Πάβελ Ντούροφ: «Ο Ρώσος Έλον Μασκ» με τα 100 βιολογικά παιδιά - Ποιος είναι ο «Μr Telegram»
Ο Ντούροφ, ο ιδρυτής του Telegram που συνελήφθη στη Γαλλία το Σαββατοκύριακο, θυμίζει σε πολλά ένα μυστηριώδη «γκουρού της τεχνολογίας» που ταξιδεύει στον κόσμο όπως ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ή ο Τζακ Ντόρσεϊ με τις περίεργες συνήθειες του και ο πανταχού παρών Έλον Μασκ με την ίδια παρόμοια εμμονή με τις γεννήσεις και την πατρότητα. Ο Ντούροφ είπε τον Ιούλιο ότι είχε αποκτήσει περισσότερα από 100 παιδιά χάρη στις δωρεές σπέρματος που είχε κάνει τα τελευταία 15 χρόνια.
Αξίας περίπου 9,15 δισεκατομμυρίων δολαρίων σύμφωνα με το Bloomberg και οπλισμένος με μια σειρά από διαβατήρια και κατοικίες, ο Ντούροφ ζει εδώ και μια δεκαετία μια ζωή χωρίς σύνορα, σε ένα διαρκές ταξίδι με στόχο να εξασφαλίσει την ελευθερία της επικοινωνίας από τα αδιάκριτα βλέμματα των κυβερνήσεων. δημοκρατικά εκλεγμένων ή μη.
Τα νομικά προβλήματα του Ντούροφ επαναφέρουν μια παλιά συζήτηση, αντιπαραβάλλοντας την κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο του Telegram, η οποία κρατά τις επικοινωνίες μεταξύ των χρηστών ασφαλείς ακόμη και από τους υπαλλήλους της εταιρείας, έναντι των ανησυχιών για την ασφάλεια διαφόρων κυβερνήσεων και της εκστρατείας της ΕΕ να χαλιναγωγήσει τη λεγόμενη «Βig Tech».
Ένα ζευγάρι απο διάνοιες
Ο Nτούροφ γεννήθηκε το 1984 στη Σοβιετική Ένωση, αλλά μετακόμισε στην Ιταλία όταν ήταν 4 ετών, είπε ο επιχειρηματίας της τεχνολογίας στον Tάκερ Κάρλσον σε μια σπάνια συνέντευξη νωρίτερα φέτος. Η οικογένεια επέστρεψε στη Ρωσία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αφού ο πατέρας του δέχτηκε πρόταση για να εργαστεί στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Αγίας Πετρούπολης.
Ο Ντούροφ είπε ότι ο ίδιος και ο μεγαλύτερος αδερφός του, Νικολάι, ήταν διάνοιες στα μαθηματικά από μικρή ηλικία. Ο μεγαλύτερος ήταν το μεγαλύτερο αστέρι όταν τα δίδυμα ήταν παιδιά. Ο Ντούροφ είπε ότι ο αδερφός του έβγαινε στην ιταλική τηλεόραση για να λύνει εξισώσεις σε πραγματικό χρόνο ως παιδί και κέρδισε επανειλημμένα χρυσά μετάλλια στη Διεθνή Ολυμπιάδα Μαθηματικών. Ο ίδιος ήταν ο καλύτερος μαθητής στο σχολείο του και αγωνιζόταν τοπικά.
«Ήμασταν και οι δύο πολύ παθιασμένοι με την κωδικοποίηση και το σχεδιασμό », είπε. Όταν η οικογένεια επέστρεψε στη Ρωσία, έφερε πίσω από την Ιταλία έναν υπολογιστή IBM PC XT, που σημαίνει ότι «στις αρχές της δεκαετίας του '90 ήταν μια από τις λίγες οικογένειες στη Ρωσία που μπορούσαν πραγματικά να μάθουν πώς να προγραμματίζουν».
«Ο Ζάκερμπεργκ της Ρωσίας»
Η ικανότητα κωδικοποίησης και το επιχειρηματικό πνεύμα του Ντούροφ τον οδήγησαν να δημιουργήσει το Vkontakte (VK), έναν ιστότοπο μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το 2006, όταν ήταν 21 ετών και είχε τελειώσει το πανεπιστήμιο. Το VK έγινε γρήγορα γνωστό ως το «Facebook της Ρωσίας» και η απάντηση της χώρας στον Mαρκ Ζάκερμπεργκ.
Αλλά η σχέση του Ντούροφ με το Κρεμλίνο έγινε αντιπαλότητα πολύ πιο γρήγορα από ό,τι η σχέση του Ζάκερμπεργκ με την Ουάσιγκτον. Όταν οι διαδηλωτές άρχισαν να χρησιμοποιούν το VK για να οργανώσουν διαδηλώσεις στο Κίεβο κατά του φιλορώσου προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανούκοβιτς, το 2013, ο Ντούροφ είπε ότι το Κρεμλίνο ζήτησε από τον ιστότοπο να παραδώσει προσωπικά δεδομένα Ουκρανών χρηστών. «Αποφασίσαμε να αρνηθούμε και αυτό δεν πήγε πολύ καλά με τη ρωσική κυβέρνηση», είπε ο Ντούροφ στον Κάρλσον.
Αυτή η απόφαση σφράγισε τη μοίρα του στην εταιρεία. Ο Ντούροφ παραιτήθηκε αργότερα από διευθύνων σύμβουλος, ανοίγοντας την πόρτα για να αναλάβουν άτομα από το περιβάλλον του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο επιχειρηματίας πούλησε όλες τις μετοχές του για εκατομμύρια και στη συνέχεια έφυγε από τη Ρωσία. Σήμερα, η VK βρίσκεται υπό κρατικό έλεγχο.
«Για μένα, ποτέ δεν ήταν το θέμα να γίνω πλούσιος. Έκανα τα πάντα στη ζωή μου για να είμαι ελεύθερος. Στο βαθμό που είναι δυνατό, η αποστολή μου στη ζωή είναι να επιτρέψω σε άλλους ανθρώπους να γίνουν ελεύθεροι», είπε. «Δεν θέλω να παίρνω εντολές από κανέναν».
«Όλοι είναι χάλια»
Ενώ ο Ζάκερμπεργκ αγόρασε το WhatsApp στην προσπάθειά του να χτίσει την αυτοκρατορία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που τώρα είναι γνωστή ως Meta, ο Ντούροφ επέλεξε να δημιουργήσει τη δική του εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων παρά την ήδη γεμάτη αγορά για τέτοιες πλατφόρμες. Πίστευε ότι τίποτα εκεί έξω δεν ήταν αρκετά καλό.
«Δεν έχει σημασία πόσες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων υπάρχουν εκεί έξω, αν όλες είναι χάλια», είπε στο TechCrunch το 2015. Ο Ντούροφ είπε ότι η εμπειρία του με το Κρεμλίνο ήταν βασικό κίνητρο για τη δημιουργία του Telegram, το οποίο τώρα εδρεύει στο Ντουμπάι. Ο ίδιος και ο αδελφός του ήθελαν να χτίσουν κάτι που θα ήταν απαλλαγμένο από τα αδιάκριτα βλέμματα της κυβέρνησης.
Η ισχυρή κρυπτογράφηση από άκρο σε άκρο της εταιρείας και η πολυδιαφημισμένη δέσμευση για το απόρρητο αποδείχθηκαν ελκυστικές για τα εκατοντάδες εκατομμύρια χρήστες που συρρέουν στο Telegram – συμπεριλαμβανομένων, τελικά, των τρομοκρατών που σχεδίασαν τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι τον Νοέμβριο του 2015.
Η αποκάλυψη ώθησε τον συνήθως μυστικοπαθή Ντούροφ να ξεκινήσει μία εκστρατεία δημοσίων σχέσεων, πραγματοποιώντας μια σειρά από συνεντεύξεις, συμπεριλαμβανομένης μιας με το CNN, για να διαβεβαιώσει το επιφυλακτικό κοινό ότι το Telegram δεν είναι κάτι σαν το WhatsApp για τους επίδοξους τρομοκράτες.
Το Telegram, σύμφωνα με τον Ντούροφ ήταν απλώς η πιο ασφαλής πλατφόρμα ανταλλαγής μηνυμάτων στην αγορά και ο συμβιβασμός δημιουργίας μια πίσω πόρτας για τις κυβερνήσεις θα υπονόμευε την ελκυστικότητα της εφαρμογής και τη δέσμευση της εταιρείας για το απόρρητο. «Δεν μπορεί να είναι ασφαλές έναντι των εγκληματιών και ανοιχτό για τις κυβερνήσεις», είπε ο Ντούροφ στο CNN το 2016. «Είναι είτε ασφαλές είτε όχι».
Οι σχέσεις με το Κρεμλίνο
Η άρνηση του Telegram να υποχωρήσει στην αποκρυπτογράφηση είχε ως αποτέλεσμα να έρθει σε αντιπαράθεση με κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο –συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, τουλάχιστον αρχικά. Η Μόσχα το 2018 προσπάθησε να απαγορεύσει την Telegram επειδή αρνήθηκε να προμηθεύσει τις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας με κλειδιά αποκρυπτογράφησης. Ο Ντούροφ υποσχέθηκε να αψηφήσει την απαγόρευση.
Μια άλλη αναμέτρηση μεταξύ του τεχνολογικού επιχειρηματία και του Κρεμλίνου φαινόταν να είναι στον ορίζοντα, αλλά τίποτα δεν προέκυψε. Η απαγόρευση ήρθη το 2020. Στα χρόνια που ακολούθησαν, το Telegram έγινε μια από τις λίγες ξένες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων που λειτουργούσαν στη Ρωσία χωρίς περιορισμούς. Είναι πλέον το προτιμώμενο μέσο επίσημης επικοινωνίας για πολλούς αξιωματούχους της ρωσικής κυβέρνησης.
Οι επικριτές του Ντούροφ αμφισβητούν εδώ και καιρό εάν το Telegram θα μπορούσε να λειτουργεί τόσο ελεύθερα στη Ρωσία χωρίς να έχει κάνει κάποιου είδους παραχώρηση στο Κρεμλίνο, ισχυρισμούς που ο Ντούροφ έχει επανειλημμένα καταρρίψει - συχνά υποδεικνύοντας τη διαμάχη του στις αρχές της δεκαετίας του 2010 που τον οδήγησαν να εγκαταλείψει τη Ρωσία.
Πριν συλληφθεί στο Παρίσι, ο Ντούροφ βρισκόταν στο Αζερμπαϊτζάν ταυτόχρονα με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος βρισκόταν στη χώρα για επίσημη διήμερη επίσκεψη. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε στους δημοσιογράφους ότι οι δυο τους δεν συναντήθηκαν.
Και παρόλο που ο Ντούροφ έχει δημοσίως γυρίσει την πλάτη του στη Ρωσία, η κυβέρνηση έσπευσε να αρχίσει να εργάζεται για λογαριασμό του μετά τη σύλληψή του. Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε ότι η ρωσική πρεσβεία στο Παρίσι «έπεσε αμέσως στη δουλειά» αφού ενημερώθηκε για τα νομικά του προβλήματα.
Το ζήτημα της κατάχρησης του Telegram από ξέπλυμα χρήματος, διακινητές ναρκωτικών και άτομα που προωθούν την παιδεραστία ανησυχεί τις δυτικές κυβερνήσεις. Η κράτηση του Ντούροφ στη Γαλλία συνδέθηκε με ένταλμα που σχετίζεται με την έλλειψη μετριοπάθειας του Telegram, σύμφωνα με το BFMTV που συνεργάζεται με το CNN.
Η Telegram απάντησε σε μια δήλωση ότι «είναι παράλογο να ισχυρίζεται κανείς ότι μια πλατφόρμα ή ο κάτοχός της είναι υπεύθυνοι για την κατάχρηση αυτής της πλατφόρμας». Προσέθεσε ότι το Telegram συμμορφώνεται με τους νόμους της ΕΕ και ότι οΝτούροφ δεν είχε τίποτα να κρύψει.