Ένας Ρώσος θα παραλάβει σήμερα το Βραβείο Ειρήνης

Ακριβώς πριν από 30 χρόνια απέτρεψε την έναρξη του Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου, αλλάζοντας την πορεία της ιστορίας. Το περιστατικό αυτό έγινε γνωστό μόλις πρόσφατα και η «Φωνή της Ρωσίας» έμαθε τις λεπτομέρειές του από πρώτο χέρι.

Στις 26 Σεπτεμβρίου του 1983 ο Σοβιετικός αξιωματικός Στανισλάφ Πετρόφ είχε βάρδια στο διοικητικό κέντρο «Σερπουχόφ-15» στα περίχωρα της Μόσχας. Στην οθόνη των ραντάρ εμφανίστηκε η ένδειξη ότι εναντίον της ΕΣΣΔ έχουν εκτοξευθεί πέντε πύραυλοι με πυρηνικές κεφαλές από την πλευρά των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τις οδηγίες ο Πετρόφ έπρεπε άμεσα να καταφέρει απαντητικό χτύπημα. Όμως ο αξιωματικός κατέληξε στο συμπέρασμα (που αποδείχθηκε εκ των υστέρων σωστό) ότι ο συναγερμός ήταν ψευδής, το σύστημα απλώς έδωσε από βλάβη μια ψευδή ένδειξη.

Η υπόθεση είχε επί μακρόν αποσιωπηθεί ως απόρρητη και έγινε γνωστή μόνο το 1998. Ο ίδιος ο Στανισλάφ Πετρόφ δίνει σπάνια συνεντεύξεις, αλλά όπως αναγνώρισε στη «Φωνή της Ρωσίας» δεν θεωρεί τον εαυτό του ήρωα:

Έκανα απλώς τη δουλειά μου. Τώρα προσπαθούν κάπως να με επαινέσουν, όμως δεν έκανα τίποτε το ηρωικό. Αισθάνομαι πολύ αμήχανα ακόμη και που μιλώ γι’ αυτό. Όταν με ρωτούν «πώς το κάνατε αυτό», συχνά επαναλαμβάνω ότι ήταν απλώς το καθημερινό μου καθήκον.

Το 2006 ωστόσο η εργασία αυτή κέρδισε την αποτίμηση υψηλού επιπέδου. Στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη απονεμήθηκε στον Πετρόφ το βραβείο της διεθνούς οργάνωσης πολιτών «Σύνδεσμος Πολιτών του Κόσμου».

Οι ιδρυτές του Βραβείου της Δρέσδης ανέλυσαν ό,τι συνέβη πριν από 30 χρόνια και να τί λέει μία από τις διοργανώτριές του, η γενική διευθύντρια της οργάνωσης των Φίλων του Βραβείου στη Γερμανία (Friends of Dresden Deutschland e.V.) Χάιντρουν Χανούς:

Κατά την άποψή μας το κατόρθωμα του Στανισλάφ Πετρόφ θα μπει στην ιστορία ως μια από τις σημαντικότερες πράξεις των τελευταίων δεκαετιών, που συνέβαλαν στη διατήρηση της ειρήνης. Το Βραβείο μας διαφέρει διότι απονέμεται όχι για την επίλυση μιας διένεξης, αλλά για την αποτροπή της. Και το γεγονός ότι ο κ. Πετρόφ απέτρεψε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τον καθιστά άξιο να τιμηθεί με αυτό το Βραβείο.

Η απονομή γίνεται ετησίως στις 17 Φεβρουαρίου στην Όπερα της Δρέσδης «Ζεμπέρα» (Semperoper). Την ημερομηνία αυτή το 1945 η αεροπορία του αντιχιτλερικού συνασπισμού ουσιαστικά κατέστρεψε πλήρως ολόκληρη την πόλη. Η τελετή απονομής είναι πάντοτε εξαιρετικά φορτισμένη με συμβολισμούς, εξηγεί η Χάιντρουν Χανούς:

Σύμφωνα με την παράδοση το Βραβείο απονέμει κάποιος, ο οποίος με τον έναν ή τον άλλο τρόπο συνδέεται με τη Δρέσδη. Στον κ. Πετρόφ θα απονείμει το Βραβείο μια 25χρονη κάτοικος της Δρέσδης. Η κοπέλα αυτή ανήκει σε εκείνη τη γενιά, η οποία, εάν δεν υπήρχε ο Στανισλάφ Πετρόφ, πιθανώς και να μην είχε γεννηθεί. Και νομίζω ότι η ενέργειά του θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ειδικά από αυτήν την οπτική γωνία. Εάν αποφάσιζε διαφορετικά, ολόκληρος ο κόσμος θα είχε καταστραφεί.

Το Βραβείο της Δρέσδης καθιερώθηκε το 2010. Το πρώτο βραβείο απονεμήθηκε στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, για τη συμβολή του στον πυρηνικό αφοπλισμό. Το δεύτερο Βραβείο παρέλαβε ο διευθυντής ορχήστρας και πιανίστας Ντάνιελ Μπαρενμπόιμ για τη συμβολή του στη διευθέτηση της παλαιστινο-ισραηλινής σύγκρουσης και το τρίτο ο φωτογράφος πολεμικών συρράξεων Τζέιμς Νάχτουεϊ.