Σε «άγνωστα νερά» η Γαλλία: Σήμερα η ψηφοφορία για την πρόταση δυσπιστίας
Η Γαλλία ατενίζει το άγνωστο, καθώς η κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ, αντιμετωπίζει σχεδόν βέβαιη ήττα σε μια κρίσιμη ψηφοφορία για την παροχή εμπιστοσύνης. Μία πιθανή ήττα θα μπορούσε να εντείνει δραματικά την πολιτική κρίση αλλά και το οικονομικο αδιέξοδο σε σε ένα από τα βασικά κράτη-μέλη της ΕΕ.
Εάν διεξαχθεί η ψηφοφορία την Τετάρτη, η κυβέρνηση Μπαρνιέ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα μόλις τον Σεπτέμβριο, θα είναι η πρώτη στη Γαλλία που θα εκδιωχθεί με πρόταση δυσπιστίας από το 1962. Η πτώση της θα ήταν ένα σημαντικό πλήγμα για την Ευρώπη εβδομάδες πριν από την αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο και την ανάληψη καθηκόντων από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Η ψηφοφορία απειλεί να τα κάνει «όλα πιο δύσκολα και πιο σοβαρά», είπε ένας βλοσυρός Μπαρνιέ στους βουλευτές (3/11) την Τρίτη, προσθέτοντας ότι η κατάσταση της Γαλλίας ήταν ήδη «δύσκολη από δημοσιονομική άποψη» και «πολύ δύσκολη από οικονομική και κοινωνική άποψε». Σε τηλεοπτική συνέντευξη προειδοποίησε ότι υπάρχει «πολλή ένταση στη Γαλλία», αλλά είπε ότι για να ανακτήσει η χώρα πολιτική σταθερότητα θα πρέπει ο ίδιος να παραμείνει στην εξουσία. Και πρόσθεσε: «Η στιγμή είναι σοβαρή. Είναι δύσκολο, αλλά το διακύβευμα δεν είναι ακατόρθωτο».
Ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών Μπρινό Ρεταγιό είπε ότι εάν ανατραπεί η κυβέρνηση θα «έριχνε τη Γαλλία και τους Γάλλους σε μια ανυπόφορη κατάσταση». Όσοι υποστηρίζουν την κίνηση παίζουν «ρωσική ρουλέτα» με το μέλλον της, είπε. Μια κοινοβουλευτική συζήτηση πρόκειται να ξεκινήσει στις 4 μ.μ. τοπική ώρα και θα ακολουθήσει ψηφοφορία περίπου τρεις ώρες αργότερα. Δύο ξεχωριστές προτάσεις μομφής έχουν κατατεθεί, από την ακροαριστερή και την υπερσυντηρητική δεξιά αντιπολίτευση, με την πρώτη να προβλέπεται ευρέως ότι θα περάσει.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, αναμένεται να επιστρέψει στη Γαλλία για αυτό που τα μέσα ενημέρωσης περιέγραψαν ως «στιγμή αλήθειας» που κινδύνευε «να βυθίσει τη Γαλλία στο μεγάλο πολιτικό και οικονομικό άγνωστο». Η πολιτική κρίση της Γαλλίας, που σοβεί τους τελευταίους τρεις μήνες, ξέσπασε τελικά τη Δευτέρα, όταν ο Μπαρνιέ είπε ότι θα προωθούσε το στοιχείο κοινωνικής ασφάλισης του εύθραυστου προϋπολογισμού της κυβέρνησής του για το 2025 στο κοινοβούλιο χωρίς ψηφοφορία.
Το συνταγματικό μέτρο που του επιτρέπει να το κάνει, γνωστό ως άρθρο 49.3, προσφέρει στους βουλευτές την ευκαιρία να αμφισβητήσουν την κίνηση της κυβέρνησης μέσω πρότασης δυσπιστίας που θα ψηφιστεί εντός 48 ωρών. Εάν η ψηφοφορία πετύχει, η κυβέρνηση θα καταρρεύσει.
«Το μπλοκάρισμα αυτού του προϋπολογισμού είναι, δυστυχώς, ο μόνος τρόπος που μας δίνει το σύνταγμα για να προστατεύσουμε τον γαλλικό λαό από έναν επικίνδυνο, άδικο και τιμωρητικό προϋπολογισμό», δήλωσε την Τρίτη η Μαρίν Λεπέν, του υπερσυντηρητικής Εθνικής Συσπείρωσης (RN), του μεγαλύτερου μεμονωμένου κόμματος στην κοινοβούλιο.
Ο Μπαρνιέ, ο οποίος διορίστηκε από τον Μακρόν μετά τις πρόωρες εκλογές του Ιουνίου που κατέληξαν σε μία μετέωρη Βουλή χωρισμένη σε τρία περίπου ίσα μέρη χωρίς σαφή πλειοψηφία, προσπάθησε να κερδίσει την υποστήριξη των βουλευτών για να περάσει έναν αυστηρό προϋπολογισμό για την αποκατάσταση των οικονομικών δεινών της Γαλλίας.
Οι προτάσεις του περιελάμβαναν αυξήσεις φόρων και περικοπές δημοσίων δαπανών συνολικού ύψους περίπου 60 δισ. ευρώ, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος του δημόσιου τομέα της χώρας σε περίπου 5% του ΑΕΠ, από 6,1% φέτος - υπερδιπλάσιο από το ανώτατο όριο που επιτρέπεται στην ευρωζώνη. Παρά μια σειρά παραχωρήσεων από τον βετεράνο συντηρητικό πρωθυπουργό, τόσο η αριστερή συμμαχία Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) όσο και το RN, που μαζί έχουν αρκετούς βουλευτές για να ανατρέψουν την κυβέρνηση, υπέβαλαν προτάσεις μομφής.
Η Λεπέν επιβεβαίωσε ότι το κόμμα της θα ψηφίσει υπέρ της πρότασης του NFP, που κατατέθηκε από το ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία (LFI), αλλά η πρόταση μομφής του RN δεν αναμενόταν να βρει αρκετή υποστήριξη στα αριστερά της Εθνοσυνέλευσης. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Αντουάν Αρμάν, δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση France 2 ότι οι βουλευτές της αντιπολίτευσης θα «ζημιώσουν» τη χώρα εκδιώκοντας την κυβέρνηση. «Ποιος θα υποστεί τις συνέπειες;» ρώτησε. «Πρώτα και κύρια, οι Γάλλοι».
Εάν η κυβέρνηση του Μπαρνιέ όντως πέσει, θα ήταν η πιο βραχύβια από οποιαδήποτε κυβέρνηση από την αρχή της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας το 1958. Αν και ο πρωθυπουργός θα έπρεπε να παραιτηθεί, ο Μακρόν θα μπορούσε να του ζητήσει να παραμείνει ως υπηρεσιακός. Στη συνέχεια, ο πρόεδρος θα έπρεπε να προτείνει νέο πρωθυπουργό, αλλά αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει πριν από το επόμενο έτος. Το σύνταγμα της Γαλλίας δεν επιτρέπει τη διάλυση του κοινοβουλίου δύο φορές σε διάστημα ενός έτους, επομένως δεν μπορούν να υπάρξουν νέες εκλογές πριν από τον Ιούλιο.
Μια υπηρεσιακή κυβέρνηση θα είναι καταρχήν σε θέση να εγκρίνει ειδική νομοθεσία έκτακτης ανάγκης για τον προϋπολογισμό που θα μεταφέρει τα όρια δαπανών και τις φορολογικές διατάξεις από φέτος στο επόμενο έτος, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει άμεσος κίνδυνος παύσης λειτουργίας της κυβέρνησης τύπου ΗΠΑ. Αν και το LFI και οι σύμμαχοί του αμφισβητούν σταθερά τον Μπαρνιέ από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, το RN της Λεπέν – που ουσιαστικά κρατά την μοίρα της κυβέρνησης στα χέρια του – μέχρι τώρα απέφευγε να πατήσει το «κουμπί» συνεργαζόμενο με τα αριστερά κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η απόφαση να το πράξει αντιπροσωπεύει επίσης ένα στοίχημα για το ίδιο το RN, το οποίο αναμένει την απόφαση σε υπόθεση φερόμενης κατάχρησης κονδυλίων της ΕΕ και, εάν κριθεί ένοχος τον Μάρτιο, θα μπορούσε να βγει εκτός από τις επόμενες προεδρικές εκλογές της Γαλλίας, που θα πραγματοποιηθούν το 2027. Η Λεπέν έχει περάσει χρόνια προσπαθώντας να παρουσιάσει το κόμμα της ως υπεύθυνο κυβερνητικό κόμμα και ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του θα υποστήριζε μια κίνηση για την πτώση της κυβέρνησης, οι πιο μετριοπαθείς συντηρητικοί μπορεί κάλλιστα να δυσανασχετήσουν.