Tουρκία: Ζήτησε επίσημα να ενταχθεί στην oμάδα των Brics - Πού αποσκοπεί ο Ερντογάν

Η Τουρκία υπέβαλε αίτηση για την ένταξή της στην ένωση των αναδυόμενων αγορών Brics ή «στην ένωση του Παγκόσμιου Νότου» όπως χαρακτηρίζουν πολλοί την ομάδα που δημιούργησαν αρχικά Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα, από τα αρχικά των οποίων και το ακρωνύμιο BRIC, στο οποίο προστέθηκε σύντομα η Νότιος Αφρική και το αρχικό γράμμα S, και η οποία διευρύνθηκε στις αρχές του 2024 με την προσχώρηση του Ιράν, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Αιθιοπίας και της Αιγύπτου.

Στην τελευταία αυτή διεύρυνσή της είχε συμφωνηθεί πέρυσι τέτοια εποχή να ενταχθεί και η Σαουδική Αραβία αλλά η ένταξή της έχει παγώσει. Προφανής στόχος της Τουρκίας είναι να συνάψει νέες συμμαχίες πέρα από τη Δύση και να επεκτείνει την επιρροή της σε άλλες γεωγραφικές ζώνες με άλλα γεωπολιτικά συμφέροντα.

Η εν λόγω κίνηση αντανακλά την πεποίθηση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ότι το γεωπολιτικό κέντρο βάρους μετατοπίζεται σταδιακά από τις ανεπτυγμένες οικονομίες του πλανήτη προς τις αναδυόμενες, ενώ η συγκυρία δεν θεωρείται άσχετη με την απογοήτευση της Άγκυρας από τη μακρά στασιμότητα στη διαδικασία ένταξής της στην ΕΕ.

Η Άγκυρα σύμφωνα με τους αναλυτές θέλει να καλλιεργήσει δεσμούς συνεργασίας και συμμαχίας με όλες τις πλευρές ενός πολυπολικού κόσμου ενώ παράλληλα θα παραμένει στρατηγικός σύμμαχος της Δύσης και μέλος του ΝΑΤΟ. Όταν προ μηνών εξέφρασε το ενδιαφέρον της για την ένταξή της στην ομάδα των BRICS, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, απέδωσε την κίνηση σε δυσφορία της Άγκυρας που βλέπει να μην σημειώνεται καμία πρόοδος ως προς τις προσπάθειές της για ένταξη στην Ε.Ε.

Πολιτικοί αναλυτές προσθέτουν, άλλωστε, πως υπάρχει ένταση στις σχέσεις της Τουρκίας με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ λόγω της επιμονής της να διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης έχει, άλλωστε, κατηγορήσει επανειλημμένως τις δυτικές χώρες ότι προσπαθούν να εμποδίσουν την φιλοδοξία της Τουρκίας να αναπτύξει μια αυτάρκη αμυντική βιομηχανία και μια ισχυρή οικονομία.

Σε ομιλία τους στην Κωνσταντινούπολη στη διάρκεια του σαββατοκύριακου, ο Ερντογάν τόνισε πως «η Τουρκία μπορεί να αναδειχθεί σε μια ισχυρή, ευημερούσα και αποτελεσματική χώρα με γόητρο αν βελτιώσει τις σχέσεις της ταυτοχρόνως με την Ανατολή και την Δύση». Και προσέθεσε πως «οποιαδήποτε άλλη μέθοδος από αυτήν δεν πρόκειται να αποβεί προς όφελος της Τουρκίας αλλά θα την ζημιώσει».

Η ομάδα των BRICS, που σημειωτέον δείχνουν κάποια επιφυλακτικότητα προς την Τουρκία επειδή είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αποβλέπει σε αυτόν τον σκοπό. Η εν λόγω ομάδα εμφανίζεται στην διεθνή σκηνή ως μια εναλλακτική στους θεσμούς στους οποίους κυριαρχεί ο δυτικός κόσμος όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Μεταξύ άλλων, προσφέρει στα νέα μέλη της πρόσβαση σε χρηματοδότηση μέσω της αναπτυξιακής τράπεζας που έχει θεσπίσει, ενώ τους δίνει την δυνατότητα να διευρύνουν τις πολιτικές συμμαχίες τους και να επεκτείνουν τους εμπορικούς δεσμούς τους.

Η Τουρκία προσβλέπει στην ένταξή της στους BRICS για να βελτιώσει τις σχέσεις οικονομικής συνεργασίας με την Ρωσία και την Κίνα και για να αναδειχθεί σε εμπορικό δίαυλο ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ασία. Επιδιώκει, άλλωστε, να αποτελέσει κόμβο στην μεταφορά εξαγωγών φυσικού αερίου από την Ρωσία και την Κεντρική Ασία. Η κυβέρνηση Ερντογάν προσπαθεί, άλλωστε, να προσελκύσει επενδύσεις από τις κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες ηλεκτροκίνητων οχημάτων που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν την τελωνειακή ένωση της Τουρκίας με την Ε.Ε. για να αποκτήσουν πρόσβαση στις αγορές της.