Εκλογές στη Γερμανία: Κραυγή αγωνίας από τους επιχειρηματίες - Οι πέντε μεγάλοι «πονοκέφαλοι»

Οι Γερμανοί προσέρχονται στις κάλπες σήμερα για τις πλέον κρίσιμες εκλογές των τελευταίων ετών που θα καθορίσουν πώς θα ανταποκριθεί η Ευρώπη στις οικονομικές της προκλήσεις, αλλά και την αυξανόμενη γεωπολιτική της απομόνωση.

Όποιος κερδίσει τις εκλογές και ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης θα πρέπει να διορθώσει τη διαλυμένη οικονομία, που μπαίνει πλεον στον τρίτο χρόνο ύφεσης, να τερματίσει τη μεταναστευτική κρίση που έχει πολώσει τη χώρα και να βοηθήσει την Ευρώπη να βρει τη φωνή της σε μια επικίνδυνη καμπή για την περιοχή.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει απειλήσει την ΕΕ με δασμούς. Η κυβέρνησή του άφησε να εννοηθεί ότι μπορεί να περιορίσει τη στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή παρά την αυξανόμενη επιθετικότητα της Ρωσίας, ενώ ο αντιπρόεδρος Τζέι Βανς κατηγόρησε τα κυρίαρχα κόμματα της Γερμανίας ότι καταπνίγουν την ελευθερία του λόγου εξοστρακίζοντας την ακροδεξιά.

Με τις κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Γερμανίας σε αδύναμη θέση μετά την απώλεια της κοινοβουλευτικής τους πλειοψηφίας, το δίδυμο που παραδοσιακά καθοδηγούσε την Ευρώπη στην παγκόσμια σκηνή δεν έχει διαμορφώσει ακόμη συνεκτική απάντηση.

Ο Φρίντριχ Μερτς, ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, της κεντροδεξιάς Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, ευελπιστεί να το αλλάξει αυτό ως επικεφαλής όπως όλα δείχνουν της επόμενης κυβέρνησης. Οι δημοσκοπήσεις ήταν αξιοσημείωτα σταθερές τις τελευταίες εβδομάδες. Έρευνες που δημοσιεύθηκαν τις τελευταίες 10 ημέρες δείχνουν ότι το CDU αναμένεται να συγκεντρώσει ποσοστό 28% έως 32% των ψήφων, μπροστά από τον κύριο ανταγωνιστή του, την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) που ακολουθεί με 20%-21%.

«Είναι καιρός η γερμανική κυβέρνηση και ο Γερμανός καγκελάριος να διεκδικήσουν επιτέλους έναν ηγετικό ρόλο στην Ευρώπη», είπε ο Μερτς στους υποστηρικτές του σε συγκέντρωση την περασμένη εβδομάδα. «Εάν οι ΗΠΑ παραμείνουν δημοκρατικές, και ελπίζω να το κάνουν… θα χρειαστούν εταίρους», πρόσθεσε. Χωρίς καμία πιθανότητα να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Μερτς δεν θα μπορέσει να κυβερνήσει μόνος του. Και παρά το ηγετικό του προβάδισμα, το ακριβές σχήμα μιας πιθανής κυβέρνησης συνασπισμού υπό την ηγεσία του είναι εξαιρετικά αβέβαιο.

Αλλαγή πορείας ζητούν οι επιχειρηματίες

Οι επιχειρηματίες στη Γερμανία ειδικότερα ζητούν αλλαγή πλεύσης από τον διάδοχο του Όλαφ Σολτς καθώς η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης κλυδωνίζεται με φόντο μία σειρά από διαδοχικές κρίσεις, από την πανδημία έως τη διακοπή του φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου, μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο επόμενος καγκελάριος θα πρέπει να διορθώσει την οικονομία της χώρας, να αντιμετωπίσει μια μεταναστευτική κρίση και να βοηθήσει να ενωθεί μια ήπειρος που αντιμετωπίζει σειρά γεωπολιτικών κρίσεων.

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες ειδικότερα -σύμβολο κάποτε του λεγόμενου «γερμανικού θαύματος»- δοκιμάζονται λόγω της δραματικής μείωσης των πωλήσεων και της επιδείνωσης των εμπορικών δεσμών με τις ΗΠΑ και αναμένουν μέτρα στήριξης από την επόμενη κυβέρνηση, την ώρα που ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να επιβάλλει δασμούς στα οχήματά τους.

Χωρίς νέα κίνητρα, η Γερμανία κινδυνεύει να χάσει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στον τομέα της μεταποίησης. «Χρειαζόμαστε οικονομική ανάκαμψη τώρα», τονίζει η Χίλντεγκαρντ Μιούλερ. η οποία ηγείται του γερμανικού λόμπι αυτοκινήτων VDA. Η επόμενη κυβέρνηση, πρόσθεσε, πρέπει να μειώσει τη γραφειοκρατία και να κάνει τη Γερμανία και πάλι ανταγωνιστική.

Οι προοπτικές ωστόσο για την αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το 5% της γερμανικής οικονομίας και απασχολεί σχεδόν 780.000 άτομα, είναι ζοφερές. Μεγάλες εταιρείες κάνουν περικοπές, ανανεώνουν τα χαρτοφυλάκια προϊόντων τους και απολύουν στελέχη καθώς πλήττονται σκληρά από τον εντεινόμενο ανταγωνισμό με την Κίνα και τη μείωση της ζήτησης για EV στην Ευρώπη.

Οι πέντε μεγάλοι «πονοκέφαλοι» της επόμενης κυβέρνησης

Παρ’ όλα αυτά τα πολιτικά κόμματα στη Γερμανία δεν έχουν ακόμη καταλήξει στον τρόπο με τον οποίο θα κάνουν την αυτοκινητοβιομηχανία να ορθοποδήσει. Πέντε είναι οι μεγάλοι «πονοκέφαλοι» που θα αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση, οι εμπορικοί πόλεμοι, τα υψηλά κόστη, η επικίνδυνη εξάρτηση από την Κίνα, η επιβράδυνση των EV και η γραφειοκρατία.

Περίπου τρία από τα τέσσερα αυτοκίνητα που κατασκευάζονται στη Γερμανία αποστέλλονται στο εξωτερικό, γεγονός που καθιστά την αυτοκινητοβιομηχανία ιδιαίτερα ευάλωτη στα αυξανόμενα εμπορικά εμπόδια. Ο Τραμπ αποφάσισε να επιβάλει δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου, ενώ απείλησε επίσης με κυρώσεις τον Καναδά και το Μεξικό-όπου η Volkswagen, η BMW και η Mercedes διατηρούν εργοστάσια- καθώς και την ΕΕ.

Οι επιπτώσεις από την εμπορική διαμάχη θα μπορούσαν να επιδεινωθούν εάν η Ευρώπη υιοθετήσει αντίμετρα - ένα σενάριο που φαίνεται όλο και πιο πιθανό. Ο απερχόμενος καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να στηρίξει μια ευρωπαϊκή απάντηση, γι’ αυτό τα στελέχη του κλάδου προσβλέπουν στον Χριστιανοδημοκράτη Φρίντριχ Μερτς, φαβορί για να τον διαδεχθεί, για να υιοθετήσει έναν πιο συμβιβαστικό τόνο εάν εκλεγεί.

Η εξάρτηση από την Κίνα

Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία επίσης είναι περίπου τριπλάσιες σε σχέση με τις ΗΠΑ και την Κίνα, και εξακολουθούν να είναι περίπου 40% υψηλότερες από ό,τι στη γειτονική Γαλλία, η οποία βασίζεται σε πυρηνικούς αντιδραστήρες για φθηνή ενέργεια. Όλα τα κύρια κόμματα έχουν δεσμευτεί να μειώσουν το ενεργειακό κόστος, αλλά διαφωνούν για το πώς.

Δίκοπο μαχαίρι είναι και η υπερβολική εξάρτηση από την Κίνα. Παρά τις προσπάθειές της απερχόμενης κυβέρνησης Σολτς, οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες συγκεντρώνουν επενδύσεις και συνάπτουν συνεργασίες με τοπικές εταιρείες για να ανακτήσουν το μερίδιο αγοράς στη χώρα.

Η Γερμανία έχασε τον τίτλο της ως η μεγαλύτερη αγορά ηλεκτρικών οχημάτων της Ευρώπης από το Ηνωμένο Βασίλειο πέρυσι, όταν οι πωλήσεις κατέρρευσαν μετά την απροσδόκητη κατάργηση των επιδοτήσεων από την κυβέρνηση Σολτς. Μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες, όπως η Volkswagen και η Mercedes, έκτοτε εγκατέλειψαν τις στρατηγικές τους για την ηλεκτροκίνηση, επικαλούμενη την υπoτονική ζήτηση.

Mερτς και Σολτς συμφωνούν ότι ότι οι αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θα πρέπει να τιμωρηθούν με μεγάλα πρόστιμα για την παραβίαση των πιο αυστηρών στόχων εκπομπών της ΕΕ για φέτος. Όλα τα μεγάλα κόμματα τέλος έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τη γραφειοκρατία, συμπεριλαμβανομένων του SPD του Σολτς και των Πρασίνων. «Η Γερμανία χρειάζεται κίνητρα, αλλά το ερώτημα είναι: Θα υπάρξουν αρκετά χρήματα στον προϋπολογισμό για νέα βοήθεια; Δεν είμαι τόσο σίγουρος», καταλήγει ο Ματίας Σμιντ, ανεξάρτητος αναλυτής με έδρα το Αμβούργο.

Σχετικές ειδήσεις

• Κρίσιμες κάλπες στη Γερμανία: Σε σημείο καμπής η «ατμομηχανή» της Ευρώπης
• Γερμανικές Εκλογές 2025: Πώς επιδρούν στην οικονομία - Τι προβλέπουν οι επενδυτές
• Εκλογές στη Γερμανία: Οι περιφέρειες «κλειδιά» - Από «μονομαχίες» μέχρι «μαντείο καγκελάριου»