Ίδια αποτυπώματα δεινοσαύρων βρέθηκαν σε αντίθετες πλευρές του Ατλαντικού Ωκεανού

Τα ίχνη αφηγούνται μια ιστορία για το πώς οι κινήσεις των τεράστιων χερσαίων μαζών δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για τους δεινόσαυρους πριν οι υπερήπειροι διασπαστούν στις επτά ηπείρους που γνωρίζουμε σήμερα

Σε αυτή την εικόνα από το λεκανοπέδιο Sousa στη βορειοανατολική Βραζιλία εμφανίζεται ένα αποτύπωμα θηριόποδου.

Ismar de Souza Carvalho μέσω CNN
7'

Ίδια ζευγάρια αποτυπωμάτων ανακαλύφθηκαν στην Αφρική και τη Νότια Αμερική και αποκαλύπτουν ότι οι δεινόσαυροι κάποτε ταξίδευαν κατά μήκος ενός τύπου αυτοκινητόδρομου πριν από 120 εκατομμύρια χρόνια, προτού οι δύο ήπειροι χωρίσουν, αναφέρει νέα έρευνα.

Οι παλαιοντολόγοι βρήκαν περισσότερα από 260 αποτυπώματα δεινοσαύρων από την Πρώιμη Κρητιδική Περίοδο στη Βραζιλία και το Καμερούν, που σήμερα απέχουν μεταξύ τους περισσότερα από 6.000 χιλιόμετρα στις αντίθετες πλευρές του Ατλαντικού Ωκεανού.

Οι πατημασιές είναι παρόμοιες ως προς την ηλικία, το σχήμα και το γεωλογικό πλαίσιο, δήλωσε ο Λούις Λ. Τζέικομπς, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο Southern Methodist στο Τέξας και επικεφαλής συγγραφέας μιας μελέτης που περιγράφει τα ίχνη και δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και Επιστήμης του Νέου Μεξικού.

Σε αυτή την εικόνα από το λεκανοπέδιο Sousa στη βορειοανατολική Βραζιλία εμφανίζεται ένα αποτύπωμα θηριόποδου.

Ismar de Souza Carvalho μέσω CNN

Τα περισσότερα από τα απολιθωμένα αποτυπώματα δημιουργήθηκαν από τρίποδους θηριόποδους δεινόσαυρους, ενώ μερικά πιθανόν να ανήκαν σε ογκώδεις τετράποδους σαυρόποδους με μακρύ λαιμό και ουρά ή ορνιθίσκους, οι οποίοι είχαν δομή της λεκάνης παρόμοια με των πτηνών, δήλωσε η συν-συγγραφέας της μελέτης Νταϊάνα Π. Βάινγιαρντ, επιστημονική συνεργάτης του SMU.

Τα ίχνη αφηγούνται μια ιστορία για το πώς οι κινήσεις των τεράστιων χερσαίων μαζών δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για τους δεινόσαυρους πριν οι υπερήπειροι διασπαστούν στις επτά ηπείρους που γνωρίζουμε σήμερα.

Καταπράσινο «λεκανοπέδιο» για μια ζωή

Οι πατημασιές διατηρήθηκαν σε λάσπη κατά μήκος αρχαίων ποταμών και λιμνών που υπήρχαν κάποτε στην υπερήπειρο Γκοντβάνα, η οποία αποσπάστηκε από τη μεγαλύτερη χερσαία μάζα της Πανγαίας, δήλωσε ο Τζέικομπς.

«Μία από τις νεότερες και στενότερες γεωλογικές συνδέσεις μεταξύ της Αφρικής και της Νότιας Αμερικής ήταν η βορειοανατολική Βραζιλία που ήταν φωλιασμένη σε αυτό που είναι σήμερα η ακτή του Καμερούν κατά μήκος του Κόλπου της Γουινέας», δήλωσε ο Τζέικομπς.

«Οι δύο ήπειροι ήταν συνεχείς κατά μήκος αυτού του στενού τμήματος, έτσι ώστε τα ζώα και στις δύο πλευρές αυτής της «γέφυρας» να μπορούν ενδεχομένως να μετακινηθούν κατά μήκος της».

Η Αφρική και η Νότια Αμερική άρχισαν να απομακρύνονται η μία από την άλλη πριν από περίπου 140 εκατομμύρια χρόνια.

Ο διαχωρισμός δημιούργησε ρήγματα στον φλοιό της Γης και καθώς οι τεκτονικές πλάκες κάτω από τη Νότια Αμερική και την Αφρική απομακρύνονταν, το μάγμα στον μανδύα της Γης δημιούργησε έναν νέο ωκεάνιο φλοιό.

Με την πάροδο του χρόνου, ο Νότιος Ατλαντικός Ωκεανός γέμισε το χώρο μεταξύ των δύο ηπείρων.

Τα κόκκινα αστέρια σε αυτό το γράφημα σηματοδοτούν τη διαδρομή που κάποτε ακολουθούσαν οι δεινόσαυροι όταν η Νότια Αμερική και η Αφρικανική ήπειρος συνδέονταν.

Πανεπιστήμιο Southern Methodist μέσω CNN

Αλλά πριν λάβει χώρα αυτή η σταδιακή αλλαγή, σχηματίστηκαν διαφορετικοί τύποι λεκανοπέδιων καθώς η επιφάνεια της Γης απομακρύνθηκε. Τα ποτάμια τροφοδοτούσαν τα λεκανοπέδια, σχηματίζοντας λίμνες, είπε ο Τζέικομπς.

Οι συγγραφείς της μελέτης βρήκαν ενδείξεις για αυτό που είναι γνωστό ως το λεκανοπέδιο half-graben στην περιοχή Μπορμπορέμα της βορειοανατολικής Βραζιλίας και μια παρόμοια στη λεκάνη Κουμ στο βόρειο Καμερούν.

«Το half graben είναι μια επιμήκης κοιλάδα που σχηματίζεται από την απομάκρυνση της επιφάνειας της Γης με ένα ρήγμα που σχηματίζεται στη μία πλευρά, έτσι ώστε ο πυθμένας της κοιλάδας να γέρνει προς τα κάτω προς το ρήγμα κατά μήκος του οποίου συμβαίνει η κίνηση», δήλωσε ο Τζέικομπς μέσω email.

«Κρατήστε το χέρι σας μπροστά σας. Γείρετε τα δάχτυλά σας προς τα κάτω, αντιπροσωπεύοντας την κίνηση κατά μήκος του ρήγματος. Τα ποτάμια θα ρέουν στην κοιλάδα και θα αποθέτουν ιζήματα και τα ιζήματα θα διαβρώνονται από την ψηλή πλευρά της κοιλάδας».

Μέσα και στα δύο λεκανοπέδια, οι ερευνητές βρήκαν ίχνη δεινοσαύρων, αρχαία ιζήματα ποταμών και λιμνών και απολιθωμένη γύρη.

«Τα φυτά τροφοδοτούσαν τα φυτοφάγα ζώα και υποστήριζαν μια τροφική αλυσίδα» είπε.

«Τα λασπώδη ιζήματα που άφησαν τα ποτάμια και οι λίμνες περιέχουν αποτυπώματα δεινοσαύρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των κρεατοφάγων, τεκμηριώνοντας ότι αυτές οι κοιλάδες ποταμών θα μπορούσαν να παρέχουν συγκεκριμένους δρόμους για να ταξιδέψει η ζωή στις ηπείρους πριν από 120 εκατομμύρια χρόνια».

Αποτυπώματα που ανήκουν σε δεινόσαυρους διατηρήθηκαν σε κατακλυσμιαίες αποθέσεις εντός του λεκανοπεδίου Sousa στη Βραζιλία.

Ismar de Souza Carvalho μέσω CNN

Οι πατημασιές λένε μια ιστορία

Ενώ τα απολιθώματα δεινοσαύρων μπορούν να δώσουν μοναδικές πληροφορίες για τα είδη των ζώων που περιπλανιόντουσαν στον πλανήτη πριν από εκατομμύρια χρόνια, τα αποτυπώματά τους παρέχουν άλλα παράθυρα στο παρελθόν.

«Τα ίχνη δεινοσαύρων δεν είναι σπάνια, αλλά σε αντίθεση με τα οστά που συνήθως βρίσκονται, τα ίχνη τους είναι η απόδειξη της συμπεριφοράς των δεινοσαύρων, πώς περπατούσαν, έτρεχαν ή αλλιώς, με ποιον περπατούσαν, σε ποιο περιβάλλον περπατούσαν, προς ποια κατεύθυνση πήγαιναν και πού βρίσκονταν όταν το έκαναν», δήλωσε ο Τζέικομπς.

Είναι δύσκολο να πούμε τα συγκεκριμένα είδη δεινοσαύρων που ταξίδεψαν κατά μήκος των λεκανοπεδίων, αλλά αντιπροσωπεύουν ένα ευρύτερο πορτρέτο του αρχαίου κλίματος και του τρόπου με τον οποίο διάφορα είδη ζώων ευδοκίμησαν στο περιβάλλον που δημιούργησε το ηπειρωτικό ρήγμα.

«Αν ο σκύλος σας και ένα κογιότ περπατούν στην ίδια λασπωμένη περιοχή, μπορεί να ξέρετε ότι εκεί περπάτησαν δύο ζώα, ότι μοιάζουν πολύ, αλλά μπορεί να μην είστε σε θέση να ξέρετε αν πρόκειται για διαφορετικά είδη. Το ίδιο ισχύει και για τα ίχνη δεινοσαύρων», δήλωσε ο Τζέικομπς.

«Όλα τα ζώα έχουν περιοχές διαμονής. Όλα τα ζώα επεκτείνουν τις ζώνες τους. Όλα τα ζώα εκμεταλλεύονται τους πόρους ανάλογα με τις ανάγκες τους, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα, που συχνά σχετίζεται με την εποχικότητα. Τα φυτοφάγα ζώα ακολουθούν τα θρεπτικά φυτά, τα σαρκοφάγα ζώα ακολουθούν τη φυτοφαγική τους τροφή».

Εκείνη την εποχή, τα επίπεδα βροχοπτώσεων συνέβαλαν στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος τύπου τροπικού δάσους με άφθονη βλάστηση. Τα ζώα έφταναν στα λεκανοπέδια τόσο από τη σημερινή Αφρική όσο και από τη Νότια Αμερική, με αποτέλεσμα να αναμειγνύονται οι πληθυσμοί τους.

«Φανταστείτε ένα πλούσιο, ανοιχτό λεκανοπέδιο με βλάστηση για τα φυτοφάγα και τα σαρκοφάγα που ακολουθούσαν» δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Λόρενς Φλιν, βοηθός διευθυντής της Αμερικανικής Σχολής Προϊστορικών Ερευνών και συντονιστής ασφάλειας εργαστηρίου στο τμήμα εξελικτικής βιολογίας του ανθρώπου στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ.

«Αν δεν υπάρχει κανείς στο «νέο» έδαφος, τότε τα ζώα θα διασκορπιστούν σε αυτό, δεδομένου ότι δεν υπάρχει ανταγωνισμός».

Αποτυπώματα δεινοσαύρων που ανήκουν σε ένα θηριόποδο είναι ορατά στην κοιλάδα Sousa.

Ismar de Souza Carvalho μέσω CNN

Αργότερα, όταν οι ήπειροι απομακρύνθηκαν, η διαταραχή αυτή πιθανώς προκάλεσε ρήξη στη γενετική συνέχεια, έναν βασικό παράγοντα της εξέλιξης, δήλωσε ο Τζέικομπς.

Τα ίχνη δεινοσαύρων στο Καμερούν ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1980, και ο Τζέικομπς αναφέρθηκε σε αυτά στο Πρώτο Διεθνές Συμπόσιο Για Τα Ίχνη Δεινοσαύρων, που συγκάλεσε ο παλαιοντολόγος Μάρτιν Λόκλεϊ, το 1986.

Στη συνέχεια ο Τζέικομπς έγινε φίλος με τον συγγραφέα της μελέτης Ίσμαρ ντε Σόουζα Καρβάλιο, ο οποίος σήμερα είναι καθηγητής στο τμήμα γεωλογίας του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Ρίο ντε Τζανέιρο.

Ο Τζέικομπς μελετούσε τις κινήσεις των δεινοσαύρων από την πλευρά της Αφρικής, ενώ ο Καρβάλιο τις μελετούσε από την πλευρά της Βραζιλίας.

Καθώς η έρευνα για τα λεκανοπέδια στην Αφρική και τη Νότια Αμερική συνεχίστηκε τις επόμενες δεκαετίες, ο Τζέικομπς, ο Καρβάλιο και οι συνάδελφοί τους εξέτασαν τις υπάρχουσες αλλά και τις νέες μελέτες για να αναλύσουν τις πτυχές που ταίριαζαν.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται ως φόρος τιμής στον Λόκλεϊ, ο οποίος αφιέρωσε την καριέρα του στη μελέτη αποτυπωμάτων δεινοσαύρων.

«Θέλαμε να συγκεντρώσουμε νέα και εξελισσόμενα γεωλογικά και παλαιοντολογικά στοιχεία για να αφηγηθούμε μια ιστορία πιο συγκεκριμένα για το πού, γιατί και πότε συνέβησαν οι διασκορπισμοί μεταξύ των ηπείρων» δήλωσε ο Τζέικομπς.

«Μια ομορφιά αυτής της Γης είναι ότι ο καθένας από εμάς μπορεί να δει ότι η Αφρική και η Νότια Αμερική κάποτε ταίριαζαν μεταξύ τους σαν κομμάτια παζλ. Είναι εύκολο να φανταστούμε ότι σε έναν συνδεδεμένο κόσμο, τα ζώα, συμπεριλαμβανομένων των δεινοσαύρων, θα μπορούσαν και θα ήταν πιθανό να μετακινούνται από τόπο σε τόπο».

Πηγή: CNN