Έλον Μασκ: Από την Tesla και το Χ στον Λευκό Οίκο - Ο ρόλος του στη νέα εποχή των ΗΠΑ
Ο επικεφαλής της Tesla και της πλατφόρμας X Έλον Μασκ, πανηγύρισε για τη νίκη του «εκλεκτού» του Ντόναλντ Τραμπ και πλέον ετοιμάζεται να αναλάβει καθήκοντα σύμβουλου σε μια δεύτερη κυβέρνηση του Ρεπουμπλικανού υποψηφίου. Ο Έλον Μασκ έχει υποσχεθεί ότι θα υπερασπιστεί την απορρύθμιση των αγορών και θα αποκτήσει επιρροή στην πολιτική των ΗΠΑ για την τεχνητή νοημοσύνη, την εξερεύνηση του διαστήματος και τα ηλεκτρικά οχήματα
«Ένα αστέρι γεννιέται: ο Έλον», είπε ο Ντόναλντ Τραμπ σε μια δημόσια επιδοκιμασία για τον μεγαλύτερο χορηγό του ενώ πανηγύριζε για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές τα ξημερώματα της Τετάρτης (6/11). Η νίκη του Τραμπ εγκαινιάζει μια νέα εποχή για τον Μασκ -που είναι ήδη ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο με περιουσία 260 δισεκατομμυρίων δολαρίων- καθώς το προεκλογικό του στοίχημα απέδωσε καρπούς και πρόκειται να γίνει ένας από τους πιο σημαντικούς πολιτικούς και επιχειρηματικούς συμβούλους του νέου προέδρου.
Ο πολλά υποσχόμενος ρόλος του Μασκ ως επικεφαλής ενός νέου Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας θα δώσει στον δισεκατομμυριούχο σαρωτικές εξουσίες να προτείνει βαθιές περικοπές σε αυτό που θεωρεί «τεράστια ομοσπονδιακή γραφειοκρατία»...που κρατάει την Αμερική πίσω σε μεγάλο βαθμό» όπως έχει ήδη πει ο ίδιος.
Ο Μασκ έχει επίσης ορκιστεί ότι θα υπερασπιστεί την απορρύθμιση των αγορών και θα αποκτήσει επιρροή στην πολιτική των ΗΠΑ για την τεχνητή νοημοσύνη, την εξερεύνηση του διαστήματος και τα ηλεκτρικά οχήματα -τομείς στους οποίους έχει προσωπικό ενδιαφέρον λόγω των πανίσχυρων επιχειρήσεών του (xAI, SpaceX και Tesla) «Είναι ένας χαρακτήρας, είναι ένας ιδιαίτερος τύπος, είναι μια υπεριδιοφυΐα», είπε ο Τραμπ για τον Μασκ την Τετάρτη. «Πρέπει να προστατεύσουμε τις ιδιοφυΐες μας, δεν έχουμε τόσες πολλές από αυτές».
Όταν άρχισε να διαφαίνεται η νίκη Τραμπ, ο Μασκ έσπευσε να δημοσιεύσει μια φωτογραφία του να κουβαλάει ένα...νεροχύτη στο Οβάλ Γραφείο, μια παράξενη αναφορά σε μια παρόμοια φωτογραφία που είχε ανεβάσει στο Twitter όταν μπήκε στο X λίγο πριν αποκτήσει την πλατφόρμα κοινωνικών μέσων για 44 δισεκατομμύρια δολάρια τον Οκτώβριο του 2022.
Μία άλλη φωτογραφία του που κάνει τον γύρο του κόσμου την ημέρα των εκκλογών τον δείχνει να μιλάει με τον Τραμπ και τον διάσημο podcaster Τζο Ρόγκαν σε ένα πάρτι το βράδυ των εκλογών στο Mαρ-α-Λάγο στη Φλόριντα με τη λεζάντα: «Το μέλλον θα είναι έτσι [emoji φωτιάς]».
Ο Μασκ — ένας αυτοαποκαλούμενος «υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου» που είπε ότι είχε ψηφίσει στο παρελθόν τον Τζο Μπάιντεν, τη Χίλαρι Κλίντον και τον Μπαράκ Ομπάμα — έχει μετακινηθεί απότομα προς τα δεξιά τα τελευταία χρόνια. Ευθυγραμμίστηκε με την εκστρατεία του Τραμπ σε θέματα όπως η μετανάστευση, η αποστροφή για τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης και αυτό που ονομάζει «woke ατζέντα» και τον βρίσκει σθεναρά αντίθετο.
Ο Μασκ στήριξε δημόσια τον Τραμπ λίγες ώρες αφότου επέζησε από μια απόπειρα δολοφονίας στις 13 Ιουλίου και αφιέρωσε σταθερά χρόνο και πόρους για την επανεκλογή του. Προσέφερε περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια στο φιλορεπουμπλικανική επιτροπή America Pac, διοργάνωσε επιτροπές σε βασικές πολιτείες όπως η Πενσυλβάνια και δώρισε 1 εκατομμύριο δολάρια την ημέρα σε ψηφοφόρους που υπέγραψαν την έκκλησή του υπέρ της ελευθερίας του λόγου. Την ημέρα των εκλογών, μετέφερε ψηφοφόρους των Άμις σε εκλογικά τμήματα, καθώς δεν μπορούσαν να οδηγήσουν οι ίδιοι.
Ο Μασκ κέρδισε τεράστια απόδοση σε αυτή την επένδυση - τη νίκη του Τραμπ και πρόσθεσε δισεκατομμύρια στην καθαρή του περιουσία, καθώς η μετοχή της Tesla εκτοξεύθηκε κατά σχεδόν 13% στις συναλλαγές πριν ανοίξουν οι αγορές την Τετάρτη.
Τους μήνες που προηγήθηκαν των εκλογών, ο Μασκ χρησιμοποιούσε το δικό του μεγάφωνο -την πλατφόρμα X - ως κάτοχός της και ιδιοκτήτης του πλεόν δημοφιλούς λογαριασμού με περισσότερους από 200 εκατομμύρια ακόλουθους. Πλημμύρισε την πλατφόρμα με μηνύματα υπέρ του Τραμπ, ισχυρισμούς για εκλογική νοθεία και προειδοποιήσεις ότι η Κάμαλα Χάρις θα κατέστρεφε την Αμερική εάν κερδίσει τον Λευκό Οίκο.
Μέσα σε 24 ώρες την Τρίτη, έκανε tweet σχεδόν 200 φορές, σύμφωνα με ανάλυση των Financial Times, συγκεντρώνοντας περίπου 955 εκατομμύρια προβολές, αφού είχε κατά μέσο όρο περισσότερες από 100 αναρτήσεις την ημέρα τον μήνα πριν από την ψηφοφορία. Κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης με τον συντηρητικό Τάκερ Κάρλσον το βράδυ της Τρίτης, ο Μασκ είπε: «Η φιλοσοφία μου είναι να παίζεις, να παίζεις για να κερδίζεις και όχι να αρκείσαι στα μισά».
Οι επικριτές του υποστηρίζουν ότι ο Μασκ έχει «πειράξει» τους αλγόριθμους της πλατφόρμας, ενισχύοντας τις υπερσυντηρητικές απόψεις και τις θεωρίες συνωμοσίας με ελάχιστα ή καθόλου στοιχεία, ταυτόχρονα με την περικοπή των δυνατοτήτων μετριοπάθειας και του ελέγχου γεγονότων. Κάποιοι έχουν προειδοποιήσει ότι ο Μασκ έγινε μία από τους μεγαλύτερες πηγές εκλογικής παραπληροφόρησης και συνωμοσιών κατά την προεκλογική περίοδο, προωθώντας ισχυρισμούς για πιθανή νοθεία των ψηφοφόρων. Μια ανάλυση από την ομάδα ελέγχου γεγονότων PolitiFact σε 450 αναρτήσεις του Μασκ στο Χ τις δύο πρώτες εβδομάδες του Οκτωβρίου βρήκε πληθώρα παραπληροφόρησης, η οποία έλαβε σχεδόν 679 εκατομμύρια προβολές και περισσότερα από 5,3 εκατομμύρια likes.
Ωστόσο, η προεκλογική παρέμβαση του Μασκ έχει κερδίσει επαίνους από τον στενό κύκλο του Τραμπ και τους τεχνολογικούς συμμάχους, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η έκτακτη παρέμβασή του ενίσχυσε τις φωνές των Ρεπουμπλικανών και έφερε διαφάνεια στην πολιτική. Σε ένα podcast την Τρίτη, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ είπε: «Δεν νομίζω ότι αυτός ο αγώνας θα είχε κερδηθεί αν δεν υπήρχε ο Έλον Μασκ με το X για να δείχνει στους ανθρώπους τι συμβαίνει».
Ο Σον Μαγκουάιρ, συνεργάτης στην εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων της Σίλικον Βάλεϊ Valley Sequoia Capital και υποστηρικτής του Μασκ και του Τραμπ έγραψε στο X: «Το σημείο καμπής ήταν ότι ο Έλον αγόρασε το Twitter».
Ο επικεφαλής του X μπορεί να φέρει μαζί του στον Λευκό Οίκο ένα καστ συμμάχων από τη Σίλικον Βάλεϊ, συμπεριλαμβανομένου του επενδυτή τεχνολογίας και podcaster Ντέιβιντ Σακς και του Πάλμερ Λάκι, συνιδρυτή της start-up αμυντικής τεχνολογίας Anduril, στους οποίους ήδη δίνει υποσχέσεις. Ο Μασκ απάντησε στον τελευταίο στο X ότι ήταν «πολύ σημαντικό να ανοίξει το DOD/Intel σε επιχειρηματικές εταιρείες σαν τη δική σου», αναφερόμενος στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ και στις υπηρεσίες πληροφοριών.
Οι επενδυτές στοιχηματίζουν επίσης ότι οι εταιρείες του Μασκ θα επωφεληθούν. Ο αναλυτής της Wedbush, Ντάνιελ Άιβς δήλωσε ότι ακόμη και αν ο Τραμπ απέσυρε τις επιδοτήσεις για τα ηλεκτρικά οχήματα (EV) - ένας γνωστός σκεπτικιστής της τεχνολογίας - «η Tesla έχει την κλίμακα και το εύρος στον κλάδο των EV και αυτή η δυναμική θα μπορούσε να δώσει στον Μασκ και την Τesla ένα σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα ακόμη και χωρίς επιδοτήσεις».
Ακόμη και πριν προκύψει το εκλογικό αποτέλεσμα, ο Μασκ ξεκαθάρισε ότι θα διαδραμάτιζε ενεργό ρόλο στην πολιτική των ΗΠΑ για τα επόμενα χρόνια. Κατά τη διάρκεια μιας ζωντανής μετάδοσης καθώς πετούσε με ιδιωτικό τζετ από το Τέξας για να παρακολουθήσει τα αποτελέσματα με τον Τραμπ στην κατοικία του στη Φλόριντα δεσμεύτηκε να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την επιτροπή America Pac του ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα.
Ο επικεφαλής του X είπε ότι η ομάδα λόμπι του στρέφει πλέον το βλέμμα στις ενδιάμεσες εκλογές το 2026 και θα επιδιώξει να επηρεάσει τις εκλογές σε επίπεδο εισαγγελέων και δικαστικών αρχών σε όλη τη χώρα. «Κάτι πρέπει να γίνει για να αντιμετωπιστεί η ζημιά που έχει κάνει ο [Τζορτζ] Σόρος στο αμερικανικό σύστημα», είπε ο Μασκ, αναφερόμενος στον δισεκατομμυριούχο χρηματιστή που είναι εξέχων υποστηρικτής φιλελεύθερων και προοδευτικών σκοπών. «Πρέπει να έχουμε επιτροπές που προστατεύουν τους πολίτες των πόλεων τους. Είναι απλώς τρελό που έχουμε τόσους πολλούς γύρω μας που δεν διώκουν το έγκλημα».
Ο Μασκ μίλησε επίσης για τα σχέδια του να ηγηθεί στο αμφιλεγόμενο Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας - στο οποίο έδωσε το προσωνύμιο Doge σε μια αναφορά στο νόμισμα meme που προωθεί στο X - σε μια δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ. Ο επικεφαλής της Tesla είπε ότι ήθελε να ψαλιδίσει μια «τεράστια ομοσπονδιακή γραφειοκρατία [που] κρατά πίσω την Αμερική σε μεγάλο βαθμό».
«Θα κάνουμε μια ολοκληρωμένη αναθεώρηση όλων των κρατικών υπηρεσιών»...υπάρχει διπλή ευθύνη όταν πολλές εταιρείες έχουν πράγματι επικαλυπτόμενα χαρτοφυλάκια», είπε ο Μασκ. «Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που εργάζονται για την κυβέρνηση και πρέπει απλώς να τους μεταφέρουμε σε πιο παραγωγικούς ρόλους στον ιδιωτικό τομέα».
Ο Μασκ είπε ότι οι περικοπές θα γίνονταν με «ανθρώπινο τρόπο» και διατύπωσε την ιδέα να πληρώνονται οι κρατικοί υπάλληλοι για δύο χρόνια, ενώ αυτοί αναζητούσαν νέες θέσεις εργασίας. Είπε επίσης ότι ήθελε να δει όρια θητείας να επιβάλλονται στους γραφειοκράτες και να δει ένα ευρύ φάσμα κανόνων να περιορίζεται σημαντικά. «Θέλουμε ακόμα κανονισμούς, απλώς πρέπει να είναι απαραίτητοι. Το παρομοιάζω με τους διαιτητές σε γήπεδο. Δεν θέλουμε να μην έχετε διαιτητές, αλλά δεν θέλουμε να έχουμε περισσότερους διαιτητές από παίκτες. Αυτό είναι τρελό».