Ρεπορτάζ Newsbomb.gr: Πώς ο τουρκικός τυχοδιωκτισμός ανοίγει τον ασκό του Αιόλου στη Μέση Ανατολή

Με τη Δαμασκό να έχει πέσει στα χέρια των ανταρτών και τον Άσαντ πια να είναι... «πρόσφυγας» στη Ρωσία, το μεγάλο ερώτημα είναι ποια είναι η επόμενη ημέρα για τη Συρία και ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, και ποιος κερδίζει ή χάνει με τις ραγδαίες αυτές εξελίξεις και τη μεταβολή ενός στάτους κβο που διατηρούνταν επί δεκαετίες.

«Πρακτικά οι εξελίξεις στη Συρία αποδεικνύουν με τον πλέον περίτρανο τρόπο ότι οι κρίσεις που δεν επιλύονται οριστικά επανεμφανίζονται μαθηματικά με μεγαλύτερη σφοδρότητα και απρόβλεπτες συνέπειες», αναφέρει ο Θράσος Ευτυχίδης, εννοώντας ότι η επίπλαστη ειρήνη που προέκυψε από την πρόσκαιρη, όπως αποδείχτηκε, νίκη του Άσαντ επί των ανταρτών, έμελλε αναπόφευκτα να έχει και συνέχεια.

Οι εξελίξεις αυτές αφορούν άμεσα και τη χώρα μας, λόγω του γεγονότος ότι η Τουρκία εμπλέκεται, και μάλιστα σε πρωταγωνιστικό ρόλο, καθώς, απροκάλυπτα, στηρίζει (ίσως και να διοικεί άμεσα) τους αντάρτες που ξεκίνησαν την προέλαση από τα σύνορά της με τη Συρία, το Ιντλίμπ, μέχρι τη Δαμασκό. Αυτός ήταν και ο στόχος, δια στόματος του Ταγίπ Εντογάν...

«Για να κατανοήσουμε αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή θα πρέπει να δούμε τα επιμέρους συμφέροντα των δυνάμεων που εμπλέκονται σε αυτή τη σύγκρουση που έχει τις απαρχές της στη λεγόμενη και «Αραβική Άνοιξη» του 2011», εξηγεί ο Θράσος Ευτυχίδης, αναφέροντας τους στόχους, τα κέρδη και τις απώλειες όλων των «παικτών» στο συριακό ζήτημα:

ΗΠΑ. Μπορεί ο επερχόμενος Πρόεδρος Τραμπ να δηλώνει ότι «δεν είναι δικός μας πόλεμος», πρακτικά όμως οι ΗΠΑ εμπλέκονται από το 2011 ενισχύοντας τότε τη Συριακή Αντιπολίτευση εναντίον του φιλορώσου Άσαντ. Με την εμφάνιση του ISIS στην περιοχή και την κατάληψη των πετρελαιοπαραγωγών περιοχών της Μοσούλης και του Κιρκούκ από το 2014, οι ΗΠΑ με έναν Διεθνή Συνασπισμό, «Συνδυασμένη Διακλαδική Δύναμη Κρούσης – Επιχείρηση Εγγενής Λύση» εναντίον του ISIS, ενεπλάκησαν πλήρως αξιοποιώντας και τις κουρδικές πολιτοφυλακές. Η παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή φυσικά και ενοχλεί.

ΡΩΣΙΑ. Είχε από παλιά άριστες σχέσεις με το καθεστώς Άσαντ. Από το 2015 και μετά τις νίκες των ανταρτών σε Ιντλίμπ και Ράκα, ενεπλάκη με στρατιωτική επιχείρηση για την υποστήριξη του καθεστώτος. Σήμερα διατηρεί δύο βάσεις εξαιρετικής στρατηγικής σημασίας μια που είναι οι μοναδικές της βάσεις στη Μεσόγειο. Είναι η Αεροπορική Βάση του Χμεϊνίμ στη Λαττάκεια και η Ναυτική Βάση στην Ταρτούς. Οι βάσεις αυτές αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη αξία μετά το κλείσιμο των Στενών λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Προς το παρόν φαίνεται να έχει διασφαλίσει την ασφάλειά τους με πιθανή μεσολάβηση και της Τουρκίας.

ΙΡΑΝ. Η στήριξη του καθεστώτος Άσαντ αποτέλεσε μονόδρομο μιας που το Ιράν χρησιμοποίησε τη Συρία ως προκεχωρημένη βάση για τον εφοδιασμό της Λιβανικής Χεζμπολά αλλά και για τη φιλοξενία Κέντρου Πληροφοριών και Διοίκησης των Φρουρών της Επανάστασης στη σύγκρουση με το Ισραήλ ενεπλάκη με στρατιωτική επιχείρηση στο Συριακό εμφύλιο το 2014.

ΙΣΡΑΗΛ. Δεν ενοχλείται από την πτώση του καθεστώτος προς το παρόν, κατέχει μέρος Συριακών εδαφών στα υψώματα του Γκολάν. Ενώ αξιοποιεί τους Κούρδους ως μέσω πίεσης προς την Τουρκία. Βομαβαρδίζει μέχρι και σήμερα Ιρανικές θέσεις στη Νότια Δαμασκό.

ΚΟΥΡΔΟΙ (ΡΟΖΑΒΑ). Για τους Κούρδους ο Συριακός εμφύλιος ήταν η χρυσή ευκαιρία να δημιουργήσουν μια αυτόνομη κρατική οντότητα στη Βορειοανατολική Συρία (Ροζάβα). Αξιοποιώντας τη συμμαχία με τις ΗΠΑ σήμερα έχουν κατορθώσει να συνενώσουν τα εδάφη που ελέγχουν στη Συρία με τις κουρδικές περιοχές του Βορείου Ιράκ. Βασική επιδίωξη η έξοδος στη Μεσόγειο που θα οδηγήσει σε ένα νέο δρόμο μεταφοράς για το πετρέλαιο που θα παρακάμπτει την Τουρκία.

ΤΟΥΡΚΙΑ. Δεν θα ήθελε με τίποτε να δει μια Κουρδική Κρατική Οντότητα στα νότια σύνορά της και φυσικά είναι ενάντια σε οποιαδήποτε σκέψη εξόδου μιας τέτοιας οντότητας στη Μεσόγειο. Με τις επιχειρήσεις «Κλάδος Ελαίας» και «Ασπίδες του Ευφράτη» επέβαλε την παρουσία τις στην περιοχή χάρη και στην ανοχή των Ρώσων. Δε θα την ενοχλούσε να «προστατέψει» τουρκογενείς πληθυσμούς επεκτείνοντας την κυριαρχία της σε περιοχές που περιέχονται στον Εθνικό Όρκο όπως το Χαλέπι.

Η Άγκυρα χρηματοδότησε και εξόπλισε τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Πρακτικά οι συμφωνίες της Αστανά έδωσαν τη δυνατότητα στην Άγκυρα να προετοιμάσει, να εξοπλίσει και να δώσει την άδεια για την νέα οριστική προέλαση των Ισλαμιστών.

Οι κύριες πηγές ανησυχίας αφορούν στην επόμενη ημέρα. Η Τουρκική Αεροπορία ήδη βομβαρδίζει θέσεις Κούρδων στη Βορειοανατολική Συρία, ενώ αργά ή γρήγορα θα αντιμετωπίσει αντίδραση στα σχέδια της από την Ταχρίρ Αλ Σαμ σε περίπτωση που επιχειρήσει απόσχιση εδαφών. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι Δυνάμεις που κυριαρχούν σήμερα στη Δαμασκό θα επιτρέψουν και την ύπαρξη αυτόνομης κουρδικής περιοχής. Και όλα αυτά, όταν αυτή και μόνο η ύπαρξη τζιχαντιστικής κυβέρνησης στη Δαμασκό προκαλεί ήδη ανατριχίλα σε κράτη της περιοχής, όπως η Ιορδανία του Βασιλιά Αμπντάλα.

«Η τυχοδιωκτική εν πολλοίς προσέγγιση της Άγκυρας δημιουργεί μια νέα πραγματικότητα με απρόβλεπτες συνέπειες ακόμη και για την ίδια. Προς το παρόν για άλλη μια φορά απολαμβάνει το ρόλο του διαμεσολαβητή μεταξύ των εμπλεκόμενων δυνάμεων», καταλήγει ο Θράσος Ευτυχίδης...

Σχετικές ειδήσεις

• Τι συμβαίνει στη Συρία -Η ανάλυση του BBC για την κατάρρευση Άσαντ - Το τέλος μιας εποχής
• Ανάλυση Guardian: Το φαινόμενο του ντόμινο - Πώς η 7η Οκτωβρίου της Χαμάς οδήγησε στην πτώση Άσαντ
• Ρεπορτάζ Newsbomb.gr - Συρία: Αγωνία για τους Ελληνορθόδοξους - «Συγκρατημένη αισιοδοξία» από φορείς