Ναζιστικά εγκλήματα στην Ιταλία
Η έκθεση της γερμανοϊταλικής επιτροπής ιστορικών άνοιξε πληγές. Στην έκθεση μελετώνται 5.000 περιπτώσεις, στις οποίες σημειώθηκαν επιθέσεις γερμανικών στρατευμάτων: πλιάτσικο, βιασμοί και δολοφονίες. Η Ελίντε Ρούγγερι, επέζησε σαν από θαύμα από μια τέτοια επίθεση των Γερμανών στις 29 Σεπτεμβρίου του 1944 στο Μαρτζαμπότο, στα βουνά νότια της Μπολόνια. 1830 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη σφαγή στο Μαρτζαμπότο και τα σημάδια είναι εμφανή μέχρι σήμερα.
"Ήμουν εκεί", λέει η Ρούγγερι, "και τότε ήρθε κάποιος από τα SS, ο οποίος πλησίασε ένα κορίτσι. Ήταν χτυπημένο στο κεφάλι και κλαψούριζε. Της έριξε μια τελευταία βολή και μετά νόμιζα πως είχε έρθει η σειρά μου. Με κοίταξε αυστηρά και είπε 'niente kaputt'. Μου έδωσε να καταλάβω ότι δεν θα με σκότωνε".
Μνημείο για τα θύματα στο Μαρτζαμπότο
Το Μαρτζαμπότο έχει την προϊστορία του. Στις 8 Σεπτεμβρίου του 1943, όταν η Ιταλία καταγγέλλει τη συμμαχία με τη Γερμανία, οι δύο χώρες από φίλοι γίνονται εχθροί. Από τη μια μέρα στην άλλη οι γερμανικές δυνάμεις μετατρέπονται σε δυνάμεις κατοχής και στο πέρασμά τους αφήνουν μια εικόνα καταστροφής και ερήμωσης. Ήταν ένας μικρός αριθμός στρατευμάτων, λέει ο Βόλφγκανγκ Σίντερ, καθηγητής σύγχρονης ιστορίας και αντιπρόεδρος της γερμανοϊταλικής επιτροπής ιστορικών. Η συμπεριφορά τους όμως ήταν αποτρόπαιη.
Ποιος, πότε, πού...
Τριάμισι ολόκληρα χρόνια διήρκεσαν οι έρευνες της μικτής επιτροπής στο Βερολίνο και τη Ρώμη. Εξέτασε τις προσωπικές ιστορίες θυμάτων και δραστών. Κύριο θέμα της έρευνας δεν ήταν η Βέρμαχτ, οι άμαχοι ή η αντίσταση αλλά η ερώτηση πού, πότε και ποιος έκανε τι.
Αυτή η προσέγγιση οδήγησε σε διαφορετικά συμπεράσματα από τα συνηθισμένα και έτσι ανατρέπει μύθους που ίσχυαν μέχρι σήμερα στην Ιταλία, όπως για παράδειγμα ότι σύσσωμη η Ιταλία από το 1943 είχε προσχωρήσει στην αντίσταση. Η πραγματικότητα δείχνει πως τα γερμανικά στρατεύματα υποστηρίχθηκαν πολύ συχνά από Ιταλούς φασίστες σε επιχειρήσεις εναντίον αμάχων. Με το θέμα ασχολήθηκε και η γερμανοϊταλική επιτροπή.
«Το πρόβλημα των συνεργασιών θα πρέπει να εξεταστεί πιο εντατικά. Διότι έτσι προκύπτουν και άλλες θεωρήσεις από το να βλέπει κανείς τα πράγματα μόνο από τη σκοπιά της αντίστασης», λέει Βόλφγκανγκ Σίντερ.
Η γερμανοϊταλική επιτροπή ιστορικών συστάθηκε το 2008, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο στην Ιταλία καταδίκασε τη Γερμανία στην καταβολή αποζημιώσεων και θέλησε να κατασχέσει περιουσιακά στοιχεία του γερμανικού δημοσίου. Εν τω μεταξύ η υπόθεση εξετάστηκε από το Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη, το οποίο απέρριψε τις αξιώσεις έναντι της Γερμανίας.
ΠΗΓΗ dw