Στίγκλιτς: Η λιτότητα δεν λειτούργησε πουθενά στον κόσμο

Ο διάσημος Νομπελίστας οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς χαρακτηρίζει την πολιτική λιτότητας ως φαντασιακό μόρφωμα της Ευρώπης και υποστηρίζει ότι η πολιτική αυτή δεν λειτούργησε ποτέ, ούτε στην Ασία τη δεκαετία του 1990, ούτε αργότερα στην Αργεντινή, ούτε και σήμερα στην Ευρώπη.
3'

Σε σημερινή συνέντευξή του στην αυστριακή εφημερίδα «Ντερ Στάνταρντ», ο Νομπελίστας οικονομολόγος αναφέρει ότι με τα πακέτα λιτότητας, η κατάσταση στην Ευρώπη ολοένα και χειροτερεύει, η Ισπανία βυθίζεται σε ύφεση, έχοντας ποσοστό ανεργίας 25% και το ίδιο ισχύει επίσης για την Ελλάδα, ενώ η ευρωζώνη δεν κατόρθωσε να επανακτήσει την αξιοπιστία της και δεν θα το καταφέρει, εάν δεν υπάρξει αντιστροφή της στρατηγικής αυτής.

Ο Στίγκλιτς προτείνει ως μόνη έξοδο από την κρίση την «περισσότερη Ευρώπη», με μια από κοινού ανάληψη των χρεών και, καθώς το χρέος της ευρωζώνης είναι χαμηλότερο από εκείνο των Ηνωμένων Πολιτειών, εκτιμά ότι οι χώρες- μέλη της θα μπορούσαν να λαμβάνουν από κοινού δάνεια στις αγορές, με ευνοϊκότερους όρους.

Επιπλέον, θεωρεί αναγκαία τη δημιουργία ενός κοινού πλαισίου ασφάλειας των καταθέσεων για τις τράπεζες, καθώς δεν είναι επαρκής μόνο μια κοινή εποπτεία του τραπεζικού συστήματος, όπως σχεδιάζεται αυτήν τη στιγμή.

Σύμφωνα με τον κ. Στίγκλιτς, χωρίς μια από κοινού εγγύηση των καταθέσεων δεν μπορεί να λειτουργήσει η Νομισματική Ένωση, διότι, διαφορετικά θα ρέει μόνιμα χρήμα από τις οικονομικά αδύναμες χώρες. Ο ίδιος δηλώνει πως δεν γνωρίζει αν μπορούν να πειστούν γι' αυτό οι Γερμανοί, σίγουρο όμως είναι πως η εναλλακτική επιλογή είναι η κατάρρευση του ευρώ, πράγμα που θα έχει μεγάλο κόστος για όλους.

Ο νομπελίστας οικονομολόγος ασκεί επίσης κριτική στη μη εφαρμογή μεταρρυθμίσεων για τη ρύθμιση του χρηματοπιστωτικού τομέα και στη χειροτέρευση μάλιστα της κατάστασης μετά το 2008, σημειώνοντας πως ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι το ότι οι τράπεζες είναι υπερμεγέθεις ώστε να αφεθούν να χρεοκοπήσουν, ωστόσο η συγκέντρωση στον χρηματοπιστωτικό τομέα έχει ενταθεί.

Συγχρόνως καταγγέλλει πως δεν έχει υπάρξει η παραμικρή αλλαγή στα συστήματα «μπόνους» που παρασύρουν τα διευθυντικά στελέχη σε ανάληψη υψηλών κινδύνων, ενώ η αγορά με τα περίπλοκα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, όπως τα ασφάλιστρα κινδύνου, εξακολουθεί να είναι αδιαφανής.

Όπως επισημαίνει ο Τζόζεφ Στίγκλιτς, στη συζήτηση για την περίπτωση της διαγραφής χρέους της Ελλάδας, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επέμενε στη μη ενεργοποίηση των ασφαλίστρων κινδύνου, διότι αυτό θα κόστιζε δισεκατομμύρια ευρώ στις τράπεζες που είχαν προβεί στην αγορά τέτοιων ασφαλίστρων. Κατά την άποψή του, αυτός ο φόβος της ΕΚΤ υπήρξε υπερβολικός, όμως το εντυπωσιακό είναι, ότι ακόμη και τώρα κανένας δεν γνωρίζει πόσες τέτοιες συμφωνίες έχουν συναφθεί.

Πρόσφατα, μιλώντας στη Βιέννη, σε εκδήλωση απονομής γνωστού βραβείου, ο διάσημος οικονομολόγος είχε απευθύνει σαφέστατη προειδοποίηση πως «με αυτή την πολιτική λιτότητας η Ευρώπη οδηγείται σε μια αυτοκτονία», καθώς, όπως είχε τονίσει, «ποτέ προγράμματα λιτότητας δεν μπόρεσαν να βγάλουν μια μεγάλη χώρα από την κρίση», καθώς όταν υπάρχει συρρίκνωση της ανάπτυξης, μειώνονται οι εισπράξεις φόρων και αυξάνονται τα ελλείμματα. Σε σχέση με το μέλλον της ευρωζώνης, είχε προειδοποιήσει πως, εάν η Ευρώπη συνεχίσει να ακολουθεί τη λιτότητα, τότε το ρεαλιστικό σενάριο είναι να διαλυθεί η ευρωζώνη και να παραμείνει μόνον ένας πυρήνας με τη Γερμανία, ίσως την Αυστρία, τη Φινλανδία και την Ολλανδία.