Γιάχια Σινουάρ: Ο επτάψυχος «Οσάμα μπιν Λάντεν» της Γάζας στην κορυφή της Χαμάς

Εγκέφαλος της αιματηρής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου στο Ισραήλ, ο πρώην Παλαιστίνιος κρατούμενος Γιάχια Σανουάρ, ηγέτης της Χαμάς στη Γάζα, παραμένει άφαντος, ηγείται ωστόσο όλων των κρίσιμων διαπραγματεύσεων και λαμβάνει εδώ και καιρό τις σημαντικές αποφάσεις για τη Χαμάς.

O αντισυνταγματάρχης του Ισραηλινού Στρατού Ρίτσαρντ Χεχτ τον έχει χαρακτηρίσει «το απόλυτο πρόσωπο του κακού» και παρομοιάζεται στο Ισραήλ με τον Οσμάμα Μπιν Λάντεν, καθώς έχει τη φήμη του αδίστακτου ιδίως εναντίον των Παλαιστινίων που αντιλαμβανόταν ως συνεργάτες. «Είναι ο εγκέφαλος πίσω από αυτό, όπως ήταν ο Μπιν Λάντεν», είπε ο Χεχτ.

Αυτή η φήμη του χάρισε το επίθετο «Ο χασάπης της Χαν Γιούνις», ενώ ο στρατός του Ισραήλ έχει ξεκαθαρίσει κατηγορηματικά ότι δεν θα ησυχάσει έως ότου εντοπιστεί και εξουδετερωθεί ο Σινουάρ, μετά τη δολοφονία του επικεφαλής της πολιτικής πτέρυγας της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια

Τον Οκτώβριο του 2023, ο 62χρονος Σινουάρ φαινόταν ότι δεν είχε πολύ χρόνο ζωής. Ο ηγέτης της Χαμάς ήταν απλώς ένας «νεκρός που περπατούσε», όπως είχαν ισχυριστεί μετά το «Μαύρο Σάββατο» ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο στρατός. Θα πλήρωνε πάση θυσία για την ενορχήστρωση της μεγαλύτερης σφαγής αμάχων στην ιστορία του Ισραήλ. Έκτοτε δολοφονήθηκε ο Ισμαήλ Χανίγια και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη της Χαμάς, ενώ το Ισραήλ κατέστρεψε τον θύλακα και τις περισσότερες στρατιωτικές και κυβερνητικές δομές της οργάνωσης αλλά δεν κατάφερε να σκοτώσει ή να συλλάβει τον Σινουάρ.

Επιπλέον εξακολουθεί να επιβάλλει τους όρους του στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός που συνεχίζονταν μέχρι πρόσφατα. Απαιτεί από το Ισραήλ να ανακοινώσει το τέλος του πολέμου και να υπάρξουν διεθνείς εγγυήσεις ότι ο στρατός θα αποσυρθεί από τον θύλακα. Χωρίς τη συμφωνία του, καμία συμφωνία δεν είναι δυνατή: η ηγεσία του κινήματος στην εξορία δεν δέχεται τίποτα χωρίς το «πράσινο φως» του.

Λίγο μετά τις 7 Οκτωβρίου, μια κάμερα ασφαλείας της Χαμάς κατέγραψε τη σιλουέτα του Σινουάρ στο βάθος ενός τούνελ. Τουλάχιστον, το Ισραήλ το υποστηρίζει αυτό, και η φιγούρα του έμοιάζε: το ίδιο ισχνό και νευρώδες κορμί, το ίδιο προφίλ, ο ίδιος ήσυχος βηματισμός. Ο άνδρας, ηλικίας 62 ετών, βυθιζόταν στα βάθη του θύλακα, κρατώντας από το χέρι ένα από τα παιδιά του, σύμφωνα με τις ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών, πίσω από τη σύζυγό του και τον μικρότερο αδερφό του, Μοχάμεντ, ανώτερο στέλεχος των «Ταξιαρχιών Aλ Κασάμ», της ένοπλης πτέρυγα του κινήματος.

«Αυτός ο αλαζονικός νάνος»

Κατά τη διάρκεια εκείνων των πρώτων ημερών του πολέμου, οι ισραηλινές βόμβες έπεφταν βροχή στο Χαν Γιουνίς και ο Σινουάρ τοποθετήθηκε μπροστά σε μια ομάδα Ισραηλινών ομήρων σε ένα τούνελ. Ανάμεσά τους ήταν η Mαργκαλίτ Μόουζες, μια συνταξιούχος δασκάλα που είχε αιχμαλωτιστεί στο κιμπούτς Nιρ Οζ και είχε μεταφερθεί στη γενέτειρα του ηγέτη της Χαμάς. Άκουσε τον Σινουάρ, «αυτόν τον αλαζονικό νάνο», να υπόσχεται ότι σύντομα θα απελευθερωθούν, σε αντάλλαγμα για Παλαιστίνιους αιχμαλώτους, με αφορμή μια σύντομη εκεχειρία τον Νοέμβριο του 2023, είπε στον Τύπο. Άλλοι γείτονές της παραμένουν στη Γάζα ή έχουν πεθάνει εκεί.

Μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου, ο στρατός ισχυρίστηκε ότι ο Σινουάρ είχε τραπεί σε φυγή και καταδιώκονταν στο Χαν Γιουνίς. Τον Φεβρουάριο, ένας αξιωματικός με το πρόσωπό του θολό έδειξε στην κάμερα το κρησφύγετο που είχε εγκαταλείψει βιαστικά: την κουζίνα όπου τον τάιζαν οι βοηθοί του, τις τουαλέτες του, τα στρώματα των φρουρών του και μεγάλες δέσμες με μετρητά που αντλήθηκαν από το χρηματοκιβώτιο του.

Ποιος είναι ο Γιάχια Σινουάρ

Ο Γιάχια Ιμπραήμ Χασάν αλ Σινουάρ γεννήθηκε στις 29 Οκτωβρίου του 1962, στον προσφυγικό καταυλισμό Χαν Γιουνίς, όταν η Λωρίδα της Γάζας ήταν υπό αιγυπτιακή κυριαρχία, όπου πέρασε τα πρώτα του χρόνια. Η οικογένειά του εκδιώχθηκε ή διέφυγε από το Άσκελον κατά τη διάρκεια του Αραβο-Ισραηλινού πολέμου του 1948 και αναζήτησε καταφύγιο στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο ίδιος είχε συνδέσει τις εμπειρίες του ως πρόσφυγας με τη συμμετοχή του στη Χαμάς σε συνομιλίες με συγκρατούμενους του κατά τη διάρκεια της μετέπειτα φυλάκισής του. Σύμφωνα με τον συγκρατούμενό του Εσμάτ Μανσούρ επηρεάστηκε βαθιά από τις συνθήκες διαβίωσης και τη διανομή τροφίμων στον καταυλισμό προσφύγων.

Αφού αποφοίτησε από το γυμνάσιο στο δευτεροβάθμιο σχολείο αγοριών Khan Yunis, συνέχισε στο Ισλαμικό Πανεπιστήμιο της Γάζας όπου έλαβε πτυχίο στις Αραβικές Σπουδές. Ο μικρότερος αδελφός του , Μοχάμεντ Σινουάρ είναι στρατιωτικός ηγέτης της Χαμάς.Τον Φεβρουάριο του 2017 εξελέγη κρυφά αρχηγός της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον Ισμαήλ Χανίγια. Απορρίπτει οποιαδήποτε συμφιλίωση με το Ισραήλ, ενώ καλεί τους «συμπολεμιστές» του να συλλαμβάνουν Ισραηλινούς στρατιώτες.

Στις 7 Νοεμβρίου, αφού το Ισραήλ είχε περικυκλώσει την πόλη της Γάζας, ισχυρίστηκε ότι είχε «παγιδεύσει» τον Σινουάρ σε ένα καταφύγιο εκεί. Οι ισραηλινές στρατιωτικές αρχές ισχυρίστηκαν αργότερα ότι βρισκόταν σε ένα υπόγειο καταφύγιο, ενώ τα φυλλάδια που φέρεται να έριξε το Ισραήλ στη Γάζα διακήρυξαν μια αμοιβή ύψους 400.000 δολαρίων για πληροφορίες σχετικά με την τοποθεσία του. Σύμφωνα με το Reuters, το Ισραήλ απαιτεί την εξορία του ίδιου, του Μοχάμεντ Ντεϊφ και τεσσάρων άλλων ηγετών της Χαμάς από τη Γάζα ως προϋπόθεση για κατάπαυση του πυρός

Μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024, ο ισραηλινός στρατός πίστευε ότι είχε μετακομίσει στη Ράφα. Σύμφωνα με το IDF, βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση και ως εκ τούτου δεν είναι σε θέση να διοικήσει προσωπικά τις δυνάμεις της Χαμάς. Στις 20 Μαΐου, ο Καρίμ Χανεισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να υποβάλει αίτηση για ένταλμα σύλληψης για τον Σινουάρ για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ως μέρος της έρευνας του ΔΠΔ στην Παλαιστίνη

Αναγκαίες θυσίες οι θάνατοι Παλαιστινίων αμάχων

Τον Ιούνιο του 2024, η Wall Street Journal δημοσίευσε επικοινωνίες μεταξύ του Σινουάρ και της ηγεσίας της Χαμάς, στις οποίες ο Σινουάρ ισχυρίστηκε ότι «έχει τους Ισραηλινούς εκεί θέλει» και είπε ότι οι θάνατοι Παλαιστινίων αμάχων ήταν «αναγκαίες θυσίες» «που εμποτίζουν ζωή στις φλέβες αυτού του έθνους, ωθώντας το να υψωθεί στη δόξα και την τιμή του».

Ο πιθανός νέος ηγέτης της Χαμάς έχει συλληφθεί πολλές φορές από το Ισραήλ και έχει περάσει στις φυλακές 24 χρόνια. To 2004 Iσραηλινοί γιατροί του έσωσαν τη ζωή, όταν διαγνώστηκε με πρόβλημα στον εγκέφαλο που έπρεπε να τακτοποιηθεί άμεσα. Η επέμβαση έγινε και εκείνος επέστρεψε υγιής στο κελί του, ευχαριστώντας τους σωτήρες του.

Μέντορας του, όπως και του Ισμαήλ Χανίγια ήταν ο ιδρυτής του κινήματος, Σεΐχης Αχμέντ Γιασίν. Από αυτόν έμαθε μεθόδους να εντοπίζει, να κυνηγά και να πιάνει Παλαιστίνιους που συνεργάζονταν με Ισραηλινούς. Έχει καταθέσει ενώπιον ισραηλινών αρχών ότι σκότωσε έναν «προδότη»στραγγαλίζοντας τον με κεφίγια (μαντίλι σύμβολο των Παλαιστινίων), μετά τον τύλιξε σε ένα λευκό σάβανο και τον έθαψε

Ήταν μεταξύ των 1.027 Παλαιστίνιων αιχμαλώτων που αφέθηκαν ελεύθεροι, ως αντάλλαγμα για την απελευθέρωση του Ισραηλινού στρατιώτη Γκιλάντ Σαλίτ από τη Χαμάς το 2011. Οι Ισραηλινοί έχουν δηλώσει πως η αποφυλάκιση του ήταν το χειρότερο λάθος στην ιστορία τους