Συρία: Μια πραγματική ιστορία φρίκης - «Η πτώση του Άσαντ μαρτύρησε το παρελθόν του συζύγου μου»

Ήταν αρχές Δεκεμβρίου όταν η Douna Haj Ahmed, Σύρια πρόσφυγας, ανακάλυψε τις ανησυχητικές λεπτομέρειες της κράτησης του συζύγου της στη διαβόητη φυλακή Al-Khatib - γνωστή ως «κόλαση στη γη».

Παρακολουθούσε στις ειδήσεις στο σπίτι της στο Λονδίνο σαστισμένους κρατούμενους που διέφευγαν από τον κτηνώδη μηχανισμό ασφαλείας της χώρας, αφού οι δυνάμεις των ανταρτών είχαν εκδιώξει από την προεδρία τον Μπασάρ αλ Άσαντ.

Μέσα από τα δάκρυα, ο Abdullah Al Nofal, ο επί οκτώ χρόνια σύζυγός της που καθόταν δίπλα της, γύρισε και είπε: «Εδώ με συνέλαβαν, αυτό είναι το μέρος».

Η Ντούνα, τα αδέλφια της οποίας συνελήφθησαν επίσης κατά τη διάρκεια του 13ετούς εμφυλίου πολέμου στη Συρία, λέει ότι είχε μια ιδέα για το τι βίωσε ο σύζυγός της κατά τη διάρκεια της κράτησής του - αλλά αυτή ήταν η πρώτη φορά που μοιράστηκε όλες τις λεπτομέρειες για όσα υπέστη.

«Στον Αμπντουλάχ δεν αρέσει να μοιράζεται τα πράγματα συναισθηματικά, του αρέσει να φαίνεται πάντα σαν ένας δυνατός άντρας», λέει στο BBC ο 33χρονος Douna.
«Ήταν ένα σημείο καμπής. Τον είδα αδύναμο. Τον είδα να κλαίει. Τον είδα να λέει: «Εδώ ήμουν. Θα μπορούσα να είμαι ένας από αυτούς. Θα μπορούσα να είμαι ένας από αυτούς αυτή τη στιγμή, ή θα μπορούσα να είμαι νεκρός'.

«Αισθάνομαι ότι όταν το είδε αυτό, ένιωσε ότι αυτό [ήταν] το κλείσιμο», προσθέτει. «Τώρα θέλουμε οι άνθρωποι να ακούσουν τι πέρασαν οι Σύροι».

Ο Αμπντουλάχ, 36 ετών, εργαζόταν στη Δαμασκό ως καταστηματάρχης στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού τον Ιούλιο του 2013, όταν τον σταμάτησαν τυχαία τον ίδιο και τους συναδέλφους του σε ένα σημείο ελέγχου στα περίχωρα της συριακής πρωτεύουσας.

Λέει ότι συμμετείχε σε διαδηλώσεις κατά του καθεστώτος το 2011 στη νότια πόλη Ντεράα, όπου ξεκίνησε η εξέγερση κατά του Άσαντ, αλλά σύντομα αποστασιοποιήθηκε όταν οι αντάρτες άρχισαν να χρησιμοποιούν βία και όπλα ως απάντηση στη βίαιη καταστολή από τις δυνάμεις του καθεστώτος.

Ο Abdullah ξεχωρίστηκε στο σημείο ελέγχου και επιβιβάστηκε σε ένα πράσινο λεωφορείο, με χειροπέδες και δεμένα μάτια, και μεταφέρθηκε σε στρατιωτική περιοχή. Λέει ότι στη συνέχεια τον έβαλαν στην απομόνωση για τρεις ημέρες και τον ξυλοκόπησαν.

«Ήταν τόσο σκοτεινά για τρεις ημέρες, το θυμάμαι», λέει.

«Δεν [ακούω] κανέναν ήχο. Ήταν τόσο σκοτεινά. Δεν άκουγες τίποτα. Αισθάνεσαι τόσο μόνος».

Ο Abdullah μεταφέρθηκε στη συνέχεια στο Al-Khatib, ένα κέντρο κράτησης στη Δαμασκό, και μεταφέρθηκε σε ένα κελί με περίπου 130 άτομα.

Το Al-Khatib ήταν ένα από τα πολλά κέντρα κράτησης που λειτουργούσαν οι συριακές μυστικές υπηρεσίες.

Σχεδόν 60.000 άνθρωποι βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν στις φυλακές που διοικούσε το καθεστώς Άσαντ κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μια ομάδα παρακολούθησης με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.

Πριν από δύο χρόνια, μια ιστορική δίκη στη Γερμανία έκρινε ένοχο για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας έναν Σύρο συνταγματάρχη που εργαζόταν στο Αλ Χατίμπ. Ο Ανουάρ Ρασλάν, 58 ετών, συνδέθηκε με τα βασανιστήρια περισσότερων από 4.000 ανθρώπων στη φυλακή.

Στο δικαστήριο, μάρτυρες περιέγραψαν πώς οι κρατούμενοι βιάζονταν και κρεμόντουσαν από το ταβάνι για ώρες, καθώς και τη χρήση ηλεκτροσόκ πριν τους ρίξουν νερό. Η αυταρχική κυβέρνηση του Άσαντ είχε προηγουμένως αρνηθεί τις κατηγορίες για βασανιστήρια.

«Κάθε λεπτό είναι σαν να πεθαίνεις»

Κατά τη διάρκεια της κράτησής του το 2013, ο Αμπντουλάχ περιγράφει πώς άκουγε τακτικά τις κραυγές ανθρώπων που βασανίζονταν.

Θυμάται ότι οι ασθένειες ήταν διαδεδομένες και ότι περίπου 20 άνθρωποι πέθαναν όσο κρατούνταν εκεί.

«Όταν άρχισα να κοιτάζω γύρω μου παντού, υπήρχαν άνθρωποι που στέκονταν σχεδόν γυμνοί», λέει στο BBC. «Ήταν γεμάτοι αίμα, σαν να [είχαν] βασανιστεί.

«Αν δεν βασανίζεσαι εσύ ο ίδιος, κάθε λεπτό θα παίρνουν κάποιον στην έρευνα.

«Θα επιστρέψουν στο δωμάτιο γεμάτοι αίμα... κάθε φορά που αγγίζεις κάποιον θα ουρλιάζει επειδή άγγιξες την πληγή του».

Μετά από 12 ημέρες, ο Αμπντουλάχ οδηγήθηκε για ανάκριση, όπου, όπως λέει, τον χτύπησαν επανειλημμένα με μεταλλικό όπλο και τον κατηγόρησαν για μεταφορά όπλων.

Εξηγεί πως δεν μπορούσε να αρνηθεί τις κατηγορίες που του διατυπώθηκαν, καθώς αυτό θα οδηγούσε σε παρατεταμένη τιμωρία.

«Όσο λες «δεν το έκανα εγώ», θα συνεχίσουν να σε βασανίζουν και θα σε πάνε σε άλλο στάδιο βασανισμού», λέει.

«Κάθε λεπτό είναι σαν να πεθαίνεις».

Ο Abdullah λέει ότι είπε στους αστυνομικούς μια ψεύτικη ιστορία για να αποφύγει περαιτέρω ανακρίσεις και ήταν «τυχερός» που αφέθηκε ελεύθερος μετά από ένα μήνα.
Ένα χρόνο αργότερα, έφυγε από τη Συρία και αργότερα του χορηγήθηκαν υποτροφίες στη Γενεύη και στις ΗΠΑ. Τώρα έχει εγκατασταθεί στο Λονδίνο με τη σύζυγό του.

Μόνο τώρα ο Αμπντουλάχ αισθάνεται ικανός να μοιραστεί όλη τη φρίκη των εμπειριών του με τη σύζυγό του, καθώς ο κίνδυνος και ο φόβος που αντιμετώπισε εξαφανίζονται σιγά σιγά.

«Τελικά τελειώσαμε με το καθεστώς, μπορούμε να πούμε ότι είμαστε πραγματικά ελεύθεροι τώρα», λέει.

«Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το όνομά μας. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το πρόσωπό μας. Μπορούμε να πούμε την πλήρη ιστορία».

Η Douna, ακτιβίστρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα, έκλαιγε με λυγμούς καθώς άκουγε για πρώτη φορά τις εμπειρίες του συζύγου της.

«Τον άκουγα και έκλαιγα. Κάθε φορά αισθάνομαι ότι αυτό το καθεστώς [έχει φτάσει] στο μέγιστο της φρίκης, των φρικτών ιστοριών», λέει.

«Με εκπλήσσει το γεγονός ότι, όχι, αυτό δεν είναι το μέγιστο. Θα μπορούσαν να υπάρχουν περισσότερα».

Προσθέτει: «Είμαστε προνομιούχοι που είμαστε σε θέση να λέμε τις ιστορίες μας. Πολλοί άνθρωποι, πέθαναν χωρίς να ακουστούν».