Ισλαμικό Κράτος του Χορασάν: Πώς έγινε η μεγαλύτερη τρομοκρατική απειλή για την Ευρώπη

Aυξάνεται η διεθνής επιρροή του Ισλαμικού Κράτους του Χορασάν (IS-K), ενός «παραρτήματος» του ISIS που πήρε το όνομά του από έναν παλιό όρο για την περιοχή που περιελάμβανε τμήματα του Ιράν, του Τουρκμενιστάν και του Αφγανιστάν.

Αποκλειστικά στοιχεία δείχνουν πώς η αύξηση της διαδικτυακής προπαγάνδας και των σχεδίων για «χτυπήματα» παγκοσμίως έχουν καταστήσει το τμήμα της τρομοκρατικής ομάδας στο Αφγανιστάν «τη μεγαλύτερη εξωτερική τρομοκρατική απειλή» για την Ευρώπη, σύμφωνα με το Sky News.

H oργάνωση έχει συνδεθεί με πολυάριθμες και προγραμματισμένες επιθέσεις το 2024, μεταξύ των οποίων μια θανατηφόρα επίθεση σε αίθουσα συναυλιών στη Μόσχα, μία επίθεση σε συναυλίες της Τέιλορ Σουίφτ στην Αυστρία που απετράπησαν και δύο βομβιστικές επιθέσεις στο Ιράν.

Το Sky News ανέλυσε νέα δεδομένα από το Κέντρο Πληροφοριακής Ανθεκτικότητας (CIR) που δείχνουν μια απότομη αύξηση της προπαγάνδας που παράγεται από την ομάδα, η οποία διαδίδεται σε περισσότερες γλώσσες από ποτέ. Καθώς ο όγκος της προπαγάνδας έχει αυξηθεί, φτάνοντας σε ακροατήρια πολύ πέρα ​​από τα σύνορα του Αφγανιστάν, το ίδιο ισχύει και για τον αριθμό των διεθνών επιθέσεων, δημιουργώντας μια αυξανόμενη απειλή για τη δυτική ασφάλεια.

Aπειλή για την Ευρώπη

Γερμανοί αξιωματούχοι δήλωσαν πρόσφατα ότι απέτρεψαν προγραμματισμένες επιθέσεις του IS-K, καθώς οι αρχές στη χώρα παραμένουν σε κατάσταση υψηλού συναγερμού. Τον Ιούλιο, Γάλλοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αποκάλυψαν πολλά τρομοκρατικά σχέδια με στόχο τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024 στο Παρίσι. Τις εβδομάδες πριν από τους Αγώνες, τα προπαγανδιστικά κανάλια του IS-K είχαν δημοσιεύσει αρκετές αφίσες που υποκινούσαν τους υποστηρικτές να επιτεθούν σε διάφορες τοποθεσίες στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης.

Οι ειδικοί αναμένουν ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει για τα αυξημένα επίπεδα απειλής του IS-K σε όλη την Ευρώπη. «Η ομάδα θεωρείται η μεγαλύτερη εξωτερική τρομοκρατική απειλή για την ήπειρο», δήλωσε ο Βλαντιμίρ Βορόνκοφ, ο υφυπουργός του Γραφείου Αντιτρομοκρατίας του ΟΗΕ, σε ενημέρωση τον Αύγουστο.

Η αφγανική πτέρυγα του Ισλαμικού Κράτους (IS), κοινώς γνωστή ως IS-K, ISIS-K ή ISKP, έχει αναδειχθεί ως η πιο παγκοσμιοποιημένη θυγατρική της τρομοκρατικής οργάνωσης. Το CIR παρατηρεί επίσης μια σταδιακή διαφοροποίηση των μέσων ενημέρωσης και της προπαγάνδας του IS-K, σύμφωνα με τον Μπεν Ντεν Μπρέιμπερ επικεφαλής της έρευνας για το Afghan Witness, την ομάδα πίσω από τα νέα δεδομένα.

«Πρόσφατα, ειδικά μετά την άνοδο της προπαγάνδας, είδαμε μεγαλύτερη εστίαση στην Κεντρική Ασία και στην Ευρώπη», είπε. Εκτός από τη στόχευση του βασικού κοινού του στη Νότια και Κεντρική Ασία, συγκεκριμένα στο Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν, η ομάδα μεταδίδει σταδιακά σε έναν αυξανόμενο αριθμό γλωσσών.

Μια πρόσφατη αφίσα που παρήχθη από το εσωτερικό μέσο ενημέρωσης του ομίλου ανακοίνωσε τη μετάδοση του περιεχομένου τους στα Ουρντού, προσθέτοντας στη σειρά γλωσσών που ήδη δημοσιεύει, όπως Περσικά, Τατζίκικα, Ουζμπεκικά, Ρώσικα, Τουρκικά, Αγγλικά και Αραβικά μεταξύ άλλων.

Παγκόσμιες φιλοδοξίες

Το IS-K εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2015, όταν η κύρια εστίασή του ήταν να κερδίσει εδάφη στο Αφγανιστάν για να βοηθήσει στην ίδρυση ενός χαλιφάτου ή μιας περιοχής που ελέγχεται από έναν μόνο ηγέτη του ΙΚ.

Το Κ στο όνομά του αναφέρεται στο Χορασάν, μια επαρχία στο Αφγανιστάν που ιστορικά περιλαμβάνει τμήματα του σύγχρονου Ιράν, της Κεντρικής Ασίας, του Αφγανιστάν και του Πακιστάν. Μετά την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν το 2021 και την ανάκτηση της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, ο αριθμός των επιθέσεων και η επιρροή του IS-K εντός της χώρας μειώνεται, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η ομάδα Αφγανών Μαρτύρων του CIR.

Η ομάδα αύξησε τη δύναμή της μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ και ενίσχυσε τις διεθνείς επιχειρήσεις, παρά την εκστρατεία των Ταλιμπάν για καταστολή του IS-K στο Αφγανιστάν. «Η απειλή που δημιουργεί το [IS-K] έχει αυξηθεί με σημαντικές τρομοκρατικές επιθέσεις εκτός Αφγανιστάν, ιδίως στη Μόσχα στις 22 Μαρτίου, και με αυξημένα επίπεδα απειλής στην Ευρώπη και σε άλλες περιοχές», έγραψε πρόσφατα σε έκθεσή του το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Τα δεδομένα το υποστηρίζουν. Το CIR έχει επίσης τεκμηριώσει μια σημαντική αύξηση στις επιθέσεις και τις συλλήψεις ατόμων που συνδέονται με το IS-K εκτός Αφγανιστάν από το 2022. «Το πραγματικά ενδιαφέρον κομμάτι δεν είναι ότι οι Ταλιμπάν μπόρεσαν να περιορίσουν τις επιθέσεις στο Αφγανιστάν», δήλωσε ο Κόλιν Κλαρκ, διευθυντής έρευνας στο Soufan Group, μια εταιρεία ασφάλειας και πληροφοριών με έδρα τη Νέα Υόρκη.

«Ήταν η προσαρμοστικότητα του IS», πρόσθεσε. «Έκαναν αυτή τη μετάβαση απρόσκοπτα» Εκτός από την εστίαση του περιεχομένου σε επιτυχημένες επιθέσεις και την αξιοποίηση τοπικών ζητημάτων σε βασικές χώρες όπως το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν για να συγκεντρώσει υποστηρικτές, η ομάδα δημοσιεύει προπαγάνδα που αγγίζει ευρύτερες παγκόσμιες συγκρούσεις.

Αυτό θεωρείται από τους μελετητές ως ένας τρόπος για να κεφαλαιοποιήσει το IS-K το αίσθημα εχθρότητας στον μουσουλμανικό κόσμο και να εκμεταλλευτεί το αντιδυτικό αίσθημα, που οξύνθηκε από τον πόλεμο στη Γάζα. Το σχέδιο επίθεσης σε τρεις συναυλίες της Tέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη ήταν η πιο πρόσφατη απόπειρα επίθεσης που συνδέεται με το IS-K. Οι αυστριακές αρχές λένε ότι ο βασικός ύποπτος είχε ορκιστεί πίστη στην ομάδα και μοιραζόταν προπαγανδιστικό περιεχόμενο στο διαδίκτυο. Σύμφωνα με τη CIA οι ύποπτοι για τις επιθέσεις στη Βιέννη είχαν σκοπό να σκοτώσουν «δεκάδες χιλιάδες» ανθρώπους.

Περιπτώσεις όπως αυτή και οι αποτραπείσες επιθέσεις στο Παρίσι κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, για παράδειγμα, αποτελούν ένα μέρος των προγραμματισμένων επιθέσεων στην Ευρώπη φέτος. Η ομάδα είναι επίσης υπεύθυνη για αρκετές επιτυχημένες επιθέσεις φέτος.

«Ποιος είναι ο επόμενος, μετά τη Μόσχα;»

Τον Μάρτιο, ένοπλοι επιτέθηκαν και πυρπόλησαν το Crocus City Hall, έναν συναυλιακό χώρο στη Μόσχα. Το περιστατικό άφησε πίσω του σχεδόν 140 νεκρούς. Τέσσερις άνδρες με καταγωγή από το Τατζικιστάν συνελήφθησαν. Αν και το IS-K δεν ανέλαβε άμεσα την ευθύνη, δημοσίευσαν ένα βίντεο σε ένα από τα κανάλια τους ενώ έχει υπονοήσει σε άλλες αναρτήσεις ότι ήταν πίσω από την επίθεση.

Είχε προηγηθεί μία σειρά αντιρωσικών μηνυμάτων στα διαδικτυακά κανάλια IS-K. Μετά την επίθεση, η ομάδα δημοσίευσε ένα φυλλάδιο με κείμενο που έγραφε «Μετά τη Μόσχα, ποιος είναι ο επόμενος;», μαζί με εικόνες και ονόματα διαφόρων μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων. Σε αυτό το στάδιο, το Ισλαμικό Κράτος και το αφγανικό παρακλάδι του προσπαθούν να κερδίσουν εξέχουσα θέση στη διεθνή σκηνή κεντρίζοντας την προσοχή των μέσων ενημέρωσης για τη στρατολόγηση υποστηρικτών και, κυρίως, τη συγκέντρωση χρημάτων, σύμφωνα με ειδικούς.

Τον Ιανουάριο, η ομάδα συνδέθηκε με διπλές βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας σε μια τελετή μνήμης στο Κερμάν του Ιράν, όπου σκοτώθηκαν πάνω από 100 άτομα, και μια επίθεση με όπλο σε εκκλησία στην Κωνσταντινούπολη. «Αυτό που αναζητούν είναι η έκθεση στα μέσα ενημέρωσης. Γιατί; Επειδή ένα άλλο πράγμα που έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια είναι ότι το IS έχασε τους μεγάλους δωρητές του» δήλωσε ο Δρ Antonio Giustozzi, ανώτερος ερευνητής στο Royal United Services Institute.

Στόχος του ΙS-K είναι επίσης να σκοτώσει μεγάλο αριθμό αμάχων για να τραβήξει την προσοχή», είπε ο κ. Clarke, ο οποίος διευθύνει την έρευνα στο The Soufan Centre. «Αυτά τα είδη τρομοκρατικών συνωμοσιών έχουν πραγματικά σκοπό να δημιουργήσουν ώθηση στην ομάδα για να την κάνει γνωστό για άλλη μια φορά, και μαζί με αυτό έρχονται η στρατολόγηση και οι δωρεές.

Η Tέιλορ Σουίφτ είναι αναμφισβήτητα η πιο αναγνωρίσιμη και διάσημη ποπ σταρ στον κόσμο. Αν είχαν πετύχει οι επιθέσεις σε αυτή τη συναυλία, όπως η βομβιστική επίθεση στη συναυλία της Aριάνα Γκράντε στο Mάντσεστερr, το ISIS θα είχε εξασφαλίσει εβδομάδες, αν όχι μήνες απεριόριστης προπαγάνδας, η οποία βοηθάει την ομάδα και της δίνει ώθηση».