Αυτά είναι τα μεγαλύτερα μυστήρια που αποκαλύφθηκαν μέσα στο 2024

Το 2024, οι επιστήμονες κατάφεραν να λύσουν το πέπλο των μυστηρίων που περιβάλλουν διάσημες και άγνωστες ιστορικές προσωπικότητες και να μάθουν περισσότερα για τις μοναδικές ιστορίες τους.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι αναλύσεις του αρχαίου DNA βοήθησαν να συμπληρωθούν κενά στα όσα ήταν γνωστά μέχρι τώρα αλλά και να αλλάξουν προκαταλήψεις, σημειώνει το CNN.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πώς η έρευνα του aDNA επαναπροσδιορίζει τις ιδέες των ανθρώπων για τον αρχαιολογικό χώρο της Πομπηίας, ο οποίος παραμένει θαμμένος κάτω από ένα στρώμα στάχτης χιλιάδες χρόνια μετά την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. που καταδίκασε τη ρωμαϊκή πόλη.

Τα γενετικά ίχνη που συλλέχθηκαν από τα οστά των θυμάτων έδειξαν ότι αυτό που κάποτε θεωρούσαν ότι ήταν μια μητέρα που κρατούσε στην αγκαλιά της το γιο της τις τελευταίες στιγμές της ζωής της ήταν ένας άσχετος ενήλικος άνδρας που πιθανώς παρηγορούσε το παιδί πριν πεθάνει, και διέψευσαν άλλες μακροχρόνιες υποθέσεις.

Ακολουθούν μερικά παραδείγματα για το πώς η επιστήμη το 2024 έδωσε νέες ιδέες για ιστορικές προσωπικότητες και σε ορισμένες περιπτώσεις οδήγησε σε νέα μυστήρια που δεν έχουν ακόμη λυθεί.

Η αποκάλυψη του αγνώστου

Λεπτομερείς αναλύσεις του σμάλτου των δοντιών, της πέτρας και του κολλαγόνου των οστών βοήθησαν τους ερευνητές να αποκαλύψουν λεπτομέρειες σχετικά με τον «άνθρωπο του Vittrup», έναν μετανάστη της Λίθινης Εποχής που πέθανε βίαια σε έναν βάλτο στη βορειοδυτική Δανία πριν από περίπου 5.200 χρόνια.

Τα λείψανά του, που ανασύρθηκαν από έναν βάλτο τύρφης στο Wittrup της Δανίας το 1915, βρέθηκαν δίπλα σε ένα ξύλινο ρόπαλο που πιθανότατα χρησιμοποιήθηκε για να τον χτυπήσουν στο κεφάλι. Αλλά κάπου εκεί σταματούν τα όσα στοιχεία γνωρίζουμε για αυτόν.

Χρησιμοποιώντας προηγμένες αναλυτικές τεχνικές, ο Anders Fischer, ερευνητής του προγράμματος στο Τμήμα Ιστορικών Ερευνών του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ στη Σουηδία, και οι συνάδελφοί του ξεκίνησαν να «βρουν την ταυτότητα πίσω από τα οστά» και να αφηγηθούν την ιστορία του αρχαιότερου γνωστού σε εμάς μετανάστη στην ιστορία της Δανίας.

Ο άνδρας του Wittrup μεγάλωσε στις σκανδιναβικές ακτές και ανήκε σε μια κοινότητα κυνηγών-συλλεκτών που έτρωγαν ψάρια, φώκιες και φάλαινες. Όμως η ζωή του άλλαξε δραματικά στην εφηβεία του, όταν μετακόμισε στη Δανία και άλλαξε ριζικά διατροφή, τρώγοντας πρόβατα και κατσίκες. Πέθανε μεταξύ 30 και 40 ετών.

Ίσως ο άνδρας του Wittrup να σκοτώθηκε ως θυσία, ή ίσως απλά να βρισκόταν στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή. Όμως ο Fischer βρήκε απολαυστική τη χρήση πολλαπλών μεθόδων για να αποκαλύψει πτυχές της προσωπικότητάς του.

«Στην περίπτωση του ανθρώπου του Wittrup, συναντάμε έναν πραγματικό μετανάστη πρώτης γενιάς και μπορούμε να παρακολουθήσουμε την αξιοσημείωτη γεωγραφική και διατροφική του μετάβαση από τη βόρεια στη νότια Σκανδιναβία και από έναν τρόπο ζωής ψαρά-κυνηγού-συλλέκτη σε έναν τρόπο ζωής γεωργού», δήλωσε.

Ο άνθρωπος του πηγαδιού ανακαλύφθηκε σε ένα σκανδιναβικό έπος.

Επίπλεον, οι ερευνητές κατάφεραν να συνδέσουν την ταυτότητα του σκελετού που βρέθηκε στο πηγάδι του κάστρου με ένα απόσπασμα από ένα σκανδιναβικό κείμενο 800 ετών.

Το Sverris Saga, το οποίο αφηγείται την ιστορία του πραγματικού βασιλιά Sverre Sigurdsson, περιλαμβάνει μια περιγραφή του πώς, το 1197, ένας στρατός εισβολής πέταξε το σώμα ενός νεκρού άνδρα σε ένα πηγάδι στο κάστρο Sverresborg στη Νορβηγία, πιθανότατα σε μια προσπάθεια να δηλητηριάσει το νερό.

Μια ομάδα επιστημόνων μελέτησε πρόσφατα τα οστά που ανακαλύφθηκαν στο πηγάδι του κάστρου το 1938. Χρησιμοποιώντας ανάλυση ραδιοάνθρακα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα λείψανα ήταν ηλικίας περίπου 900 ετών. Η γενετική εξέταση οδοντικών δειγμάτων αποκάλυψε ότι ο άνθρωπος του Πηγαδιού είχε μεσαίο τόνο δέρματος, μπλε μάτια και ανοιχτά καστανά ή ξανθά μαλλιά. Και, παραδόξως, η γενετική του δεν μπορούσε να αποδοθεί στον τοπικό πληθυσμό.

«Η μεγαλύτερη έκπληξη για όλους μας ήταν ότι αυτός ο διάσημος άνθρωπος δεν προερχόταν από τον τοπικό πληθυσμό, αλλά μάλλον από μια συγκεκριμένη περιοχή στη νότια Νορβηγία. Αυτό υποδηλώνει ότι ο πολιορκητικός στρατός πέταξε έναν από τους νεκρούς του στο πηγάδι», δήλωσε τον Οκτώβριο ο συν-συγγραφέας της μελέτης Michael D. Martin, καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημιακού Μουσείου του Νορβηγικού Πανεπιστημίου Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Τρόντχαϊμ.

Ξετυλίγοντας το κουβάρι του «χαμένου πρίγκιπα»

Οι βελτιώσεις στη μοριακή γενετική κατά τις τελευταίες σχεδόν δύο δεκαετίες βοήθησαν τους ερευνητές να βρουν την άκρη ενός μακροχρόνιου ιστορικού μυστηρίου σχετικά με έναν αποκαλούμενο «χαμένο πρίγκιπα» που φαινομενικά εμφανίστηκε από το πουθενά στη Γερμανία στα μέσα του 19ου αιώνα.

Επί 200 χρόνια, φημολογούνταν ότι ένας μυστηριώδης άνδρας ονόματι Κάσπαρ Χάουζερ ανήκε στη γερμανική βασιλική οικογένεια. Όταν ο Χάουζερ βρέθηκε να περιπλανιέται χωρίς χαρτιά στη Νυρεμβέργη τον Μάιο του 1828 σε ηλικία 16 ετών, μόλις και μετά βίας μπορούσε να επικοινωνήσει με όσους τον ανέκριναν.

Η ιστορία ότι ο Χάουζερ ήταν ένας απαχθείς πρίγκιπας που είχε αφαιρεθεί από τη βασιλική οικογένεια του Μπάντεν στη σημερινή νοτιοδυτική Γερμανία εξαπλώθηκε με ταχύτητα φωτός.

Πολλές μελέτες έχουν διεξαχθεί σε γενετικά δεδομένα που έχουν ληφθεί από αντικείμενα που ανήκουν στον Hauser, αλλά τα αντικρουόμενα αποτελέσματα έχουν οδηγήσει σε αναπάντητο αδιέξοδο.

Φέτος, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια νέα ανάλυση των δειγμάτων μαλλιών του Hauser και κατάφεραν να αποδείξουν ότι το μιτοχονδριακό DNA του, ή ο γενετικός κώδικας που μεταβιβάζεται μέσω της μητρικής γραμμής, δεν ταιριάζει με το μιτοχονδριακό DNA της οικογένειας Baden.

Η αποκάλυψη της βασιλικής φάρσας μπορεί να έλυσε ένα μυστήριο, αλλά τη θέση του πήρε ένα άλλο. Ποιος ήταν αυτός ο άνδρας; Όπως αναφέρει η επιγραφή στην επιτύμβια στήλη του, ο Χάουζερ παραμένει «ένα αίνιγμα της εποχής του».

Ένας άρρωστος, βασανισμένος συνθέτης

Ο κλασικός συνθέτης Λούντβιχ βαν Μπετόβεν πέθανε το 1827 σε ηλικία 56 ετών μετά από μια ζωή που έπασχε από ασθένειες όπως κώφωση, ηπατική νόσο και γαστρεντερικές διαταραχές. Ο συνθέτης εξέφρασε την επιθυμία του να μελετηθούν οι παθήσεις του και να διαδοθούν στο κοινό, ώστε «τουλάχιστον στο μέτρο του δυνατού, ο κόσμος να συμφιλιωθεί μαζί μου μετά το θάνατό μου».

Τον Μάιο, ερευνητές δημοσίευσαν μια μελέτη που βρήκε υψηλά επίπεδα μολύβδου σε τούφες μαλλιών του Μπετόβεν και υπέδειξε ότι ο συνθέτης είχε δηλητηριαστεί με μόλυβδο, γεγονός που ενδεχομένως συνέβαλε στα συνεχιζόμενα προβλήματα υγείας του.

Τα ευρήματα βασίζονται σε προηγούμενες ανακαλύψεις που έγιναν μετά τη δημοσιοποίηση του γονιδιώματος του Μπετόβεν για τη μελέτη των πολύπλοκων αποχρώσεων της υγείας του.

Εκτός από τον μόλυβδο, οι κλειδαριές του Μπετόβεν περιείχαν επίσης αυξημένα επίπεδα αρσενικού και υδραργύρου - αλλά πώς βρέθηκαν εκεί; Οι ουσίες αυτές προήλθαν πιθανότατα από την παρατεταμένη κατανάλωση ψαριών από τον μολυσμένο ποταμό Δούναβη και μολυσμένου κρασιού που είχε γλυκανθεί με μόλυβδο και αποθηκευτεί καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του.

Τα νέα ευρήματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τον συνθέτη και τις πολύπλοκες, μεγάλης κλίμακας συμφωνίες του, οι οποίες εξακολουθούν να αναπαράγονται από ορχήστρες σε όλο τον κόσμο.

«Οι άνθρωποι λένε: «Η μουσική είναι μουσική, γιατί πρέπει να τα ξέρουμε όλα αυτά;». Όμως στη ζωή του Μπετόβεν, υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ του πόνου του και της μουσικής του», δήλωσε τον Μάιο ο William Meredith, μελετητής του Μπετόβεν και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Αποικιακά μυστικά και σκάνδαλα

Μια μελέτη του Μαρτίου σε λείψανα με τη χρήση νέων τεχνικών ανάλυσης DNA έριξε φως στην τύχη των μελών της οικογένειας του πρώτου προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Ουάσινγκτον. Ο μικρότερος αδελφός του Ουάσινγκτον, Σάμιουελ, ο οποίος πέθανε το 1781, και άλλα 19 μέλη της οικογένειας θάφτηκαν σε ένα νεκροταφείο στο κτήμα του Σάμιουελ κοντά στο Τσαρλς Τάουν της Δυτικής Βιρτζίνια.

Όμως ορισμένοι τάφοι δεν ήταν σημαδεμένοι, πιθανότατα για να αποφευχθεί η λεηλασία των τάφων, δήλωσε τον Μάρτιο στο CNN η Courtney L. Cavagnino, ερευνήτρια στο Εργαστήριο Αναγνώρισης DNA του Εγκληματολογικού Επιστημονικού Συστήματος των Ενόπλων Δυνάμεων.

Ο Cavagnino ηγήθηκε της ομάδας που εξέτασε τα λείψανα που βρέθηκαν στο νεκροταφείο το 1999 και αναγνώρισε δύο από τα εγγόνια του Samuel καθώς και τη μητέρα τους. Η ερευνητική ομάδα έκανε ανασκαφές για να βρει την τελευταία κατοικία του Samuel, αλλά η τοποθεσία του τάφου του παραμένει μυστήριο.

Ωστόσο, οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ταυτοποίηση των άγνωστων λειψάνων όσων υπηρέτησαν στο στρατό μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εν τω μεταξύ, μια ξεχωριστή έρευνα για τους ασύλητους τάφους που ανακαλύφθηκαν στον βρετανικό οικισμό Τζέιμσταουν της Βιρτζίνια αποκάλυψε ένα σκάνδαλο που κρυβόταν για πολύ καιρό στην οικογένεια του πρώτου κυβερνήτη της αποικίας, του Τόμας Γουέστ.

Οι ερευνητές ανέλυσαν το DNA από δύο ανδρικούς σκελετούς που βρέθηκαν σε τάφους και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι και οι δύο άνδρες σχετίζονταν με τον Γουέστ σε κοινή μητρική γραμμή. Ο ένας από τους άνδρες, ο λοχαγός William West, γεννήθηκε από την ανύπαντρη θεία του West, Elizabeth, και ήταν νόθος.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι πληροφορίες για τη γέννηση του West είχαν σκόπιμα αφαιρεθεί από τα γενεαλογικά αρχεία της οικογένειας εκείνη την εποχή, γεγονός που υποδηλώνει ότι το μυστήριο της πραγματικής καταγωγής του τον ενέπνευσε να διασχίσει τον Ατλαντικό Ωκεανό για να ενταχθεί στην αποικία.

Στο μυαλό διάσημων αστρονόμων

Ο Δανός αστρονόμος Tycho Brahe είναι γνωστός για τις αστρονομικές ανακαλύψεις του 16ου αιώνα. Ήταν όμως και αλχημιστής που ασχολήθηκε με την παρασκευή μυστικών φαρμάκων για εκλεκτούς πελάτες, όπως ο Ρούντολφ Β', αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

Οι αλχημιστές της Αναγέννησης κρατούσαν μυστική τη δουλειά τους και λίγες αλχημικές συνταγές έχουν διασωθεί μέχρι σήμερα. Παρόλο που το αλχημικό εργαστήριο του Brahe, που βρισκόταν κάτω από την κατοικία του στο κάστρο και το αστεροσκοπείο Uraniborg, καταστράφηκε μετά το θάνατό του, οι ερευνητές έχουν αναλύσει χημικά θραύσματα γυαλιού και πηλού που βρέθηκαν στο χώρο.

Η ανάλυση αποκάλυψε στοιχεία όπως νικέλιο, χαλκό, ψευδάργυρο, κασσίτερο, υδράργυρο, χρυσό, μόλυβδο και, το πιο εκπληκτικό, βολφράμιο, το οποίο δεν είχε καν περιγραφεί εκείνη την εποχή. Είναι πολύ πιθανό ο Brahe να το απομόνωσε από το ορυκτό χωρίς να το συνειδητοποιήσει ο ίδιος, αλλά η ανακάλυψη αυτή εγείρει νέα ερωτήματα σχετικά με το μυστικό του έργο.

Επιπλέον, αιώνες αφότου ο Γερμανός αστρονόμος Γιοχάνες Κέπλερ σχεδίασε τις ηλιακές κηλίδες το 1607 με βάση τις παρατηρήσεις του στην επιφάνεια του Ήλιου, τα πρωτοποριακά αυτά σχέδια βοήθησαν τους επιστήμονες να συνθέσουν την ιστορία του ηλιακού κύκλου.

Αν και κάθε κύκλος αύξησης και μείωσης της ηλιακής δραστηριότητας διαρκεί συνήθως περίπου 11 χρόνια, υπήρξαν φορές που ο ήλιος δεν συμπεριφέρθηκε όπως αναμενόταν. Και τα ξεχασμένα από καιρό σχέδια του Κέπλερ, που έγιναν πριν από την έλευση των τηλεσκοπίων, ξεσκονίστηκαν φέτος, όταν οι επιστήμονες τα ανέλυσαν για να μάθουν περισσότερα για το ελάχιστο Maunder, μια περίοδο εξαιρετικά αδύναμων και ανώμαλων ηλιακών κύκλων μεταξύ 1645 και 1715.