Μανέλ Λόπεζ: Ο «φύλακας» της Σαγράδα Φαμίλια μιλάει ελληνικά - «Οφείλουμε πολλά στην Ελλάδα»
Ο διάσημος Καταλανός αρχιτέκτοντας Άντονι Γκαουντί είπε κάποτε ότι θα ήθελε να ασχοληθεί με την τέχνη από εκεί που σταμάτησαν οι Βυζαντινοί. «Υπό αυτή την έννοια ίσως οι πύργοι της Σαγράδα Φαμίλια να μην είναι παρά η προέκταση των βυζαντινών τρούλων» λέει ο Μανέλ Λόπες, ακοίμητος φρουρός εδώ και δεκαετίες του καθεδρικού Ναού της Σαγράδα Φαμίλια, ένα θαύμα αρχιτεκτονικής στη Βαρκελώνη που υποδέχεται κάθε μέρα χιλιάδες επισκέπτες από ολόκληρο τον κόσμο.
Ο Μανέλ Λόπες, είναι διευθυντής υπηρεσιών εδώ και εικοσί χρόνια στην Βασιλική της Σαγράδα Φαμίλια, μία από τις ιδιόμορφες εκκλησίες της Ευρώπης. «Δουλειά μου είναι να οργανώνω τις εργασίες εξωτερικών εταιρειών που εργάζονται για εμάς: Καθαρισμός, logistics, ασφάλεια, κλπ» όπως χαρακτηριστικά λέει σε άπταιστα ελληνικά, με άλλα λόγια είναι υπεύθυνος για τη συντήρηση και την εύρυθμη λειτουργία του πιο διάσημου ίσως μνημείου της Ισπανίας.
Η πρώτη μας ερώτηση δεν θα μπορούσε να είναι άλλη απο την ημερομηνία ολοκλήρωσης του διάσημου κτηρίου που άρχισε να κατασκευάζεται το... 1882. «Η αρχικά προγραμματισμένη ημερομηνία για την αποπεράτωσή του καθυστέρησε λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και ο μνημειώδης ναός στη Βαρκελώνη πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2026, 100 χρόνια μετά το θάνατο του Γκαουντί. Επί του παρόντος, δεν έχει καθοριστεί ακόμη οριστική ημερομηνία ολοκλήρωσης, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι θα αποτελέσει αφορμή για μία μεγάλη γιορτή για τους Καταλανούς, την υπόλοιπη Ισπανία αλλά και ολόκληρο τον κόσμο» λέει.
Υπάρχει κάποιο μυστικό για το πολυσυζητημένο και πολυφωτογραφημένο κτήριο που δεν γνωρίζει το ευρύ κοινό, τον ρωτάμε. «Μια ελάχιστα γνωστή πτυχή για τη Βασιλική είναι ότι η πρόσοψη του Γέννησης, η μόνη που ο Γκαουντί μπόρεσε να δει σχεδόν ολοκληρωμένη κατά την ημερομηνία του θανάτου του, μία από τις τρεις προσόψεις της Σαγράδα Φαμίλια, ήταν εμπνευσμένη από τις περίφημες σπηλιές στον δήμο του Collbató πολύ κοντά στα βουνά του Μονσεράτ».
Τι σημαίνει ο Άντονι Γκαουντί για τη Βαρκελώνη και ποιο ειναι το αποτύπωμά του μεγάλου αρχιτέκτονα στην πόλη. «Ο Αντόνι Γκαουντί ήταν ένας σημαντικός αρχιτέκτονας του μοντερνισμού που γεννήθηκε στην πόλη Ρέους της Ταραγόνα. Τα πρώτα του έργα ήταν μέρος του μοντερνιστικού καλλιτεχνικού κινήματος, αλλά η ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία του καλλιτέχνη τον έκανε να εξελιχθεί και να ξεπεράσει αυτό το κίνημα αναπτύσσοντας το δικό του προσωπικό αρχιτεκτονικό στυλ.
Για μένα, ο Γκαουντί είναι ένας καλλιτέχνης που ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του. Δεν είναι τυχαίο ότι οι σημερινοί αρχιτέκτονες αναγκάζονται να συνεχίσουν να εισάγουν τεχνικές καινοτομίες για να ολοκληρώσουν το έργο του.
Θα ήθελα να προσθέσω ότι o Γκαουντί άφησε πολλά έργα σε όλη την Ισπανία και όχι μόνο στην Καταλονία: για παράδειγμα στην Κανταβρία (el capricho), στο Λεόν (οικία Botines και επισκοπικό παλάτι), ενώ σχεδίασε μάλιστα κι ένα ξενοδοχείο που επρόκειτο να κατασκευαστεί στη Νέα Υόρκη αλλά δεν χτίστηκε ποτέ»
Ποια είναι η σχέση σας με την Ελλάδα και τα αρχαία Ελληνικά. Ξέρουμε οτι μιλάτε πολύ καλά τη γλώσσα. Τι σας αρέσει να κάνετε όταν επισκέπτεστε την Ελλάδα, τον ρωτάμε.
«Σπούδασα κλασική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης. Είμαι φιλόλογος στα αρχαία ελληνικά, αλλά ποτέ δεν ακολούθησα την κύρια διέξοδο αυτής της καριέρας, που είναι η διδασκαλία γιατί βρήκα δουλειά στον τομέα του τουρισμού, οπότε τα αρχαία μου ελληνικά είναι πολύ πιο σκουριασμένα από τα σύγχρονα που κρατάω λίγο πιο ζωντανά. Κάθε χρόνο επισκέπτομαι την Ελλάδα τον μήνα Οκτώβριο.
Μιλάω νέα ελληνικά και αναγνωρίζω το τεράστιο πολιτιστικό χρέος που χρωστάει όλη η Ευρώπη στην Ελλάδα. Δυστυχώς, η σύγχρονη Ευρώπη δεν διατηρεί αυτή τη μνήμη και υποβάλλει αυτό που ήταν το πολιτιστικό λίκνο της Ευρώπης σε οικονομική πίεση που απλώς συμβάλλει στη φτωχοποίηση του έθνους».
Ποια ειναι η σχέση Ελλάδας-Ισπανίας. Πόσο μοιάζουν Έλληνες και Καταλανοί τον ρωτάμε στη συνέχεια. «Όσον αφορά στη σχέση Ελλάδας-Ισπανίας γενικότερα και Καταλονίας ειδικότερα, στην Βαρκελώνη υπάρχει μία δραστήρια ελληνική κοινότητα όπου τα παιδιά των Ελλήνων μεταναστών μπορούν να μάθουν τη γλώσσα τους, αλλά και οι Καταλανοί ενήλικες. Εγώ εμπλούτισα τις γνώσεις μου στους κόλπους της.
Πραγματοποιούνται επίσης και άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες όπως μαθήματα ελληνικών χορών, ενώ τηρούνται ευλαβικά διάφορες γιορτές όπως το Ορθόδοξο Πάσχα ή η κοπή της βασιλόπιτας την Πρωτοχρονιά. Όσο για τους Καταλανούς είναι πιο εσωστρεφείς, ενώ για μένα οι Έλληνες είναι πολύ πιο εξωστρεφείς και λάτρεις της ζωής.
Ποιες είναι οι αντιδράσεις των Ελλήνων επισκεπτών όταν καταλαβαίνουν οτι μιλάτε ελληνικά, ολοκληρώνουμε τη συνομιλία μας. Ο ίδιος όπως λέει χαρακτηριστικά δεν έχει καθημερινή σχέση με τους επισκέπτες γιατί η αλληλεπίδρασή του είναι περισσότερο με τα μέλη των διαφορετικών ομάδων εργασίας, αλλά όποτε ακούει γύρω του να μιλούν ελληνικά ή όταν αντιλαμβάνεται γύρω του Έλληνες, προσπαθεί να δημιουργήσει επαφή με τους επισκέπτες. Πάντα ενδιαφέρεται μάλιστα να μάθει αν βρήκαν η επίσκεψη ικανοποιητική και αν ναι ποια η γνώμη τους για τον Γκαουντί και τα έργα του.
«Όταν συνειδητοποιούν ότι μιλάω Ελληνικά οι επισκέπτες από την Ελλάδα αντιδρούν με έκπληξη αρχικά αλλά και ευγνωμοσύνη γιατί ο αριθμός των ανθρώπων που μιλάνε την ελληνική είναι μικρός. Στην πραγματικότητα είναι πολύ παρόμοιος με τον αριθμό των καταλανόφωνων που είναι σήμερα σε απότομη μείωση. Oι δύο γλώσσες έχουν κατά μέσο όρο έντεκα εκατομμύρια ομιλητές» καταλήγει