Xανίγια: Τι σημαίνει η δολοφονία του για την εκεχειρία στη Γάζα - To «σιιτικό τόξο αντίστασης»
Ο Ισμαήλ Χανίγια και ένας από τους σωματοφύλακές του δολοφονήθηκαν από πύραυλο που έπληξε το σπίτι όπου διέμεναν στην Τεχεράνη. Όλα τα βλέμματα έπεσαν αναπόφευκτα στο Ισραήλ, το οποίο ορκίστηκε να κυνηγήσει και να τιμωρήσει όλους τους ηγέτες της Χαμάς μετά τις βάναυσες επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, κατά τις οποίες σκοτώθηκαν περίπου 1.200 Ισραηλινοί.
Το Ισραήλ συνήθως δεν σχολιάζει τις επιχειρήσεις του στο εξωτερικό, αλλά αυτή η επίθεση μπορεί να ακολούθησε το ίδιο μοτίβο με μια ισραηλινή επιχείρηση που είχε στόχο την ιρανική αεράμυνα γύρω από την πυρηνική του εγκατάσταση στο Nατάνζ στις 19 Απριλίου. Ισραηλινά αεροσκάφη πιστεύεται ότι εκτόξευσαν ρουκέτες έξω από τον ιρανικό εναέριο χώρο.
Όμως, ενώ οι λεπτομέρειες της επίθεσης εμφανίζονται σιγά-σιγά, οι πολιτικές της συνέπειες βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο. Η πιο προφανής είναι η πιθανή ζημιά στις εύθραυστες προσπάθειες για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
Ο Iσμαήλ Χανίγια μπορεί να μην ήταν υπεύθυνος για την καθημερινότητα στη Γάζα -αυτό είναι το πεδίο του στρατιωτικού διοικητή Γιάχια Σινουάρ- αλλά ως ηγέτης της Χαμάς στην εξορία ήταν ένας κρίσιμος συνομιλητής στις διαπραγματεύσεις με τη μεσολάβηση του Κατάρμ των ΗΠΑ και της Αιγύπτου.
Αμερικανοί αξιωματούχοι είχαν πρόσφατα δηλώσει ότι οι διαπραγματεύσεις ενδέχεται να τελεσφορήσουν σύντομα, αν και μια συνάντηση στη Ρώμη το περασμένο Σαββατοκύριακο δεν οδήγησε σε σημαντική πρόοδο. Είναι εξαιρετικά δύσκολο ωστόοσ, σχεδόν ακατόρθωτο να σημειωθεί πρόοδος αμέσως μετά τη δολοφονία Χανίγια.
Γιατί τώρα;
Όλα αυτά γεννούν το ερώτημα: Αν αυτή ήταν, όπως όλοι υποθέτουν, μια ισραηλινή επιχείρηση, γιατί πραγματοποιήθηκε; Πέρα από την επιθυμία να εκδικηθεί οποιονδήποτε συνδεόταν με τη Χαμάς, τι ήλπιζε να πετύχει το Ισραήλ; Το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας έχει ήδη συνοψίσει την πιθανή αντίδραση πολλών στην περιοχή.
«Αποκαλύφθηκε για άλλη μια φορά ότι η κυβέρνηση του [ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν] Νετανιάχου δεν έχει καμία πρόθεση να επιτύχει ειρήνη», ανέφερε σε ανακοίνωσή της. Στη Ραμάλα, τα κεντρικά γραφεία της Παλαιστινιακής Αρχής, η είδηση του θανάτου του Χανίγια έγινε δεκτή με απογοήτευση.
«Ανοίγει την πόρτα της κόλασης», είπε στο BBC ο Σαμπρί Σαϊντάμ, αναπληρωτής γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος, Φατάχ. Ο ίδιος είπε ότι ένιωθε ένα μείγμα σοκ και θυμού. «Όχι μόνο ένιωσα ότι το Ισραήλ στόχευε τη ζωή του Χανίγια», είπε, «αλλά μάλλον τη ζωή οποιουδήποτε στην περιοχή. Το Ισραήλ έχει σκοτώσει όλες τις ελπίδες και τις φιλοδοξίες για τον τερματισμό των εχθροπραξιών».
Η Φατάχ και η Χαμάς είναι εδώ και καιρό αντίπαλοι, μερικές φορές μάλιστα αιματηροί. Όμως ο Σαιντάμ απέρριψε κατηγορηματικά την πρόταση ότι η Φατάχ μπορεί να επωφεληθεί από τον θάνατο του ηγέτη της Χαμάς. «Δεν υπήρξε ποτέ στην παλαιστινιακή πολιτική αίσθηση ότι η ηγεσία μέσω της εξάλειψης είναι ο δρόμος προς τα εμπρός», είπε. «Αν μη τι άλλο, δημιουργεί περισσότερη δυσαρέσκεια και περισσότερη οργή».
Απεργία στη Ραμάλα και σε όλη τη Δυτική Όχθη
Τα καταστήματα είναι κλειστά και μια πορεία διαμαρτυρίας η οποια διεξάγεται θα μπορούσε να είναι μια άβολη στιγμή για την Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα.
Η πιο πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι ο Χανίγια ήταν πολύ πιο δημοφιλής από τον ηλικιωμένο Παλαιστίνιο Πρόεδρο, Mαχμούντ Αμπάς.
Η χρονική στιγμή της δολοφονίας του Χανίγια υποδηλώνει ότι αυτό ήταν ένα ευρύτερο μέρος των απειλούμενων αντιποίνων του Ισραήλ για την επίθεση με πυραύλους της Χεζμπολάχ που σκότωσε 12 παιδιά και νέους Δρούζους στα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα Γκολάν το Σάββατο - αντίποινα που περιλάμβαναν τη δολοφονία ενός ανώτερου διοικητή της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό την Τρίτη. Το Ισραήλ είχε προειδοποιήσει ότι η απάντησή του θα ήταν σκληρή.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι επισημαίνουν τακτικά ότι το Ιράν είναι ο σύνδεσμος για το λεγόμενο σιιτικό «τόξο της αντίστασης» στη Μέση Ανατολή, που περιλαμβάνει τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, τη Χαμάς στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη και τους Χούθι στην Υεμένη. Μετά το χτύπημα στη Χεζμπολάχ στη Βηρυτό (και πρόσφατα στους Χούθι στη Χοντέιντα), η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς στο Ιράν στέλνει ένα εμφατικό, ανατριχιαστικό μήνυμα στις μαχητικές ομάδες και τους Ιρανούς υποστηρικτές τους: Το Ισραήλ μπορεί και θα σας κυνηγάει, όπου κι αν βρίσκεστε.
BBC