Στεγαστική κρίση: «Παγκόσμιος πονοκέφαλος» από την Αλάσκα μέχρι την Κίνα - Πιέζεται η μεσαία τάξη

Από το Άνκορατζ της Αλάσκα μέχρι το Άμστερνταμ της Ολλανδίας, πολλές ανεπτυγμένες ακόμη και αναδυόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν πρωτοφανή στεγαστική κρίση. Το πρόβλημα είναι πλέον παγκόσμιο, καθώς το κόστος έχει αυξηθεί ραγδαία τα τελευταία 10-20 χρόνια ενώ μία γενιά νέων ενηλίκων χάνουν κάθε ελπίδα να αποκτήσουν σπίτι και γυρίζουν την πλάτη στην πολιτική. Το γεγονός αυτό έχει αναγκάσει πολλούς πολιτικούς από τις ΗΠΑ και την Κίνα μέχρι την Ευρώπη να αναλάβουν δράση.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύτηκε να διορίσει τον πρώτο επίτροπο στέγασης της ΕΕ και έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αναθεώρηση βασικών κανόνων, ώστε η Ευρώπη να μπορέσει να επιδοτήσει ευρύτερα την κατασκευή κατοικιών. Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Κάμαλα Χάρις, υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία, υποσχέθηκε βοήθεια στους επίδοξους αγοραστές πρώτης κατοικίας. Και ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλός της, Ντόναλντ Τραμπ, απέδωσε τη στεγαστική κρίση στους παράτυπους μετανάστες και υποσχέθηκε απελάσεις για να καταπολεμήσει το φαινόμενο.

Στην Κίνα για να διευκολύνουν την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος και να τονώσουν την κατανάλωση, οι αρχές θα επιτρέψουν την αναχρηματοδότηση στεγαστικών ύψους 5,4 τρισεκ δολαρίων. Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ιδιοκτήτες κατοικιών θα μπορούν να επαναδιαπραγματευτούν τους όρους με τους τρέχοντες δανειστές τους πριν από τον Ιανουάριο, όταν οι τράπεζες συνήθως ανατιμούν τα στεγαστικά δάνεια, ενώ θα τους επιτραπεί επίσης -για πρώτη φορά μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση- να διαπραγματευθούν με διαφορετική τράπεζα, σύμφωνα με το Bloomberg.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι θα είναι δύσκολο να λυθεί άμεσα το πρόβλημα της απρόσιτης στέγασης που έχει δημιουργηθεί εδώ και χρόνια. «Πιστεύω ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου η στεγαστική κρίση διαρρυγνύει τους κοινωνικούς δεσμούς», προειδοποιεί ο Γκλεν Κέλμαν διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ακινήτων Redfin.

Το πρόβλημα έχει επιδεινωθεί από τα υψηλά επιτόκια των κεντρικών τραπεζών, τα οποία επιστράτευσαν αξιωματούχοι σε όλο τον κόσμο για να αντιμετωπίσουν τον υψηλό πληθωρισμό. Ως αποτέλεσμα έγινε ακόμη πιο ακριβό για τους δανειολήπτες να αγοράσουν σπίτι και για τους κατασκευαστές να χρηματοδοτήσουν την κατασκευή νέων κατοικιών. Πλέον οι κεντρικές τράπεζες σε πολλές οικονομίες μειώνουν τα επιτόκια ή ετοιμάζονται να το κάνουν άμεσα, γεγονός ωστόσο που δύσκολα θα αποτελέσει πανάκεια για τη στεγαστική κρίση.

Οι ειδικοί προειδοποιούν επίσης ότι οι μακροχρόνιες τάσεις της αγοράς, όπως το υψηλό κόστος εργασίας, τα ακριβότερα υλικά και οι κανονισμοί που περιορίζουν τον ρυθμό και το εύρος των κατασκευών, θα παραμείνουν τροχοπέδη. Για την 38χρονη Μίρα Γκάλαχερ από το Άνκορατζ, μία οικονομική ερευνήτρια που περιμένει το τρίτο της παιδί, η αγορά σπιτιού φαντάζει μακρινό όνειρο. Αλλά ακόμη και με εξαψήφιο εισόδημα και σταθερές θέσεις εργασίας, η ίδια και ο σύζυγός της δυσκολεύονται να αποκτήσουν σπίτι. Η απογοήτευση είναι κοινός τόπος σε πολλές περιοχές του κόσμου. Οι ψηφοφόροι στην Ιρλανδία λόγου χάρη βλέπουν όλο και περισσότερο την οικονομικά προσιτή στέγαση ως κορυφαίο πολιτικό ζήτημα, οι συζητήσεις για την προσιτή στέγαση μαίνονται στον Καναδά, ενω στην Ολλανδία έχουν ήδη πραγματοποιηθεί μαζικές διαδηλώσεις.

Ο Άντριου Μίκουλα, από το Pioneer Institute θεωρεί ότι οι πολιτικοί θα κληθούν να αντιμετωπίσουν άμεσα το στεγαστικό πρόβλημα που πιέζει πλέον και τα νοικοκυριά της μεσαίας τάξης. «Δεν είναι πια μόνο οι φτωχοί εργαζόμενοι που νιώθουν την πίεση. Και αυτό διευρύνει τον αριθμό των ανθρώπων που επενδύουν στην επίλυση του ζητήματος» καταλήγει.