Πόσο κοντά είμαστε σε έναν Γ' Παγκόσμιο Πόλεμο; Πότε θα κοπεί η λεπτή «κόκκινη» γραμμή

Η 1.000η ημέρα του πολέμου στην Ουκρανία ήταν σημαντική. Ήταν η πρώτη φορά, σύμφωνα με τη Μόσχα, που η Ουκρανία χρησιμοποίησε πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς που παρείχαν οι ΗΠΑ για χτυπήσει βαθιά στη Ρωσία. Έγινε μόλις μια ημέρα αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ενέκρινε την κίνηση - κάτι που δίσταζε να κάνει για αρκετό καιρό

Η εκπληκτική αλλαγή πολιτικής ήταν ευπρόσδεκτη για την Ουκρανία στην προσπάθειά της να αμυνθεί ενάντια στη ρωσική επιθετικότητα - αλλά έχει οδηγήσει σε φόβους ότι μια ευρύτερη σύγκρουση είναι προ των πυλών. Είναι πράγματι;

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει προειδοποιήσει εδώ και καιρό τη Δύση ότι θα έπαιζε με τη φωτιά εάν επέτρεπε στις ουκρανικές δυνάμεις να εκτοξεύσουν πυραύλους κρουζ και βαλλιστικούς πυραύλους που προμηθεύονται από τη Δύση στη Ρωσία, λέγοντας ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια παγκόσμια σύγκρουση.

Μέχρι στιγμής, μόνο οι ΗΠΑ επέτρεψαν τη χρήση των πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς τους, αλλά το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία έχουν επίσης προμηθεύσει στην Ουκρανία παρόμοια όπλα. Ο αμυντικός αναλυτής Tιμ Ρίπλεϊ είπε στο podcast του Sky News Daily ότι θα ήταν «πραγματικά έκπληξη» εάν δεν ακολουθήσουν το παράδειγμά του και δεν δώσουν στον ουκρανικό στρατό άδεια να τα χρησιμοποιήσει.

Ανεξάρτητα από αυτό, ο Πούτιν πρότεινε τον Σεπτέμβριο ότι οποιαδήποτε χρήση πυραύλων που προμηθεύονται από τη Δύση θα σήμαινε «την άμεση εμπλοκή των χωρών του ΝΑΤΟ, των Ηνωμένων Πολιτειών και των ευρωπαϊκών χωρών στον πόλεμο στην Ουκρανία». Ο ίδιος χαρακτήρισε την κίνηση «απαράδεκτη κόκκινη γραμμή» και, αν αυτό είναι αλήθεια, τότε το ΝΑΤΟ την έχει πλέον ξεπεράσει.

Έχει κάνει κάτι η Ρωσία για αυτό; Ώρες πριν αναφερθεί η πρώτη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς από την Ουκρανία, ο Πούτιν ενέκρινε ένα επικαιροποιημένο πυρηνικό δόγμα, λέγοντας ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων εάν δεχθεί συμβατική επίθεση με πυραύλους εναντίον της από μια πυρηνική δύναμη.

Η απόφαση της Ρωσίας να αλλάξει το επίσημο πυρηνικό δόγμα της βρίσκεται σε διαδικασία εδώ και μήνες - αλλά η υπογραφή του αυτή την εβδομάδα φαίνεται να είναι η απάντηση του Πούτιν στη χρήση πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς.

Το επικαιροποιημένο δόγμα, το οποίο σκιαγραφεί τις απειλές που θα έκαναν τη ρωσική ηγεσία να εξετάσει ένα πυρηνικό χτύπημα, ανέφερε ότι μια επίθεση με συμβατικούς πυραύλους, drones ή άλλα αεροσκάφη θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι πληροί αυτά τα κριτήρια. Είπε επίσης ότι οποιαδήποτε επίθεση εναντίον της Ρωσίας από ένα κράτος που ήταν μέλος ενός συνασπισμού θα θεωρηθεί από τη Μόσχα ως επίθεση εναντίον της από ολόκληρο τον συνασπισμό - όπως το ΝΑΤΟ

Η Ρωσία εκτοξεύει απειλές - αλλά είναι γνήσιες; Ο Ρίπλεί αναφέρει ότι πολλές από τις ρητορικές του Κρεμλίνου είναι «επιτελεστικές» και ότι η έναρξη μιας μεγαλύτερης σύγκρουσης δεν είναι προς το συμφέρον του.

«Έχουν περιορίσει πολύ προσεκτικά τον πόλεμο στα όρια της Ουκρανίας», λέει, επιτρέποντάς τους να ελέγχουν σε μεγάλο βαθμό τη σύγκρουση. Γιατί να κλιμακώσουν λοιπόν τον πόλεμο; Με το να μην κλιμακώσουν τον πόλεμο και να μην φέρουν στο ΝΑΤΟ, διατηρούν την υπεροχή τους έναντι των Ουκρανών.

«Αν έπρεπε να πολεμήσουν το ΝΑΤΟ ταυτόχρονα με τους Ουκρανούς, η δυναμική θα άλλαζε. Αυτή τη στιγμή, έχουν περισσότερους άνδρες, περισσότερα τανκς, περισσότερα αεροπλάνα, περισσότερους πυραύλους, όλα περισσότερα εναντίον των Ουκρανών. Αλλά αν έπρεπε να συνυπολογίσουν και το ΝΑΤΟ, θα είχε περισσότερα τα πάντα. Άρα δεν είναι προς το συμφέρον τους να επεκτείνουν αυτόν τον πόλεμο με τρόπο που να φέρει στο ΝΑΤΟ ανοιχτά στο πλευρό των Ουκρανών»

Ο ανταποκριτής του Sky News στη Μόσχα Iβορ Μπένετ λέει ότι η γενική συναίνεση μεταξύ των δυτικών διπλωματών είναι ότι η Ρωσία δεν θέλει έναν πυρηνικό πόλεμο περισσότερο από ό,τι η Δύση, και ότι η συζήτηση για τα πυρηνικά, μεταξύ των οποίων το δόγμα που εγκρίθηκε, είναι «μπλόφα» και «επίδειξη ισχύος».

«Κανείς δεν το θέλει», λέει, προσθέτοντας ότι το Κρεμλίνο έχει παραμείνει «σκόπιμα ασαφές» σχετικά με το πώς μπορεί να μοιάζει μια ρωσική απάντηση για να την κάνει να ακούγεται «πιο απειλητική».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ξεπερνιέται μια υποτιθέμενη «ρωσική κόκκινη γραμμή», προσθέτει, σημειώνοντας ότι άρματα μάχης και μαχητικά αεροσκάφη έχουν σταλεί στην Ουκρανία από τις χώρες του ΝΑΤΟ και έχουν χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια αυτού του πολέμου χωρίς «να υπάρξουν οι επιπτώσεις που απειλήθηκαν».

«Αυτή η δημόσια οργή που ακούσαμε σήμερα από το Κρεμλίνο δεν θα ανησυχήσει τόσο πολύ τη Δύση, είναι περισσότερο αυτό που μπορεί να κάνει μακριά από τη δημόσια σφαίρα, στα παρασκήνια», λέει ο Μπένετ. Προτείνει ότι θα μπορούσε να ανταποκριθεί με πιο ανεπαίσθητους τρόπους, όπως δολιοφθορές και κυβερνοεπιθέσεις.

Ο Πούτιν είχε προηγουμένως εγείρει την προοπτική αποστολής όπλων σε δυτικούς αντιπάλους, αναφερόμενος ενδεχομένως στο Ιράν ή στους πληρεξούσιους του. Η μεγαλύτερη κόκκινη γραμμή για τους Ρώσους, λέει ο Ρίπλεϊ θα ήταν οι χώρες του ΝΑΤΟ να στείλουν στρατεύματα στην Ουκρανία.

Επισημαίνει την πρόσφατη συζήτηση για βρετανικά στρατεύματα που πηγαίνουν στην Ουκρανία για εκπαιδευτικές και συμβουλευτικές αποστολές, όπως και αποστολές υλικοτεχνικής υποστήριξης με ουκρανικά στρατεύματα.

«Αν συνέβαινε αυτό και μια ομάδα Βρετανών στρατιωτών πήγαινε στην Ουκρανία για να εκπαιδεύσει τον ουκρανικό στρατό, οι Ρώσοι θα προσπαθούσαν να τους βρουν και να τους επιτεθούν», λέει. Προσθέτει ότι οι Ρώσοι «δεν θα ανησυχούν μήπως το κάνουν αυτό», επειδή η παρουσία των βρετανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία θα θεωρηθεί ως «μια απροκάλυπτη κλιμάκωση από το ΝΑΤΟ».

«Αυτό είναι η είσοδος στην εμπόλεμη ζώνη τους», τονίζει. Ο στρατός του Ηνωμένου Βασιλείου βοηθά στην εκπαίδευση Ουκρανών στρατιωτών από το 2022, αλλά μεταφέρονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.