Πάει για «βρώμικο» ενεργειακό κόλπο ο Ερντογάν με αγωγό μέσω Συρίας - Γεωοικονομικές αναταράξεις
Ο Ερντογάν ονειρευόταν από καιρό, από τη δεκαετία του 2000, να κλείσει όλες τις εναλλακτικές διαδρομές προς τη Ρωσία για την προμήθεια υδρογονανθράκων στην Ευρώπη από την ανατολική, τη βόρεια και τη νότια κατεύθυνση.
Mεγαλεπήβολα είναι τα τουρκικά σχέδια για την επόμενη μέρα της Συρίας και μερίδα του λέοντος στα σχέδια της Άγκυρας καταλαμβάνει ο τομέας της ενέργειας.
Η Τουρκία προτίθεται να προσφέρει ηλεκτρική ενέργεια στη Συρία και να βοηθήσει τη χώρα να ενισχύσει τις ενεργειακές της υποδομές, δήλωσε πρόσφατα ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, ενώ πρόσθεσε ότι η Άγκυρα θα μπορούσε να συνεργαστεί με τις νέες συριακές αρχές για την αξιοποίηση των κοιτασμάτων της χώρας σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.
Το σχέδιο της Τουρκίας
Η ανάληψη της εξουσίας από ισλαμιστές που ελέγχονται από την Άγκυρα επιτρέπει τώρα στον Ρετζέπ Ερντογάν να αρχίσει να πραγματοποιεί τις γεωπολιτικές του φιλοδοξίες. Τα... βραβεία σε αυτήν την περίπτωση είναι τα εδάφη της βόρειας Συρίας (το Χαλέπι ήταν πάντα το οικονομικό κέντρο της περιοχής), η λύση στο κουρδικό ζήτημα, το καθεστώς του νέου σουλτάνου της Μέσης Ανατολής - και, φυσικά, η κατασκευή ενός αγωγού φυσικού αερίου από το Κατάρ μέσω της Σαουδικής Αραβίας, της Ιορδανίας, της Συρίας και της Τουρκίας στην Ευρώπη.
Όπως αναφέρει ο Gevorg Mirzayan, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στο ρωσικό Οικονομικό Πανεπιστήμιο, γεγονός είναι ότι ο Ερντογάν ονειρευόταν από καιρό, από τη δεκαετία του 2000, να κλείσει όλες τις εναλλακτικές διαδρομές προς τις ρωσικές διαδρομές για την προμήθεια υδρογονανθράκων στην Ευρώπη από τις ανατολικές, βόρειες και νότιες κατευθύνσεις. Επιπλέον, για την Άγκυρα αυτό δεν ήταν μόνο πηγή εισοδήματος, αλλά και αποκτούσε και μορφή μόχλευσης έναντι των Βρυξελλών. Και οι Τούρκοι θα χρησιμοποιούσαν αυτή τη μόχλευση πολύ πιο αποτελεσματικά από την Ουκρανία. Όχι μόνο θα έβγαζαν χρήματα από την Ευρώπη, αλλά θα ασκούσαν πίεση στη χώρα να ενταχθεί στην Ε.Ε. Και επίσης για το θέμα της προστασίας της τουρκικής διασποράς στη Γερμανία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ωστόσο, τότε, στη δεκαετία του 2000, ο Μπασάρ αλ Άσαντ στάθηκε εμπόδιο στις γεωπολιτικές φιλοδοξίες του Ερντογάν. Ο Σύρος πρόεδρος αρνήθηκε να επιτρέψει στον αγωγό να περάσει από το έδαφός του. Θεωρήθηκε ότι με αυτόν τον τρόπο προστάτευε τα συμφέροντα της Ρωσίας (η οποία ήταν ο κύριος προμηθευτής φυσικού αερίου στην Ευρώπη και δεν χρειαζόταν ανταγωνισμό από φθηνό φυσικό αέριο αγωγών από το Κατάρ) και του Ιράν (που ήθελε να στείλει το αέριο της στην Ευρώπη).
Θα γίνει ο αγωγός;
Τώρα τα πράγματα άλλαξαν. Ο Άσαντ δεν υπάρχει πια, ωστόσο, σύμφωνα με τον Ρώσο αναλυτή, ο Ερντογάν δεν θα λάβει δώρο με τη μορφή αγωγού.
Πρώτον, επειδή το αρχικό εμπόδιο έχει μετατραπεί στο μόνο δυνατό εργαλείο. Θα ήταν απολύτως δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία με τον Μπασάρ αλ Άσαντ – ως μέρος μιας συνολικής διευθέτησης των συρροτουρκικών σχέσεων. Ο Σύρος πρόεδρος προσπάθησε ενεργά να διαφοροποιήσει τους δεσμούς και να βρει κάποια κεφάλαια για να αποκαταστήσει τη χώρα που καταστράφηκε από τον εμφύλιο πόλεμο. Τώρα, μετά την ανατροπή του Άσαντ και τις προοπτικές για τη Λιβυανοποίηση της Συρίας (δηλαδή έναν πόλεμο όλων εναντίον όλων), δεν υπάρχει μια ενιαία δύναμη που να διασφαλίζει την ασφάλεια της κατασκευής και το σημαντικότερο, τη λειτουργία του αγωγού. Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος τοπικός ηγέτης της φυλής να στρογγυλοκαθίσει στον αγωγό και να αρχίσει να απαιτεί πληρωμή για τη συνέχιση της διατήρησής του (όπως συμβαίνει με τους τερματικούς σταθμούς πετρελαίου στη Λιβύη).
Και με τέτοιους κινδύνους, κανείς δεν θα επενδύσει δισεκατομμύρια δολάρια στην κατασκευή του αγωγού. Όπως κανείς δεν επένδυσε χρήματα, για παράδειγμα, σε έργα για την εξαγωγή υδρογονανθράκων της Κεντρικής Ασίας μέσω του Αφγανιστάν στις ακτές του Ινδικού Ωκεανού.
Δεύτερον, δεν υπάρχουν επαρκείς ελεύθεροι όγκοι αερίου. Το Κατάρ εξάγει τώρα το αέριο του με δεξαμενόπλοια στην Ανατολική Ασία και σε άλλες περιοχές υψηλής ποιότητας - και έχει επενδύσει πολλά στην επέκταση αυτών των εξαγωγών. Ειδικότερα, στην κατασκευή τερματικών σταθμών υγροποίησης αερίου. Η αποστολή αγωγού (δηλαδή, πολύ φθηνότερου) φυσικού αερίου στην Ευρώπη σημαίνει να στερηθείς μέρος της εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και γενικά να μειώσεις την παγκόσμια τιμή του φυσικού αερίου. Δηλαδή, με απλά λόγια, να υποστεί μια σχετική απώλεια.
Ναι, το Κατάρ, θεωρητικά, θα μπορούσε να δεχτεί τέτοιες απώλειες, ειδικά αν το ζητούσαν ωραία οι Τούρκοι φίλοι του. Και η διαφοροποίηση των οδών παροχής φυσικού αερίου μπορεί να ενδιαφέρει ορισμένους από την ηγεσία του Κατάρ. Αλλά εδώ προκύπτει ένα «τρίτο ζήτημα» – δηλαδή, νέοι κίνδυνοι διαμετακόμισης. Και όχι μόνο από τη Συρία, αλλά και από τη Σαουδική Αραβία, τη μεγαλύτερη χώρα διέλευσης από άποψη μήκους σωλήνων.
Η κόντρα Σαουδικής Αραβίας - Κατάρ
Γεγονός είναι ότι οι σχέσεις Σαουδικής Αραβίας και Κατάρ επιδεινώθηκαν τη δεκαετία του 2010. Γεωπολιτικές συγκρούσεις, περίπλοκες προσωπικές σχέσεις μεταξύ των κυρίαρχων δυναστειών, διαφορές στις απόψεις για το πολιτικό Ισλάμ και ποιες από τις τρομοκρατικές ομάδες στη Μέση Ανατολή πρέπει να υποστηριχθούν - όλα αυτά οδήγησαν σε μια σύγκρουση, η αποθέωση της οποίας ήταν ο πλήρης αποκλεισμός του Κατάρ από το 2017 έως το 2021. Σε γενικές γραμμές, η σύγκρουση επιλύθηκε - ωστόσο, δεν υπάρχουν εγγυήσεις ότι το Ριάντ δεν θα επαναλάβει την προσέγγισή του και θα επαναλάβει τον αποκλεισμό. Αυτό σημαίνει ότι είναι αδύνατο να περάσει ένας στρατηγικά σημαντικός αγωγός για το Κατάρ μέσω της Σαουδικής Αραβίας.
Χαλάει τα σχέδια των Αμερικανών
Επιπλέον, θα εναντιωθούν και οι Αμερικανοί. Ναι, τη δεκαετία του 2000, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριξαν ενεργά οποιαδήποτε σχέδια για «διαφοροποίηση» των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη σε βάρος άλλων προμηθευτών. Ωστόσο, τώρα τη θέση αυτών των «οποιωνδήποτε» έχουν πάρει οι αμερικανικές εταιρείες - η Ουάσιγκτον έχει δημιουργήσει εξαγωγές LNG στην Ευρώπη. Και αυτός είναι ο λόγος που οι Αμερικανοί δεν χρειάζονται «κάποιους άλλους» τώρα.
Τέλος, η κατασκευή του αγωγού απαιτεί όχι μόνο ασφάλεια διαμετακόμισης και επαρκείς όγκους ελεύθερου αερίου, αλλά και εγγύηση για την πώληση αυτών των όγκων. Αλλά δεν υπάρχει καμία εγγύηση. Αν στη δεκαετία του 2000 ήταν (η κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυξανόταν), τώρα, κατά την αποβιομηχάνιση του Παλαιού Κόσμου, το μέλλον της κατανάλωσής του είναι ασαφές. Σε αντίθεση, για παράδειγμα, με την ίδια αγορά της Ανατολικής Ασίας.
Ως εκ τούτου, ο Ρετζέπ Ερντογάν δεν θα λάβει κανένα δώρο με αγωγό από το Κατάρ.
.jpg)
