Άγιοι Τόποι: Το «ιερό» γλυπτό χελώνας που ήρθε στο φως μετά απο 35.000 χρόνια - Γιατί το λάτρευαν

Μπορεί να χτίστηκε κατά τις πρώτες μέρες της ύπαρξης του είδους μας, αλλά ένα μυστηριώδες σπήλαιο στη Μέση Ανατολή εξακολουθεί να κρύβει μυστικά. Ερευνητές ανακάλυψαν ένα μυστηριώδες γλυπτό σε σχήμα χελώνας στο σπήλαιο Manot στην περιοχή της Γαλιλαίας στο βόρειο Ισραήλ.

Με διάμετρο περίπου 20 εκατοστά και βάρος 28 κιλά, το αντικείμενο έχει χαρακτηριστικές αυλακώσεις που μοιάζουν με τα φυσικά σημάδια στο κέλυφος μιας χελώνας. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το αντικείμενο σκαλίστηκε πριν από περισσότερα από 35.000 χρόνια, ενώ το σπήλαιο μπορεί να είναι άνω των 55.000 ετών.

Επειδή οι χελώνες θεωρούνται εδώ και καιρό σεβαστά ως σημαντικά «κοσμικά σύμβολα», οι ειδικοί πιστεύουν ότι η μικρή βραχώδης κατασκευή λατρευόταν. Το 2015, οι ερευνητές βοήθησαν στον εντοπισμό ενός κρανίου 55.000 ετών που βρέθηκε στο σπήλαιο Manot, το οποίο προσέφερε στοιχεία ότι οι σύγχρονοι άνθρωποι ζούσαν και μάλιστα ζευγάρωναν με τους Νεάντερταλ.

Οι Νεάντερταλ ήταν ένας πρώιμος συγγενής των ανθρώπων που πέθανε πριν από περίπου 40.000 χρόνια, αν και ο χρόνος τους σε αυτόν τον πλανήτη επικαλύπτεται με τους σύγχρονους ανθρώπους (homo sapiens). Είναι πιθανό ότι λάτρευαν ήδη φιγούρες χελώνας ως μέρος των κοινοτικών τελετουργιών προτού εξαφανιστούν και ο homo sapiens αναλάβουν την πρακτική.

Μια μελέτη για το γλυπτό της χελώνας έγινε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα στο Ισραήλ και στο Πανεπιστήμιο Case Western Reserve στο Κλίβελαντ του Οχάιο. Οι ερευνητές λένε ότι χρονολογείται από 35.000 χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι θα είχε φτιαχτεί από homo sapiens και όχι από Νεάντερταλ. «Μπορεί να αντιπροσώπευε ένα τοτέμ ή μια πνευματική φιγούρα», είπε ο συγγραφέας της μελέτης Omry Barzilai, επικεφαλής του Material Culture PaleoLab στο Πανεπιστήμιο της Χάιφα.

«Η ιδιαίτερη θέση του, μακριά από τις καθημερινές δραστηριότητες κοντά στην είσοδο του σπηλαίου, υποδηλώνει ότι ήταν αντικείμενο λατρείας». Το σπήλαιο Manot, που ανακαλύφθηκε το 2008, χρησιμοποιήθηκε για χιλιάδες χρόνια ως χώρος διαβίωσης τόσο για τους Νεάντερταλ όσο και για τους ανθρώπους σε διαφορετικές εποχές. Το προϊστορικό σπήλαιο έχει θεαματικά κοιτάσματα ορυκτών που σχηματίζονται από υπόγεια νερά μέσα σε υπόγεια σπήλαια – όπως σταλακτίτες και σταλαγμίτες.

Ένα κρανίο που βρέθηκε στο σπήλαιο Manot έδειξε στοιχεία διασταύρωσης μεταξύ του Νεάντερταλ και του homo sapiens, με χαρακτηριστικά του καθενός σαφώς ορατά στο θραύσμα του κρανίου. Βρέθηκε στον χώρο διαβίωσης κοντά στην είσοδο, αλλά οι ερευνητές έχουν τώρα αποκαλύψει ένα μεγάλο σπήλαιο πολύ πιο βαθιά μέσα στη σπηλιά.

Λένε ότι αυτός ο μυστικός χώρος «στο βαθύτερο και πιο σκοτεινό μέρος» του σπηλαίου χρησιμοποιήθηκε ως χώρος συγκέντρωσης, πιθανώς για τελετουργίες που «ενίσχυαν την κοινωνική συνοχή». Το αρχέγονο γλυπτό της χελώνας ήταν αρχικά σκαλισμένο σε έναν ογκόλιθο δολομίτη και είχε τοποθετηθεί σκόπιμα σε μια κόγχη στο σπήλαιο.

Ο χαραγμένος ογκόλιθος ξεχώριζε για την εμφάνιση βασικών «γεωμετρικών πινακίδων που υποδηλώνουν μια μοναδική αναπαράσταση μιας χελώνας». Η ανάλυση της διατομής των αυλακώσεων και η ευδιάκριτη παρουσία μικροσκοπικών γρατσουνιών στα τοιχώματα των αυλακώσεων επιβεβαίωσαν την «ανθρωπογενή» προέλευσή τους.

Ενώ η εμφάνιση του γλυπτού θα μπορούσε να είναι ανοιχτή σε ερμηνεία, οι ειδικοί λένε ότι η χελώνα ήταν ιστορικά «ένα κοσμικό σύμβολο σε διαφορετικούς πολιτισμούς». «Στον συμβολισμό των Μάγια, το κέλυφος της χελώνας αντιπροσωπεύει τη γη», λένε στην εργασία τους, που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences.

«Ομοίως, μεταξύ των αυτόχθονων πληθυσμών στη Βόρεια Αμερική, ο κόσμος πιστεύεται ότι δημιουργήθηκε στην πλάτη μιας χελώνας. «Με τη χαρακτηριστική μορφή του σώματός της και την αργή κίνησή της, η χελώνα θεωρείται ως η ενσάρκωση ολόκληρου του σύμπαντος, συμβολίζοντας την επιμονή, τη στιβαρότητα, τη δύναμη και τη σταθερότητα στο χώρο και το χρόνο»