Γαλλία: Μονος εναντίον όλων ο Μακρόν - Η συμφωνία Μercosur, η οργή των αγροτών και η φον ντερ Λάιεν

Το Παρίσι δεν έχει πλέον τον χρόνο και την απαιτούμενη πολιτική επιρροή για να σταματήσει την εμπορική συμφωνία της ΕΕ με τη Νότια Αμερική, γεγονός που προσθέτει στα δεινά του προέδρου Eμανουέλ Μακρόν, ο οποίος σύντομα ενδέχεται να αντιμετωπίσει για μία ακόμη φορά την οργή των παντοδύναμων αγροτών της Γαλλίας.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ισχυροί της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Ισπανία, ελάχιστα κρύβουν την επιθυμία τους να κλείσουν μια συμφωνία πριν από το τέλος του έτους με το μπλοκ Mercosur της Αργεντινής (Βραζιλία, Ουρουγουάη, Παραγουάη και Βολιβία). Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς λέει ότι η συμφωνία πρέπει να γίνει «γρήγορα».

Η Γαλλία είναι εδώ και καιρό το πιο σκληρό «εμπόδιο» της συμφωνίας, φοβούμενη ότι ένας κατακλυσμός βοείου κρέατος και άλλων γεωργικών εισαγωγών από «γίγαντες» της Λατινικής Αμερικής θα δοκιμάσει τους Γάλλους αγρότες, μια από τις πιο ισχυρές πολιτικά ομάδες της χώρας. Τα προηγούμενα χρόνια, το Παρίσι διέθετε αρκετό πολιτικό κεφάλαιο στην ΕΕ για να ασκήσει αποτελεσματικό βέτο επί του συμφώνου, αλλά αυτή η επιρροή μειώνεται τώρα μετά τις τεράστιες ήττες του Μακρόν στις φετινές εκλογές στην ΕΕ και στις εθνικές εκλογές. Ο κίνδυνος για το Παρίσι είναι ότι άλλες χώρες της ΕΕ θα εφαρμόσουν τώρα τη συμφωνία πίσω από την πλάτη της Γαλλίας, και ο πολιτικός αντίκτυπος θα είναι εκρηκτικός.

«Είναι δύσκολο να δούμε πώς η γαλλική κυβέρνηση και η αδύναμη πολιτική της υποστήριξη στο γαλλικό κοινοβούλιο θα μπορούσαν να επιβιώσουν από μια εμπορική συμφωνία Mercosur», δήλωσε ο Φρανσουά Σιμιτς, οικονομολόγος στο γαλλικό ερευνητικό κέντρο CEPII.

«Είναι ένα casus belli για τη γαλλική κοινή γνώμη, η οποία δεν είναι ιδιαίτερα λάτρης του ελεύθερου εμπορίου, τουλάχιστον, και εξαιρετικά προστατευτική για τον αγροτικό της τομέα. Οποιαδήποτε μέτρα αναμειγνύουν και τα είναι πολιτική βόμβα για τους Γάλλους ηγέτες», πρόσθεσε.

Ο χρόνος πιέζει τη Γαλλία

Το χρονικό περιθώριο για τους Γάλλους αξιωματούχους να ανακόψουν τη δυναμική υπέρ της Mercosur στενεύει γρήγορα. Οι επικεφαλής διαπραγματευτές της ΕΕ και της Mercosur συναντήθηκαν από τις 7 έως τις 9 Οκτωβρίου στη Βραζιλία σε μια προσπάθεια να προωθήσουν τις συνομιλίες. Οι υποστηρικτές της συμφωνίας εκτιμούν ότι είναι επίσης πιθανό να σημειωθεί πρόοδος σε μια σύνοδο κορυφής της ομάδας G20 των κορυφαίων οικονομιών στο Ρίο ντε Τζανέιρο τον Νοέμβριο, θέτοντας τις βάσεις για ένα τελικό «deal» μέχρι το τέλος του έτους ή στις αρχές του 2025.

Καθημερινά, οι Γάλλοι αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες, οι οποίοι εδώ και καιρό έχουν συνηθίσει να κατευθύνουν την ατζέντα της ΕΕ. διαπιστώνουν ότι οι επιλογές τους είναι ασυνήθιστα περιορισμένες. Συνειδητοποιώντας ότι δεν θα μπορούν πλέον να μπλοκάρουν τη συμφωνία μόνοι τους ή να δημιουργήσουν έναν συνασπισμό για να σταματήσουν τη συμφωνία, εστιάζουν αντ' αυτού να επηρεάσουν το τέλος του παιχνιδιού.

«Δεν νομίζω ότι η Γαλλία προσπαθεί να ενώσει περισσότερες χώρες. Υπάρχει μεγάλη πίεση από την Επιτροπή. [η συμφωνία] συνεχίζει να προχωρά», είπε Γάλλος αξιωματούχος, ο οποίος μίλησε διατηρώντας την ανωνυμία του. Σε πρόσφατες ενημερώσεις, κορυφαίοι Γάλλοι διπλωμάτες είπαν σε Γάλλους αξιωματούχους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η χώρα απομονώνεται ολοένα και περισσότερο, σύμφωνα με άτομα που ενημερώθηκαν για τις συναντήσεις. Επίσης, άφησαν να εννοηθεί ότι η συμφωνία θα υπογραφεί στις αρχές του επόμενου έτους.

«Υπήρξε μια επιτάχυνση στις διαπραγματεύσεις [ΕΕ-Mercosur] που υπογράμμισε την απομόνωση της Γαλλίας στο ζήτημα», δήλωσε ένας από τους ανθρώπους που ενημερώθηκαν για τις συναντήσεις. Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Γαλλίας στις Βρυξέλλες αρνήθηκε ότι έγιναν τέτοιες συναντήσεις.

Μακρόν εναντίον φον ντερ Λάιεν

Η εμπορική συμφωνία, η οποία καλύπτει περισσότερους από 800 εκατομμύρια ανθρώπους και αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής, υπήρξε κορυφαία προτεραιότητα της προέδρου της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Αλλά δεν τελεσφόρησε στην πρώτη της θητεία αφού ο Μακρόν στάθηκε εμπόδιο στην επιτυχή ολοκλήρωση των συνομιλιών στις αρχές του έτους.

Η Μόνιμη Γαλλική Αντιπροσωπεία, που εκπροσωπεί τη Γαλλία σε επίπεδο ΕΕ στις Βρυξέλλες, είπε ότι το Παρίσι επιμένει ότι η συμφωνία ήταν απαράδεκτη. «Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία υπενθυμίζει συνεχώς σε όλους τους συνομιλητές της τη γαλλική θέση, η οποία είναι ότι το κείμενο δεν είναι αποδεκτό ως έχει. Υπενθυμίζει ότι και άλλα κράτη μέλη συμμερίζονται αυτή τη θέση», είπε ένας εκπρόσωπος.

Παρόλο που η ΕΕ και η Mercosur σταμάτησαν τις επίσημες διαπραγματεύσεις το 2019, η ΕΕ ανέβαλε την υπογραφή της συμφωνίας προκειμένου να προσθέσει επιπλέον όρους για την αντιμετώπιση των ανησυχιών για την αποψίλωση των δασών και το κλίμα και για να κατευνάσει τις ανησυχίες των Γάλλων αγροτών για την αφθονία των λατινοαμερικανικών προϊόντων.

Η Γαλλία επιμένει ότι δεν είναι κατά της συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου καθεαυτή, αλλά θέλει απλώς να ικανοποιηθούν οι περιβαλλοντικές και γεωργικές απαιτήσεις της. Πράγματι, μεγάλο μέρος της γαλλικής μεταποιητικής βιομηχανίας —σε πλήρη αντίθεση με τους αγρότες— υποστηρίζει τη συμφωνία. Ένας Γάλλος διπλωμάτης αντέκρουσε αυτό που αποκάλεσε «καρικατούρα της γαλλικής θέσης».

«Δεν είμαστε κατά του ελεύθερου εμπορίου γενικώς. Χρειαζόμαστε μια καλή συμφωνία με όλες τις εγγυήσεις» είπε Γάλλος διπλωμάτης. «Ζητάμε από την Επιτροπή να συμπεριλάβει στη διαπραγμάτευση ισχυρά στοιχεία για το κλίμα, την αποψίλωση των δασών και ρήτρες που προστατεύουν τα αγροτικά μας συμφέροντα, τις συνθήκες θεμιτού ανταγωνισμού καθώς και την πρόσβαση σε κρίσιμους πρωτογενείς πόρους».

Αλλά το ανησυχητικό γεγονός για τους Γάλλους είναι ότι η υπόλοιπη ΕΕ απλά δεν φοβάται να σταθεί στο Παρίσι όπως παλιά. «Έχουμε θέσει τις κόκκινες γραμμές μας, αλλά η γαλλική επιρροή είναι μειωμένη. [η Επιτροπή] συνεχίζει να διαπραγματεύεται χωρίς να παραλύει από τον φόβο της Γαλλίας», είπε ο Γάλλος αξιωματούχος που αναφέρεται παραπάνω. Αυτές οι εντάσεις σχετικά με τη Mercosur είναι συμπτωματικές της απώλειας της γαλλικής επιρροής στις Βρυξέλλες και η υποστήριξη προέρχεται από σχετικά μικρές χώρες της ΕΕ όπως η Αυστρία, η Ιρλανδία και η Ολλανδία.

Πηγή: Politico