Αμερικανικές εκλογές 2024: Οδηγός για τις κάλπες - Αμφίρροπες πολιτείες, εκλέκτορες και «άγνωστοι Χ»

Πότε είναι οι επόμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ;

Οι εκλογές του 2024 διεξάγονται την Τρίτη, 5 Νοεμβρίου του 2024. Ο νικητής θα υπηρετήσει μια τετραετή θητεία στον Λευκό Οίκο, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2025. Ο πρόεδρος έχει την εξουσία να εγκρίνει ορισμένους νόμους μόνος του, αλλά κυρίως πρέπει να συνεργαστεί με το Κογκρέσο για την ψήφιση νέας νομοθεσίας.

Στην παγκόσμια σκηνή, ο ηγέτης των ΗΠΑ έχει μεγάλη ελευθερία να εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό και να ασκεί εξωτερική πολιτική.

Ποιοι είναι οι υποψήφιοι και πώς υποδεικνύονται;

Τα δύο κύρια κόμματα προτείνουν έναν προεδρικό υποψήφιο διενεργώντας μια σειρά ψηφοφοριών που ονομάζονται πολιτειακές προκριματικές εκλογές και caucuses (συναντήσεις εγγεγραμμένων ψηφοφόρων που οργανώνονται από στελέχη των κομμάτων και όχι από την πολιτειακή κυβέρνηση όπως οι τακτικές προκριματικές εκλογές), όπου οι άνθρωποι επιλέγουν ποιος θέλουν να ηγηθεί του κόμματος σε γενικές εκλογές.

Στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε την υποστήριξη του κόμματός του με τεράστιο προβάδισμα έναντι των αντιπάλων του. Έγινε ο επίσημος υποψήφιος των Ρεπουμπλικάνων σε συνέδριο του κόμματος στο Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν. Στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις συμμετείχε στην κούρσα μετά την αποχώρηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν και κανένας άλλος Δημοκρατικός δεν έθεσε υποψηφιότητα εναντίον της.

Υπάρχουν επίσης ορισμένοι ανεξάρτητοι υποψήφιοι που διεκδικούν την προεδρία. Ένας από τους πιο εξέχοντες ήταν ο Ρόμπερτ Φ.Κένεντι Τζούνιορ, ανιψιός του πρώην προέδρου Τζον Φ.Κένεντι, αλλά ανέστειλε την εκστρατεία του στο τέλος Αυγούστου και υποστήριξε τον Tραμπ.

Τι υποστηρίζουν οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικανοί;

Οι Δημοκρατικοί είναι το φιλελεύθερο πολιτικό κόμμα, με μια ατζέντα που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την ώθησή του για πολιτικά δικαιώματα, ένα ευρύ δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας και μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οι Ρεπουμπλικάνοι είναι το συντηρητικό πολιτικό κόμμα στις ΗΠΑ. Γνωστό και ως GOP, ή Grand Old Party, έχει υποστηρίξει χαμηλότερους φόρους, συρρίκνωση του μεγέθους της κυβέρνησης, δικαιώματα οπλοκατοχής και αυστηρότερους περιορισμούς στη μετανάστευση και τις αμβλώσεις.

Πώς λειτουργούν οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ;

Νικητής δεν είναι το άτομο που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους σε ολόκληρη τη χώρα. Αντίθετα, και οι δύο υποψήφιοι διαγωνίζονται για να κερδίσουν μάχες που διεξάγονται σε 50 πολιτείες.

Κάθε πολιτεία έχει έναν ορισμένο αριθμό αποκαλούμενων ψήφων στο λεγόμενο κολέγιο των εκλεκτόρων, εν μέρει με βάση τον πληθυσμό. Υπάρχουν συνολικά 538 για διεκδίκηση και νικητής είναι ο υποψήφιος που θα κερδίσει 270 ή περισσότερες.

Όλες οι πολιτείες εκτός από δύο έχουν κανόνα «ο νικητής τα παίρνει όλα», επομένως όποιος υποψήφιος κερδίσει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων λαμβάνει όλες τις ψήφους των εκλεκτόρων της πολιτείας.

Οι περισσότερες πολιτείες κλίνουν παραδοσιακά προς το ένα ή το άλλο κόμμα επομένως η έμφαση δίνεται συνήθως σε ορισμένες πολιτείες όπου ένα από τα δύο θα μπορούσε να κερδίσει. Αυτά είναι γνωστά ως αμφίρροπες πολιτείες (swing states).

Είναι πιθανό ένας υποψήφιος να κερδίσει τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο - όπως έκανε η Χίλαρι Κλίντον το 2016 - αλλά και πάλι να ηττηθεί στο κολέγιο των εκλεκτόρων.

Ποιος μπορεί να ψηφίσει στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ;

Οι περισσότεροι πολίτες των ΗΠΑ που είναι ηλικίας 18 ετών και άνω έχουν δικαίωμα ψήφου στις προεδρικές εκλογές. Όλες οι πολιτείες εκτός από τη Βόρεια Ντακότα απαιτούν από τους πολίτες να εγγραφούν πριν μπορέσουν να ψηφίσουν.

Κάθε άλλη πολιτεία έχει τη δική της διαδικασία εγγραφής ψηφοφόρων και προθεσμία. Οι πολίτες των ΗΠΑ που ζουν στο εξωτερικό μπορούν να εγγραφούν για να ψηφίσουν και να ζητήσουν επιστολική ψήφο, συμπληρώνοντας την Αίτηση Ομοσπονδιακής Ταχυδρομικής Κάρτας (FCPA).

Ποιος άλλος εκλέγεται τον Νοέμβριο;

Όλη η προσοχή θα στραφεί στο ποιος θα κερδίσει την προεδρία, αλλά οι ψηφοφόροι θα επιλέξουν επίσης νέα μέλη του Κογκρέσου - όπου ψηφίζονται νόμοι - όταν συμπληρώσουν τα ψηφοδέλτιά τους. Το Κογκρέσο αποτελείται από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, όπου και οι 435 έδρες είναι προς εκλογή, και τη Γερουσία, όπου διεκδικούνται 34 έδρες.

Οι Ρεπουμπλικάνοι ελέγχουν επί του παρόντος τη Βουλή, η οποία ξεκινά σχέδια δαπανών. Οι Δημοκρατικοί είναι επικεφαλής της Γερουσίας, η οποία αποφασίζει για βασικούς διορισμούς στην κυβέρνηση.

Αυτά τα δύο σώματα εγκρίνουν νόμους και μπορούν να λειτουργήσουν ως ελεγκτικά όργανα στα σχέδια του Λευκού Οίκου, εάν το κόμμα που έχει την εξουσία σε οποιοδήποτε από τα σώματα διαφωνεί με τον πρόεδρο.

Πότε θα μάθουμε ποιος κέρδισε τις εκλογές;

Συνήθως ο νικητής ανακηρύσσεται το βράδυ των εκλογών, αλλά το 2020 χρειάστηκαν λίγες μέρες για να μετρηθούν όλες οι ψήφοι. Η περίοδος μετά τις εκλογές είναι γνωστή ως μεταβατική, εάν υπάρξει αλλαγή προέδρου.

Αυτό δίνει στη νέα διοίκηση χρόνο να διορίσει υπουργούς και να κάνει σχέδια για τη νέα θητεία. Ο πρόεδρος ορκίζεται επίσημα στα καθήκοντά του τον Ιανουάριο σε μια διαδικασία γνωστή ως τελετή ορκωμοσίας, που πραγματοποιείται στα σκαλιά του κτιρίου του Καπιτωλίου στην Ουάσιγκτον.

Πηγή: BBC