Το νερό και ο αέρας του Άρη

Το ρωσικό φασματοσκόπιο ουδετερονίων DAN στη συσκευή Curiosity άρχισε να ερευνά με καθετηρίαση την επιφάνεια του Άρη αναζητώντας κοιτάσματα πάγου από νερό. Εν τω μεταξύ το μέλλον του Άρη σήμερα καθορίζεται στη Γη.

Newsbomb

ΚΟΣΜΟΣ
2'

Στη ΝΑΣΑ ετοιμάζονται τα σχέδια MAVEN και InSight για την εξερεύνηση της ατμόσφαιρας και της εσωτερικής δομής του πλανήτη, ενώ η ΕΥΔ (ESA) και η Ρωσκόσμος σχεδιάζουν να ερευνήσουν λεπτομερώς τη σύσταση της ατμόσφαιρας του Άρη η οποία, ίσως, θα υποδείξει αν υπάρχει ή όχι ζωή σ΄αυτό τον πλανήτη.

Το ρωσικό φασματοσκόπιο ουδετερονίων DAN, που βρίσκεται στο όχημα Curiosity, ήδη άρχισε την εκτέλεση του επιστημονικού προγράμματος πειράματος στην επιφάνεια του Άρη. Το πρώτο αποτέλεσμα του DAN αποδέχτηκε απρόσμενο – στο σημείο της προσεδάφισης του Curiosity στο υπέδαφος ανακαλύφθηκε αρκετά μικρή ποσότητα υδρογόνου – περίπου τόση, όση αντιστοιχεί σε 1-2% νερού. Αυτός ο δείκτης δεν αντιστοιχεί εντελώς στα προηγούμενα τροχιακά στοιχεία, τα οποία είχε πάρει η ρωσική συσκευή HEND του δορυφόρου Mars Odyssey (ΝΑΣΑ). Σύμφωνα με τους χάρτες, που είχαν σχεδιαστεί με τη βοήθεια του HEND, η περιοχή της προσεδάφισης του Curiosity στον κρατήρα του Γκέιλ μπορεί να θεωρείται μάλλον υγρή – ο προσδιορισμένος όγκος υδρογόνου αντιστοιχεί περίπου σε ποσοστό 5-6% περιεκτικότητας νερού.

Πάντως, «απρόσμενο» δεν σημαίνει «ακατανόητο» - η διακριτική ικανότητα του HEND στο χώρο ανέρχεται σε εκατοντάδες χιλιόμετρα, ενώ το DAN μετρά την περιεκτικότητα του υδρογόνου ακριβώς κάτω από το Curiosity με διακριτική ικανότητα μερικών μέτρων. Μάλλον, μπορούμε να πούμε ότι η πραγματική κατανομή του πάγου στο υπέδαφος είναι πολύ πιό πολύπλοκη, από ότι θα μπορούσαμε να υποθέσουμε, γι΄αυτό χρειάζονται όλο και πιό λεπτές μετρήσεις, για τις οποίες ακριβώς είχε επινοηθεί το Curiosity.

Αυτή την απαίτηση τη λαμβάνουν ήδη και τα νέα σχέδια για τον Άρη. Προχωρούν ολοταχώς οι εργασίες στα πλαίσια των προγραμμάτων MAVEN και InSight (ΝΑΣΑ) και ExoMars (ESA και Ρωσκόσμος), για να μην αναφερθούμε και στα επιστημονικά προγράμματα άλλων χωρών. Οι επιστημονικοί τους στόχοι σε κάποια σημεία ομοιάζουν, όμως μόνο στο βαθμό, που τους συνενώνουν τα άλυτα ερωτήματα σε ό,τι αφορά την εξαίρεση του Άρη – πως αναπτυσσόταν ο πλανήτης, γιατί έχασε το μαγνητικό του πεδίο και το νερό και υπήρχε άραγε στον Άρη ζωή ή κάτι προγενέστερό της.

Οι απαντήσεις σ΄αυτές τις ερωτήσεις μπορούν να βρεθούν μέσω της έρευνας της ατμόσφαιρας του πλανήτη, της εσωτερικής του δομής, της κατανομής του πάγου από νερό και των ορυκτών στην επιφάνεια και το ανώτερο στρώμα του υπαδάφους.