Εκλογές ΗΠΑ 2024: Το μεγάλο έπαθλο της Πενσιλβάνια και οι «δύο Αμερικές» του Τραμπ και της Χάρις
Η Κάμαλα Χάρις και ο Ντόναλντ Τραμπ διασταύρωσαν τα ξίφη τους σε μία σειρά από καυτά ζητήματα, από τον πληθωρισμό μέχρι τη μετανάστευση. Η ώρα της κρίσης έφτασε για τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές, με τους ψηφοφόρους να προσέρχονται σήμερα στις κάλπες στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου
Μετά από δισεκατομμύρια δολάρια που ξόδεψαν σε διαφημίσεις και έναν μικρό «ωκεανό» με καύσιμα αεροσκαφών για τη μεταφορά των υποψηφίων στις εκατοντάδες προεκλογικές εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα, οι τελικές δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι η Δημοκρατική Κάμαλα Χάρις και ο Ρεπουμπλικανός πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δίνουν μάχη σώμα με σώμα σε μόλις 7 από τις 50 συνολικά πολιτείες των ΗΠΑ που ουσιαστικά κρατούν το κλειδί του Λευκού Οίκου
Τα δύο μεγάλα κόμματα δίνουν επίσης μάχη για τον έλεγχο του Κογκρέσου, με τους δημοσκόπους να προβλέπουν ότι οι Ρεπουμπλικάνοι (GOP) έχουν πιθανότητες να αποκτήσουν την πλειοψηφία στης Γερουσία των ΗΠΑ. Στη Βουλή, η τρέχουσα οριακή πλειοψηφία του GOP θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο, με την ισορροπία των εδρών να κρίνεται στο νήμα
Ο Τραμπ, ο οποίος δεν έχει αποδεχθεί την ήττα του το 2020 και διακινεί ήδη ισχυρισμούς για νοθεία στις φετινές εκλογές, έχει τονίσει ότι θα νικήσει εύκολα τη Χάρις, ενώ δημιουργεί αμφιβολίες για την ακεραιότητα της διαδικασίας. Η ομάδα της Χάρις είπε ότι αναμένουν από τον Τραμπ να κηρύξει πρόωρα τη νίκη του, όπως είχε κάνει το 2020.
Πολιτικοί αναλυτές προεξοφλούν ότι ο νικητής μπορεί να μην ανακηρυχθεί επίσημα την ημέρα των εκλογών, εάν η μάχη είναι τόσο σκληρή όσο προβλέπουν οι δημοσκοπήσεις. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε παρατεταμένη καταμέτρηση και πιθανές νομικές διαμάχες, με αμφότερα τα στρατόπεδα να έχουν ήδη συγκεντρώσει νομικές ομάδες για να αντιμετωπίσουν ζητήματα που σχετίζονται με την ψηφοφορία.
Η ομάδα της Χάρις παρουσιάστηκε συγκρατημένα αισιόδοξη τις τελευταίες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες, με την προεδρεύουσα της εκστρατείας Τζεν Ο'Μάλει Ντίλον να λέει στους δημοσιογράφους ότι η εκστρατεία ενθαρρύνθηκε από τις προσπάθειες οργάνωσης των ψηφοφόρων στις αμφίρροπες πολιτείες και τον «ενθουσιασμό της βάσης». Την παραμονή των εκλογών, η Χάρις είπε σε ένα πλήθος οπαδών της στο Άλενταουν της Πενσιλβάνια: «Πρέπει να τελειώσουμε δυνατά. Και μην κάνετε λάθος, θα κερδίσουμε».
Η εκστρατεία του Τραμπ εμφανίζεται επίσης σίγουρη για τη νίκη, δείχνοντας τη δημοσκόπηση που υποδηλώνει ότι ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών βρίσκεται σε καλύτερη θέση από ό,τι πριν από τις υποψηφιότητες του 2016 ή 2020. Στη Βόρεια Καρολίνα τη Δευτέρα, επανέλαβε μια σειρά από παράπονα: αποκάλεσε τη Νάνσυ Πελόζι, την πρώην πρόεδρο της Βουλής, «τρελή» και υπενθύμισε ότι είχε σκίσει την τελευταία του ομιλία για την κατάσταση του Έθνους το 2020. «Θυμηθείτε ότι έσκισε το χαρτί πίσω μου; Θα μπορούσε να πάει φυλακή για αυτό», είπε.
Το μεγαλύτερο έπαθλο της μάχης
Η Πενσιλβάνια, με 19 ψήφους εκλεκτόρων, είναι το μεγαλύτερο «βραβείο» της μάχης, καθώς είναι η πιο κρίσιμη από τις...κρίσιμες πολιτείες (swing states). Είναι ίσως ιδιαίτερα σημαντικό για τη Χάρις, καθώς θα μπορέσει να κερδίσει πιθανότατα τον Λευκό Οίκο αν κερδίσει το Ουισκόνσιν, το Μίσιγκαν και την Πενσιλβάνια. Και οι τρεις αυτές πολιτείες έχουν ψηφίσει παραδοσιακά Δημοκρατικούς από το 1992, με εξαίρεση το 2016 όταν τις κέρδισε ο Τραμπ.
Εάν εκλεγεί, η Χάρις θα είναι η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του έθνους, καθώς και η πρώτη μαύρη γυναίκα και το πρώτο άτομο ινδικής καταγωγής. Εάν κερδίσει ο Τραμπ, θα ήταν ο πρώτος πρόεδρος μετά το Γκρόβερ Κλίβελαντ το 1892 που εκλέγεται σε μη συνεχόμενες θητείες.
Ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των φύλων θα μπορούσε να καθορίσει το αποτέλεσμα, με τις γυναίκες να ευνοούν σε μεγάλο βαθμό τη Χάρις και τους άνδρες να υποστηρίζουν πιο έντονα τον Τραμπ. Αυτή η δυναμική ήταν εμφανής τις τελευταίες ημέρες, καθώς η Δημοκρατική αντιπρόεδρος έδωσε έμφαση στα δικαιώματα των αμβλώσεων, ενώ ο πρώην πρόεδρος διπλασίασε τη macho ρητορική του, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι θα προστάτευε τις γυναίκες είτε τους αρέσει είτε όχι.
Ο ρόλος των γυναικών
Από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση Roe εναντίον Wade το 2022, οι γυναίκες έχουν συσπειρωθεί υπέρ των Δημοκρατικών. Η Χάρις έχει κάνει επιθετική εκστρατεία για τα δικαιώματα των αμβλώσεων, κάτι που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αποτελεί ισχυρό κίνητρο για τις γυναίκες
Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ αφιέρωσε τις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής της εκστρατείας «φλερτάροντας» με τις γυναίκες, οι οποίες «μπορεί να κρίνουν το αποτέλεσμα των εκλογών του 2024 με τον ίδιο τρόπο που το έκαναν οι λιγότερο μορφωμένοι λευκοί άνδρες το 2016», έγραψαν οι Financial Times. Απηύθυνε έκκληση στις γυναίκες ψηφοφόρους και στις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος.
Για παράδειγμα, είχε μια σειρά από δημόσιες συζητήσεις την περασμένη εβδομάδα με την πρώην βουλευτή των Ρεπουμπλικανών στην πολιτεία του Ουαϊόμινγκ, Λιζ Τσένεϊ, κόρη του σκληρού Ρεπουμπλικάνου πρώην αντιπροέδρου Ντικ Τσένεϊ, με στόχο να προσελκύσει τις γυναίκες ψηφοφόρους στις βασικές αμφίρροπες πολιτείες της Πενσιλβάνια, του Μίσιγκαν και του Ουισκόνσιν.
Αυτή τη φορά, οι γυναίκες είναι «θυμωμένες», όχι για την κατάρρευση των θέσεων εργασίας στα εργοστάσια όσο για το δικαίωμα στην άμβλωση και τους οικονομικούς κινδύνους που αντανακλά η υποψηφιότητα του Τραμπ. Αν οι δημοσκοπήσεις και οι αναλυτές έχουν δίκιο, μπορεί αυτές οι γυναίκες να ψηφίσουν σε τεράστια ποσοστά την Χάρις, εκτιμούν οι Financial Times.
Εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν ήδη ψηφίσει
Από τη Δευτέρα, περισσότεροι από 78 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν ψηφίσει νωρίς αυτοπροσώπως ή ταχυδρομικώς. Ανάμεσά τους 17,9 εκατομμύρια ψήφοι που έπεσαν στις επτά αμφίρροπες πολιτείες, σύμφωνα με στοιχεία από το Εργαστήριο Εκλογών του Πανεπιστημίου της Φλόριντα. Οι Αμερικανοί προσήλθαν στις κάλπες σε κλίμα απαισιοδοξίας, παρά τη χαμηλή ανεργία.
Στην τελευταία έρευνα της Wall Street Journal πριν από τις εκλογές, σχεδόν τα δύο τρίτα των ψηφοφόρων δήλωσαν ότι το έθνος οδεύει προς τη λάθος κατεύθυνση. Ενώ ο ρυθμός του πληθωρισμού μειώνεται, τα δεινά που κληροδότησε, προκάλεσαν ένα παρατεταμένο hangover που ενίσχυσε τον Τραμπ και έπληξε την Χάρις.
Η τελευταία προσπάθησε να δώσει έναν αισιόδοξο τόνο τις τελευταίες ημέρες, αποφεύγοντας να αναφερθεί στον Τραμπ και μιλώντας για τη χάραξη ενός «νέου δρόμου προς τα εμπρός». Ο Τραμπ επανέλαβε τις καταγγελίες για την ήττα του το 2020 και αγκάλιασε ξανά τη βίαιη ρητορική, λέγοντας ότι δεν θα τον πείραζε αν κάποιος έπρεπε να «πυροβολήσει μέσα από τις ψεύτικες ειδήσεις» για να φτάσει στον ίδιο, προσθέτοντας στον μακρύ κατάλογο των υποτιμητικών σχολίων που έχει κάνει εναντίον του Τύπου.
Μάχη για την αλλαγή
Η Χάρις και ο Τραμπ αγωνίστηκαν για να θεωρηθούν ως παράγοντες αλλαγής, αν και κανένας από τους δύο δεν μπορεί να διεκδικήσει επάξια αυτό τον ρόλο. Η Χάρις χρησιμοποίησε το καθεστώς του Τραμπ ως πρώην προέδρου μιας θητείας για να χαρακτηρίσει την υποψηφιότητά του ως οπισθοδρομική. Χρησιμοποίησε τον τρέχοντα ρόλο της - ως το Νο. 2 της κυβέρνησης Μπάιντεν - για να τονίσει οτι είναι απίθανο να αποκλίνει από τον ρόλο της.
Από τότε που έγινε επίσημα υποψήφια ωστόσο, μετά την αποχώρηση του προέδρου Μπάιντεν από την κούρσα τον Ιούλιο, εμφανίστηκε ως παράγοντας αλλαγής, αντιπαραβάλλοντας τον εαυτό της που είναι 60 ετών με την ηλικία του 78χρονου Τραμπ. Επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό σε οικονομικές προτάσεις με στόχο τη μείωση των τιμών , ενώ υπερασπίστηκε σθεναρά τα δικαιώματ των αμβλώσεων. Έχει επίσης υποστηρίξει ότι ο Τραμπ αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία των ΗΠΑ. Η εκστρατεία της αντιμετώπισε αντίθετους ανέμους με ένα κοινό που είναι βαθιά απογοητευμένο από τον πληθωρισμό και την κατεύθυνση της χώρας.
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του για την επιστροφή στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έδωσε έμφαση στην παράνομη μετανάστευση και πρότεινε μια οικονομική πολιτική που επικεντρώνεται στην ενίσχυση των δασμών για να αποκτήσει προβάδισμα έναντι σε άλλα έθνη στο εμπόριο και την εξωτερική πολιτική.
Ο Τραμπ έχει κατηγορήσει τους μετανάστες για την εγκληματικότητα, υποσχόμενος μια μαζική εκστρατεία απέλασης εάν εκλεγεί. Η Χάρις έχει υποσχεθεί αυστηρότερους περιορισμούς ασύλου από τον Μπάιντεν, καθώς προσπάθησε να αντιμετωπίσει το επιχείρημα του Τραμπ ότι είναι πολύ φιλελεύθερη στο θέμα.
Οι Δημοκρατικοί είχαν το πλεονέκτημα δαπανών στην κούρσα, όπως και όταν κέρδισε ο Τραμπ το 2016. Ωστόσο, επωφελήθηκαν από μια σημαντική καθυστερημένη επένδυση σε χρόνο και χρήμα από τον Έλον Μασκ. Ο διευθύνων σύμβουλος της Tesla, ο οποίος έκανε προεκλογική εκστρατεία με τον Τραμπ, έχει δωρίσει τουλάχιστον 118 εκατομμύρια δολάρια και αναμένεται να λάβει ενεργό ρόλο βοηθώντας τη νέα κυβέρνηση να μειώσει το κυβερνητικό χρέος, εάν εκλεγεί ο Τραμπ.