Παράξενη ομορφιά: «Κόκκινοι» κεραυνοί πάνω από τα Ιμαλάια - Όταν φώτισαν και το Αιγαίο

Οι κεραυνοί συχνά προκαλούν φόβο ή δέος, αλλά μπορούν επίσης να αποκαλύψουν εντυπωσιακές εικόνες.

Ψηλά πάνω από τα σύννεφα των κεραυνών, ξεδιπλώνεται κάτι εξαιρετικό. Όχι οι γνωστές λευκές λωρίδες των κεραυνών, αλλά λάμψεις λαμπερού κόκκινου χρώματος.

Αυτά τα σπάνια φαινόμενα, που ονομάζονται «κόκκινα ξωτικά», χορεύουν αθόρυβα στην ανώτερη ατμόσφαιρα.

Ούτε μυθοπλασία ούτε φαντασία, αυτές είναι πραγματικές εκρήξεις ηλεκτρικής ενέργειας, που ονομάζονται για τα σχήματα που μοιάζουν με μέδουσες και το ζωντανό χρώμα τους.

Τον Μάιο του 2022, ο νυχτερινός ουρανός πάνω από το Θιβέτ φωτίστηκε με πάνω από εκατό κόκκινα ξωτικά.

Δύο Κινέζοι αστροφωτογράφοι κατέγραψαν το σπάνιο θέαμα.

Στις 19 Μαΐου 2022, οι αστροφωτογράφοι Angel An και Shuchang Dong βρίσκονταν κοντά στη λίμνη Pumoyongcuo. Η λίμνη αυτή είναι μία από τις τρεις ιερές λίμνες στο νότιο οροπέδιο του Θιβέτ. Δεν κυνηγούσαν αστραπές ή καταιγίδες, αλλά έψαχναν για σπάνια ουράνια γεγονότα.

Αυτό που είδαν ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Περισσότερα από 100 κόκκινα ξωτικά φώτισαν τον νυχτερινό ουρανό. Δεν επρόκειτο για μεμονωμένες αναλαμπές.

Τα «κόκκινα ξωτικά» χόρευαν, μερικά μεγάλωσαν σε δευτερεύοντες πίδακες, και εμφανίστηκε κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ πριν στην Ασία - πράσινη λάμψη του αέρα στη βάση της ιονόσφαιρας. Οι επιστήμονες αποκαλούν τώρα αυτά τα λαμπερά φαινόμενα "sprites-φαντάσματα".

Οι εικόνες και το βίντεό τους διαδόθηκαν γρήγορα σε παγκόσμιες πλατφόρμες, αλλά και διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία.

Η περιέργεια μετατράπηκε σε έρευνα. Ο καθηγητής Gaopeng Lu και η ομάδα του στο Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας ηγήθηκαν της μελέτης.

Οι ερευνητές ήταν αποφασισμένοι να εντοπίσουν την προέλευση αυτού του μαζικού γεγονότος. Τι προκάλεσε μια τόσο έντονη εμφάνιση πάνω από τα Ιμαλάια;

Η πηγή αυτών των sprites βρισκόταν στην ηλεκτρική μανία των καταιγίδων πάνω από την περιοχή. Αλλά για να κατανοήσουμε την πλήρη εικόνα απαιτούσε χρόνο, ακρίβεια και νέα εργαλεία.

Η ερευνητική ομάδα αντιμετώπισε μια σοβαρή πρόκληση. Το υλικό δεν είχε ακριβείς χρονοσφραγίδες. Χωρίς ακριβή χρονισμό, η σύνδεση κάθε sprite με ένα συγκεκριμένο χτύπημα κεραυνού ήταν σχεδόν αδύνατη.

Έτσι, η ομάδα σχεδίασε μια νέα τεχνική. Χρησιμοποίησαν δεδομένα δορυφορικών τροχιών και ανάλυση του αστρικού πεδίου για να εντοπίσουν την ώρα που εμφανίστηκε κάθε sprite.

Με αυτή τη μέθοδο, συνέδεσαν τα μεμονωμένα sprites με τις ακριβείς εκκενώσεις κεραυνών που τα προκάλεσαν.

Οι μητρικοί κεραυνοί προήλθαν από ένα μεγάλο, οργανωμένο σύστημα καταιγίδας.
Εκτεινόταν από την πεδιάδα του Γάγγη στη βόρεια Ινδία έως τις νότιες πλαγιές του οροπεδίου του Θιβέτ. Οι κεραυνοί εμφανίστηκαν σε στρωματοειδείς ζώνες βροχόπτωσης - περιοχές με πλατιά, πολυεπίπεδα σύννεφα βροχής και όχι σύντομες, έντονες εκρήξεις.

Αυτή η συγκεκριμένη καταιγίδα παρήγαγε περισσότερους κόκκινους κεραυνούς σε ένα μόνο γεγονός από όσους έχουν καταγραφεί ποτέ στη Νότια Ασία. Αυτό το επίπεδο δραστηριότητας τοποθετεί τις καταιγίδες των Ιμαλαΐων στο ίδιο επίπεδο με εκείνες στις Μεγάλες Πεδιάδες των ΗΠΑ και στις ακτές της Ευρώπης. Μέχρι τώρα, αυτές οι περιοχές θεωρούνταν κορυφαία σημεία εστίασης για τη δραστηριότητα των κόκκινων sprites.
Η ανακάλυψη αυτή αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο οι επιστήμονες βλέπουν τις καταιγίδες των Ιμαλαΐων. Τα βουνά, όπως φαίνεται, δεν είναι απλώς ψηλά σε υψόμετρο. Είναι επίσης αρκετά ισχυρά ώστε να στέλνουν ενέργεια κατευθείαν στην ανώτερη ατμόσφαιρα.

Ο Σάκης Αρναούτογλου εξηγεί τα «κόκκινα ξωτικά»

Πριν από περίπου έναν χρόνο «κόκκινα ξωτικά» εμφανίστηκαν πάνω από το Αιγαίο με τον Σάκη Αρναούτογλου να δίνει εξηγήσεις για το σπάνιο φαινόμενο:

Η ανάρτησή του

"Red sprites ή Κόκκινα ξωτικά στον ουρανό του Αιγαίου φωτογραφιζόμενα από την... Λειβαδιά!"Πρόκειται για μεγάλες ηλεκτρικές εκκενώσεις που λαμβάνουν χώρα σε μεγάλο υψόμετρο, πάνω από τα σύννεφα, ανάμεσα στα 50-90 χιλιόμετρα από το έδαφος! Οι πρώτες εικόνες καταγράφηκαν το 1989 από το πανεπιστήμιο της Minnesota και έκτοτε έχουν φωτογραφηθεί και βιντεοσκοπηθεί χιλιάδες φορές, από ερασιτέχνες φωτογράφους μέχρι και από τους αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού. Η διάρκειά τους είναι μεγαλύτερη από αυτή της αστραπής που διαρκεί μόλις μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου και έχουν το 1/10 της ταχύτητας του φωτός. Για να καταγραφούν τα κόκκινα ξωτικά πρέπει να υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες συνθήκες. Πρέπει να μπορούμε να δούμε καθαρά μία καταιγίδα σε απόσταση 150-500 χιλιόμετρα, με κεραυνούς θετικού φορτίου μεταξύ εδάφους και σύννεφων. Ο ουρανός πρέπει να είναι σκοτεινός χωρίς φωτορύπανση και ο εξοπλισμός να είναι ευαίσθητος στον κόκκινο φωτισμό.