τους κρατούμενους εκτελέστηκαν ανηλεώς και ρίχτηκαν σε μαζικούς τάφους. Ο ακριβής αριθμός των θανάτων δεν είναι γνωστός, αλλά οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτιμούν ότι περίπου 5.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν μετά τη βάναυση απόφαση του Ραΐσι.

Μετά την εκλογή του, η σκληροπυρηνική θέση του έγινε ακόμη πιο εμφανής. Το 2022, διέταξε αυστηρότερη επιβολή του «νόμου χιτζάμπ και αγνότητας» του Ιράν που περιόριζε το ντύσιμο και τη συμπεριφορά των γυναικών. Υπό αυτές τις εντολές, η 22χρονη Μάχσα Αμίνι συνελήφθη τον Σεπτέμβριο του 2022 από την «αστυνομία ηθικής» του Ιράν επειδή φορούσε «ακατάλληλο» χιτζάμπ και πέθανε τρεις ημέρες αργότερα στο νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να ξεσπάσουν μαζικές αναταραχές.

Οι μήνες που προέκυψαν και οι πανεθνικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν παρουσίασαν μια από τις σοβαρότερες προκλήσεις για τους κληρικούς του Ιράν από την Ισλαμική Επανάσταση του 1979. Εκατοντάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν, σύμφωνα με οργανώσεις για τα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων δεκάδων προσωπικού ασφαλείας που συμμετείχαν σε μια σκληρή καταστολή των διαδηλωτών