Γιατί η Ιαπωνία ξέμεινε από ρύζι - Αδειάζουν τα ράφια στα σούπερ μάρκετ

Το ρύζι, βασικό υλικό για πολλά δημοφιλή πιάτα στην Ιαπωνία όπως το σούσι, γνωρίζει δραματική έλλειψη στη χώρα ιδίως λόγω του άσχημου καιρού και της εκτίναξης στον αριθμό των τουριστών. Το φαινόμενο επιδεινώνουν οι περιοριστικές πολιτικές που εφαρμόζονται στη χώρα και έχουν οδηγήσει στη μεγαλύτερη έλλειψη των τελευταίων δεκαετιών.

«Όλο το καλοκαίρι του 2024, η Ιαπωνία αντιμετώπιζε έλλειψη ρυζιού με αποτέλεσμα να αδειάσουν τα ράφια στα σούπερ μάρκετ, καθώς η ζήτηση ξεπέρασε την παραγωγή τα τελευταία τρία χρόνια, προκαλώντας εξάντληση των αποθεμάτων που έφτασαν στα χαμηλότερα επίπεδά τους εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια», γράφει σε έκθεση το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ. Οι καταναλωτές μάζεψαν επίσης περισσότερο ρύζι στο πλαίσιο της προετοιμασίας για την εποχή των τυφώνων στην Ιαπωνία και μετά από μια προειδοποίηση μεγάλου σεισμού, πρόσθεσε το USDA.

Τον Αύγουστο, τα σούπερ μάρκετ ξέμειναν από λευκό ρύζι, ενώ τα καταστήματα περιόρισαν τις αγορές σε μία σακούλα ανά άτομο. Τα τοπικά μέσα απέδωσαν εν μέρει την έλλειψη στην εισροή τουριστών που εκτόξευσε τη ζήτηση για σούσι και άλλα πιάτα με βάση το ρύζι. Οι τιμές του ρυζιού έφτασαν τα 16.133 γιεν (112,67 δολάρια) ανά 60 κιλά τον Αύγουστο, σημειώνοντας άνοδο 3% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα και 5% υψηλότερα από την αρχή του έτους.

Τα ιδιωτικά αποθέματα ρυζιού της Ιαπωνίας ανήλθαν σε 1,56 εκατομμύρια τόνους τον Ιούνιο, σημειώνοντας τα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων ετών, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας, Δασοκομίας και Αλιείας. Εκτός από τους Ιάπωνες που προετοιμάζονται για πιθανές φυσικές καταστροφές, οι ειδικοί απέδωσαν επίσης την αύξηση της ζήτησης ρυζιού σε μια εισροή τουριστών που αυξάνει τη ζήτηση για τα παραδοσιακά εδέσματα.

Υπολογίζεται ότι η κατανάλωση ρυζιού από τους τουρίστες αυξήθηκε από 19.000 τόνους μεταξύ Ιουλίου 2022 και Ιουνίου 2023, σε 51.000 τόνους από τον Ιούλιο του 2023 έως τον Ιούνιο του 2024, δήλωσε ο Oσκαρ Τιάκρα, ανώτερος αναλυτής στην παγκόσμια τράπεζα τροφίμων και γεωργίας Rabobank. Ενώ η τουριστική κατανάλωση υπερδιπλασιάστηκε, εξακολουθεί να είναι σχετικά μικρή σε σύγκριση με την ετήσια εγχώρια κατανάλωση ρυζιού της Ιαπωνίας άνω των 7 εκατομμυρίων τόνων, σημείωσε.

Η Ιαπωνία δέχτηκε ρεκόρ 17,8 εκατομμυρίων επισκεπτών το πρώτο εξάμηνο του έτους, πολύ πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Αυτή η τάση συνεχίστηκε με 3,3 εκατομμύρια εισερχόμενους τουρίστες τον Ιούλιο, το υψηλότερο που έχει καταγραφεί ποτέ σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία για τον τουρισμό της Ιαπωνίας.

Η παραγωγή ρυζιού στην Ιαπωνία μειώνεται επίσης καθώς οι ηλικιωμένοι αγρότες ρυζιού συνταξιοδοτούνται και λιγότεροι νέοι ασχολούνται με το επάγγελμα, είπε ο Τιάκρα. Μια σειρά από καύσωνες και ξηρασίες το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους έθεσαν επίσης σε κίνδυνο τις σοδειές, διευκρίνισε ο αναλυτής.

Ενώ οι μικρότερες συγκομιδές ρυζιού και η όρεξη των ξένων για σούσι παίζουν ρόλο, οι πολιτικές ρυζιού της χώρας παραμένουν ο βασικός παράγοντας που συμβάλλει στην πτώση της συνολικής προσφοράς, πρόσθεσε ο ΤΓιόζεφ Κλάουμπερ, ανώτερος ερευνητής στο International Food Policy Research Institute.

«Η οικονομία ρυζιού της Ιαπωνίας παραμένει σε μεγάλο βαθμό απομονωμένη από την παγκόσμια αγορά», δήλωσε στο CNBC. Η Ιαπωνία επιβάλλει δασμούς 778% στο εισαγόμενο ρύζι προκειμένου να προστατεύσει τους ρυζοκαλλιεργητές της. Ενώ έχει δεσμευτεί να εισάγει τουλάχιστον περίπου 682.000 τόνους ρυζιού ετησίως βάσει υποχρεώσεων προς τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, το ρύζι είναι σε μεγάλο βαθμό απομονωμένο από τους Ιάπωνες καταναλωτές και χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό για μεταποίηση και ζωοτροφές.

Οι εξαγωγές ρυζιού από την Ιαπωνία έχουν επίσης εξαπλασιαστεί από το 2014 έως το 2022 σε σχεδόν 30.000 τόνους. Οι υψηλότερες τιμές του ρυζιού ώθησαν τον ονομαστικό πληθωρισμό της Ιαπωνίας υψηλότερα τον Αύγουστο, αυξάνοντας κατά 2,8% από έτος σε έτος λόγω του υψηλότερου κόστους ενέργειας και τροφίμων. Οι τιμές του ρυζιού και της σοκολάτας ήταν από τους μεγαλύτερους παράγοντες στο καλάθι τροφίμων.