Νέα Ζηλανδία: Επιστήμονες αποκωδικοποιούν τον γρίφο της σπανιότερης φάλαινας στον κόσμο
Είναι η σπανιότερη φάλαινα στον κόσμο, καθώς μόνο επτά του είδους της έχουν εντοπιστεί ποτέ. Σχεδόν τίποτα δεν είναι γνωστό για το αινιγματικό αυτό είδος. Όμως τη Δευτέρα μια μικρή ομάδα επιστημόνων και πολιτιστικών εμπειρογνωμόνων στη Νέα Ζηλανδία συγκεντρώθηκε γύρω από μια σχεδόν τέλεια διατηρημένη spade-toothed φάλαινα, ελπίζοντας να αποκωδικοποιήσει το μυστήριο δεκαετιών.
«Δεν μπορώ να σας πω πόσο εξαιρετικό είναι», δήλωσε χαρούμενος ο Άντον Βαν Χέλντεν, ανώτερος σύμβουλος θαλάσσιας επιστήμης της υπηρεσίας προστασίας της Νέας Ζηλανδίας, ο οποίος είναι αυτός που ονόμασε την φάλαινα για να τη διακρίνει από άλλα είδη με ίδια χαρακτηριστικά (στη συγκεκριμένη είναι το ράμφος). «Για μένα προσωπικά, είναι απίστευτο».
Σύμφωνα με το Associated Press, ο Βαν Χέλντεν μελετά τις φάλαινες με ράμφος εδώ και 35 χρόνια, αλλά τη Δευτέρα ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχε σε ανατομή spade-toothed φάλαινας. Στην πραγματικότητα, η προσεκτική μελέτη του πλάσματος -που ξεβράστηκε νεκρό σε παραλία της Νέας Ζηλανδίας τον Ιούλιο- είναι η πρώτη που πραγματοποιείται ποτέ.
Κανένα από αυτά δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ ζωντανό στη θάλασσα.
Η σπανιότερη φάλαινα στον κόσμο
Associated PressΗ σπανιότερη φάλαινα στον κόσμο
Associated PressΗ σπανιότερη φάλαινα στον κόσμο
Associated PressΤι γνωρίζουν για αυτό το είδος φάλαινας
Ο κατάλογος των όσων δεν γνωρίζουν οι επιστήμονες για τις spade-toothed φάλαινες είναι μεγαλύτερος από αυτόν που γνωρίζουν. Δεν γνωρίζουν πού στον ωκεανό ζουν, γιατί δεν έχουν εντοπιστεί ποτέ στη φύση ή πώς μοιάζει ο εγκέφαλός τους. Όλες οι φάλαινες με ράμφος έχουν διαφορετικά συστήματα στομάχου και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν πώς το συγκεκριμένο είδος επεξεργάζεται την τροφή του. Δεν ξέρουν καν πώς πέθανε αυτή η φάλαινα.
Κατά τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας, οι ερευνητές, που μελετούν το 5 μέτρων μακρύ αρσενικό σε ένα κέντρο αγροτικών ερευνών κοντά στην πόλη Dunedin, ελπίζουν να μάθουν.
«Μπορεί να υπάρχουν παράσιτα εντελώς νέα για την επιστήμη που ζουν μόνο σε αυτό το είδος φάλαινας», δήλωσε ο βαν Χέλντεν, ο οποίος ενθουσιάστηκε με την ευκαιρία να μάθει πώς το είδος παράγει ήχο και τι τρώει. «Ποιος ξέρει τι θα ανακαλύψουμε;»
Έχουν βρεθεί μόνο άλλες έξι φάλαινες αυτού του είδους, αλλά όλες όσες ανακαλύφθηκαν άθικτες θάφτηκαν προτού η εξέταση DNA επαληθεύσει την ταυτοποίησή τους.
Η Νέα Ζηλανδία είναι ένα hotspot φαλαινοθηρίας, με περισσότερα από 5.000 περιστατικά να έχουν καταγραφεί από το 1840, σύμφωνα με το Υπουργείο Προστασίας της Φύσης. Τα πρώτα οστά spade-toothed φάλαινας βρέθηκαν το 1872 στο νησί Πιτ της Νέας Ζηλανδίας. Μια άλλη ανακάλυψη έγινε σε ένα υπεράκτιο νησί τη δεκαετία του 1950, ενώ τα οστά μιας τρίτης βρέθηκαν στο νησί Ροβινσώνας Κρούσος της Χιλής το 1986.
Η αλληλούχιση του DNA το 2002 απέδειξε ότι και τα τρία δείγματα ανήκαν στο ίδιο είδος - και ότι ήταν διαφορετικό από άλλες φάλαινες που είχαν ράμφος. Όμως οι ερευνητές που μελετούσαν το θηλαστικό δεν μπορούσαν να επιβεβαιώσουν αν το είδος είχε εξαφανιστεί μέχρι το 2010, όταν δύο τέτοιες φάλαινες, και οι δύο νεκρές, ξεβράστηκαν σε μια παραλία της Νέας Ζηλανδίας, καθώς καμία από αυτές δεν είχε μελετηθεί στο παρελθόν.
Τη Δευτέρα, η έβδομη του είδους της που έχει βρεθεί φαινόταν σχετικά άθικτη, χωρίς όμως να παρέχει κάποιο στοιχείο για τον θάνατό της. Οι ερευνητές επεσήμαναν σημάδια από καρχαρίες κόπτες, που ήταν φυσιολογικά και δεν ήταν η αιτία θανάτου.
Οι φάλαινες είναι πολύτιμος θησαυρός
Η ανατομή θα είναι ήρεμη, μεθοδική και πιο αργή από ό,τι συνήθως, επειδή γίνεται σε συνεργασία με τους Μαορί, τους ιθαγενείς της Νέας Ζηλανδίας. Για τους Μαορί, οι φάλαινες είναι taonga - ένας πολύτιμος θησαυρός - και το πλάσμα θα αντιμετωπιστεί με τον σεβασμό που αρμόζει σε έναν πρόγονο.
Τα μέλη της τοπικής iwi, ή φυλής, θα είναι παρόντα καθ' όλη τη διάρκεια της ανατομίας και θα ζητείται η γνώμη τους σε κάθε βήμα, επιτρέποντάς τους να μοιραστούν τις παραδοσιακές γνώσεις και να τηρήσουν τα έθιμα, όπως το να λένε μια karakia -- μια προσευχή -- πάνω από το πλάσμα πριν από την έναρξη της μελέτης.
«Σύμφωνα με τις πεποιθήσεις και τις παραδόσεις μας, αυτή η φάλαινα είναι δώρο του Tangaroa, της θεότητας του ωκεανού», δήλωσε ο Tumai Cassidy από τον τοπικό λαό Te Rūnanga Ōtākou. «Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να σεβόμαστε αυτό το δώρο και να τιμούμε τη φάλαινα».
Η φυλή θα κρατήσει το σαγόνι και τα δόντια της φάλαινας στο τέλος της ανατομίας, πριν ο σκελετός της εκτεθεί σε μουσείο. Μια τρισδιάστατη εκτύπωση θα χρησιμοποιηθεί για την αναπαραγωγή αυτών των τμημάτων, χρησιμοποιώντας μια αξονική τομογραφία που ελήφθη από το κεφάλι της φάλαινας αυτή την εβδομάδα.
«Όλα αυτά δημιουργούν μια πιο πλούσια εικόνα για το συγκεκριμένο είδος, αλλά και μας λένε πώς αλληλεπιδρά με τους ωκεανούς μας», δήλωσε ο Cassidy.
Πιστεύεται ότι οι spade-toothed φάλαινες ζουν στον αχανή νότιο Ειρηνικό Ωκεανό, όπου βρίσκονται μερικές από τις βαθύτερες ωκεάνιες τάφροι του κόσμου και βγαίνουν σπάνια στην επιφάνεια, γεγονός που αυξάνει το μυστήριό τους.
Μεταξύ των επιστημόνων που συγκεντρώθηκαν τη Δευτέρα ήταν και μερικοί που είχαν ταξιδέψει από το εξωτερικό για να δουν τη φάλαινα, η οποία τοποθετήθηκε σε ψυγείο μετά την ανακάλυψή της.
«Αυτό που μας ενδιαφέρει δεν είναι μόνο πώς πέθαναν αυτά τα ζώα, αλλά και πώς έζησαν», δήλωσε η Τζόι Ράιντενμπεργκ, συγκριτική ανατόμος από την Ιατρική Σχολή Icahn στο Mount Sinai της Νέας Υόρκης.