Μέση Ανατολή: Τα νέα σενάρια για την επίθεση του Ιράν - Ο Χαμενεΐ προειδοποιεί για θεϊκή οργή
Με τη Μέση Ανατολή να βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης έντασης, το Ισραήλ προετοιμάζεται για όλα τα πιθανά ενδεχόμενα, είτε πρόκειται για πόλεμο είτε για ειρήνη.
Η δυνατότητα επίτευξης κατάπαυσης του πυρός στην περιοχή παραμένει αμφίβολη, με το Ισραήλ να θέτει σημαντικά εμπόδια και το Ιράν να παίζει καθοριστικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις. Παρά τις διακυμάνσεις στις δηλώσεις, η πλειοψηφία των Ισραηλινών ελπίζει σε μια θετική έκβαση, εκτός από μια μικρή ομάδα ακραίων που συνεχίζει να αντιστέκεται.
Εντούτοις, η στάση του Πρωθυπουργού έχει δεχτεί κριτική, καθώς δεν έχει δώσει αρκετό περιθώριο στους διαπραγματευτές. Επιπλέον, κυκλοφορούν σενάρια ότι το Ιράν μπορεί να επιτεθεί σύντομα, παρά τη συνεχιζόμενη σύνοδο στην Ντόχα.
Στο μεταξύ, το ζήτημα Μπεν Γκβιρ δημιουργεί εντάσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης του Νετανιάχου, με θρησκευτικά κόμματα να αντιδρούν έντονα, ενώ ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την προσδοκία του για επίτευξη κατάπαυσης του πυρός, ώστε να αποτραπεί η κλιμάκωση της βίας.
Η πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ συνεχίζεται, ενώ οι διπλωματικές πρωτοβουλίες για ειρήνη εντείνονται, με τον Μπρεντ Μακ Καρκ να επισκέπτεται την Αίγυπτο και το Κατάρ για να προωθήσει τις διαπραγματεύσεις.
Τα νέα σενάρια για την επίθεση του Ιράν
Με βάση ένα σενάριο που κυκλοφορεί τις τελευταίες ώρες, το Ισραήλ φαίνεται να εκτιμά ότι οι Ιρανοί δεν θέλουν να περιμένουν μέχρι να ολοκληρωθεί η σύνοδος στην Ντόχα και είναι πιθανό η επίθεση να πραγματοποιηθεί ακόμη και απόψε ή αύριο. Τα Μέσα που μεταφέρουν το σενάριο τονίζουν ότι πρόκειται για εκτιμήσεις αλλά και ότι πολλές άλλες τέτοιες διαψεύστηκαν στο παρελθόν.
Την ίδια ώρα το ζήτημα Μπεν Γκβιρ παίζει πολύ ψηλά στην ατζέντα καθώς μετά την αρχική αντίδραση Νετανιάχου και αντιπολίτευσης αλλά και τις έντονες αντιδράσεις διεθνώς, και οι κυβερνητικοί εταίροι όπως το Ενωμένο Κόμμα του Τορά, ένα θρησκευτικό κόμμα, ξεσπαθώνει κατά του Νετανιάχου ο οποίος έχει απομονωθεί. Ο ίδιος απαντά ότι τα περί προσευχής στο Όρος του Ναού ήταν πάντα οι θέσεις του.
Το κόμμα του, απειλώντας ουσιαστικά την κυβέρνηση, δεν παρουσιάστηκε στην Κνέσετ με αποτέλεσμα να καταψηφιστεί νομοσχέδιο που κατέθεσε ο Συνασπισμός.
Ο Χαμενεΐ προειδοποιεί για «θεϊκή οργή»
Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν Χαμενεΐ καταδίκασε τον «ψυχολογικό πόλεμο του εχθρού» με στόχο να αναγκάσει τη χώρα να επανεξετάσει τα αντίποινα κατά του Ισραήλ μετά τη δολοφονία του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς στην Τεχεράνη.
Μιλώντας την Τετάρτη, ο Χαμενεΐ υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε μη τακτική υποχώρηση -είτε είναι στρατιωτική, πολιτική ή οικονομική- προκαλεί τη «θεία οργή», σύμφωνα με το Κοράνι.
Ο Ισμαήλ Χανίγια, ο πολιτικός επικεφαλής της υποστηριζόμενης από το Ιράν Χαμάς, σκοτώθηκε στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα ενώ συμμετείχε στην τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου. Είχε καυχηθεί για την ελευθερία των κινήσεών του καθώς έκανε βόλτα στην Τεχεράνη λίγες ώρες πριν από τη δολοφονία του.
Στη συνέχεια, το Ιράν περίμενε τον χρόνο του καθώς ζύγιζε τα αντίποινα. «Οι κυβερνήσεις που υποκύπτουν στις απαιτήσεις των σημερινών κυρίαρχων δυνάμεων, ανεξάρτητα από το μέγεθος ή τη δύναμη των εθνών που εκπροσωπούν, θα μπορούσαν να αψηφήσουν αυτές τις πιέσεις εάν αντλούσαν από τη δύναμη του λαού τους και εκτιμούσαν με ακρίβεια τις πραγματικές, μη ωραιοποιημένες δυνατότητες των αντιπάλων τους», δήλωσε ο Χαμενεΐ.
Επιπλέον, επέκρινε τη μακροχρόνια συνήθεια της «υπερβολής» των δυνατοτήτων του εχθρού για την πρόκληση φόβου, επισημαίνοντας αυτό που περιέγραψε ως προσπάθειες των ΗΠΑ, της Βρετανίας και του Ισραήλ από την ισλαμική επανάσταση του 1979 στο Ιράν.
Εν τω μεταξύ, το Ιράν έχει αξιοποιήσει τη δική του ψυχολογική τακτική, δημιουργώντας σασπένς απειλώντας με αντίποινα για τη δολοφονία του Χανίγια, αλλά απέχοντας από την άμεση δράση.
Ορισμένοι πιστεύουν ότι η ισλαμική κυβέρνηση φοβάται την κλιμάκωση, αλλά χρησιμοποιεί την απειλή μιας επίθεσης στο Ισραήλ για να επιτύχει παραχωρήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν δεσμευτεί να αποτρέψουν μια ευρύτερη σύγκρουση. Την Πέμπτη, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανέφερε ότι μια κατάπαυση του πυρός στη Γάζα μπορεί να αποτρέψει τα πιθανά αντίποινα του Ιράν, ενώ η Χαμάς μπορεί να χρησιμοποιήσει μια παύση των εχθροπραξιών για να ανασυνταχθεί και να αποφύγει μια πλήρη ήττα.
Καθώς οι δυτικές δυνάμεις προειδοποιούν το Ιράν να μην προβεί σε αντίποινα, προτρέποντας σε αυτοσυγκράτηση για να αποφευχθεί η κλιμάκωση των περιφερειακών εντάσεων και να διευκολυνθεί η απελευθέρωση περισσότερων από 100 ομήρων που κρατούνται από την υποστηριζόμενη από το Ιράν Χαμάς εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στη Γάζα, οι ιρανικές αρχές απέρριψαν τις προειδοποιήσεις ως «παράλογες και υπερβολικές».
Η Τεχεράνη διαβεβαίωσε το δικαίωμά της να προβεί σε αντίποινα για τη δολοφονία του πολιτικού επικεφαλής της Χαμάς στην Τεχεράνη χωρίς να ζητήσει εξωτερική άδεια.
Ο Νασέρ Κανάνι, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ιράν, επέκρινε τα δυτικά έθνη για την «απάθειά» τους, υποστηρίζοντας ότι επέτρεψαν στο Ισραήλ να διαπράξει «μυριάδες διεθνή εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της γενοκτονίας και των εγκλημάτων πολέμου», στον πόλεμο της Γάζας, ενώ όλα αυτά παραμένουν «ατιμώρητα».
Εν τω μεταξύ, η υποστηριζόμενη από το Ιράν Χαμάς απειλεί να μποϊκοτάρει τις τελευταίες συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός, καθώς ελλοχεύει το ενδεχόμενο ιρανικών αντιποίνων.
Ο νέος πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, έχει επίσης επαναβεβαιώσει το δικαίωμα του Ιράν να προβεί σε αντίποινα, ευθυγραμμιζόμενος δημοσίως με τη στάση του Ανώτατου Ηγέτη, αν και φέρεται να εξέφρασε κατ' ιδίαν ανησυχίες για τον αντίκτυπο της κλιμάκωσης και προέτρεψε τον Χαμενεΐ να το ξανασκεφτεί.
Ο πρόεδρος του Ιράν αναγνώρισε ότι ο πόλεμος είναι ανεπιθύμητος, αλλά επιβεβαίωσε το δικαίωμα σε «τιμωρητικές απαντήσεις εναντίον ενός επιτιθέμενου», σύμφωνα με το IRNA.
Εν τω μεταξύ, το ισραηλινό Army Radio μετέδωσε ότι το Ισραήλ προειδοποίησε τις ΗΠΑ και τα ευρωπαϊκά έθνη ότι οποιαδήποτε άμεση επίθεση από την Τεχεράνη θα προκαλέσει ισραηλινό χτύπημα στο ιρανικό έδαφος, τονίζοντας την πρόθεσή τους να προβούν σε αντίποινα, ακόμη και χωρίς ισραηλινές απώλειες.
Θα αντέξουν οι προσπάθειες κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα εν μέσω κλιμακούμενων εντάσεων Ιράν-Ισραήλ;
Καθώς ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς συνεχίζεται, οι προσπάθειες για την εξασφάλιση κατάπαυσης του πυρός αντιμετωπίζουν προκλήσεις, οι οποίες επιδεινώνονται από τις πρόσφατες εξελίξεις που θα μπορούσαν να βυθίσουν την περιοχή σε μια ευρύτερη σύγκρουση.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν ανέβαλε το ταξίδι του στη Μέση Ανατολή, καθυστερώντας την προγραμματισμένη αναχώρησή του την Τρίτη, σύμφωνα με το Axios. Το ταξίδι φέρεται να αναβλήθηκε λόγω «αβεβαιότητας σχετικά με την κατάσταση».
Η καθυστέρηση αυτή θεωρείται από ορισμένους ως ένδειξη ότι η διπλωματία των παρασκηνιακών σχέσεων δεν έχει ακόμη ωριμάσει πλήρως, γεγονός που υποδηλώνει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος, με τις προοπτικές για κατάπαυση του πυρός να γίνονται όλο και πιο αβέβαιες.
Καθώς οι Ισραηλινοί αναμένουν αντίποινα από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ σε αυτό που έχει περιγραφεί ως «πόλεμος νεύρων», προσθέτοντας περαιτέρω αστάθεια στην κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, παραμένει ασαφές αν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου θα δεσμευτεί στην τρέχουσα πρόταση. Η απόφασή του εξαρτάται από την εξισορρόπηση του οράματος του Μπάιντεν και των προτιμήσεων του ισραηλινού κοινού με τις απαιτήσεις του ακροδεξιού συνασπισμού του, ο οποίος παραμένει σταθερά αντίθετος σε οποιαδήποτε παραχώρηση με τη Χαμάς.
«Ο Νετανιάχου έχει επανειλημμένα καθυστερήσει τις διαπραγματεύσεις, υπονομεύοντας τις προσπάθειες και φέρνοντας σε δύσκολη θέση τους διαμεσολαβητές, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ. Οι δικοί του κορυφαίοι αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών, της άμυνας και της ασφάλειας έχουν εκφράσει ανησυχίες για την τακτική και τους τελικούς του στόχους», δήλωσε στο Al Arabiya English ο Ali Bakir, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κατάρ και μη μόνιμος ανώτερος συνεργάτης στο Atlantic Council.