Τουρκία: Επικριτικά σχόλια κατά του Ερντογάν από τα αμερικανικά μέσα

Μεταξύ άλλων, τονίζεται ότι το δημοκρατικό έλλειμμα στην Τουρκία μπορεί να διαπιστωθεί στις πολιτικές που εφήρμοσε, κατά την τελευταία δεκαετία το ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ, όπως και στον τρόπο αντιμετώπισης των χιλιάδων διαδηλωτών στις πρόσφατες κινητοποιήσεις. Η κάλυψη των κινητοποιήσεων απέδειξε επίσης ότι η Τουρκία δεν διαθέτει έναν ισχυρό ελεύθερο Τύπο που συναντάται στα δυτικά κράτη.

Στο κύριο άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας αναφέρεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το γεγονός ότι το CNN Türk επέλεξε να μεταδίδει κατά τις κινητοποιήσεις μια εκπομπή για μαγειρική, ενώ και οι δημοσιογράφοι του γραπτού Τύπου εύλογα σιώπησαν, καθώς σύμφωνα με την επιτροπή για την προστασία των δημοσιογράφων (CPJ) έχουν φυλακιστεί τουλάχιστον 49 δημοσιογράφοι εξαιτίας της αρθρογραφίας τους, περισσότεροι από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Σε μια Δημοκρατία, όπως επισημαίνεται, οι ειρηνικές κινητοποιήσεις όχι μόνο είναι αποδεκτές αλλά συχνά συμβάλλουν και στην αλλαγή μιας κυβερνητικής πολιτικής. Οι Τούρκοι διαδηλωτές ξεκίνησαν από μια τοπική και θεμιτή ανησυχία σχετικά με την απόφαση της κυβέρνησης να παραχωρήσει προς εκμετάλλευση ένα μικρό πάρκο δίπλα στην πλατεία Ταξίμ. Αντί η κυβέρνηση να επιτρέψει τις κινητοποιήσεις, εξαπέλυσε την αστυνομία κατά των διαδηλωτών, πυροδοτώντας την γενίκευση των κινητοποιήσεων.

Οι κοσμικές και θρησκευτικές μειονότητες της Τουρκίας, σημειώνεται, έχουν κάθε λόγο να είναι ανήσυχες, από τους πρόσφατους περιορισμούς της πώλησης αλκοόλ έως την στήριξη του κ. Ερντογάν προς τους Σουνίτες της Συρίας. Μεταξύ άλλων, η κρίση προσφέρει μια ευκαιρία στους συμμάχους της Τουρκίας για να πουν στον Ερντογάν ότι η Δημοκρατία είναι κάτι περισσότερο από απλές εκλογές, και ότι αυτή τη στιγμή προσφέρει την ατυχή απόδειξη ότι μπορεί να είναι κάποιος εκλεγμένος και αυταρχικός, ταυτόχρονα, σύμφωνα με την εφημερίδα.

Επίσης, το ειδησεογραφικό πρακτορείο Μπλούμπεργκ κάνει λόγο για «ατυχή χειρισμό» των διαδηλώσεων από την κυβέρνηση Ερντογάν, επικρίνοντας την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου που προτείνει ο Ερντογάν και που θα μετέτρεπαν το πολίτευμα της χώρας σε μια «ρωσικού τύπου προεδρική δημοκρατία», με ενισχυμένες και ανεξέλεγκτες εξουσίες του προέδρου. Όπως τονίζεται, ο αυταρχισμός που επέδειξε ο Ερντογάν στη διαχείριση της κρίσης ενισχύει τις ανησυχίες των εκκοσμικευμένων Τούρκων ότι είναι αποφασισμένος να προωθήσει την αυταρχική, ισλαμική και νεοθωμανική του ατζέντα. Σύμφωνα με το κύριο άρθρο του Μπλούμπεργκ, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα πρέπει να αντιταχθούν στις επιδιώξεις του Τούρκου πρωθυπουργού.

Σε ανταπόκριση από την Ουάσιγκτον, στο ίδιο ειδησεογραφικό πρακτορείο, αναφέρεται ότι εμπλοκή στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις ενδέχεται να προκαλέσει η τουρκική κρίση. Όπως υπογραμμίζεται, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, εμφανίστηκε χθες ιδιαίτερα ανήσυχος σχετικά με τις βιαιότητες στην Τουρκία, καθώς οι ΗΠΑ στηρίχθηκαν για χρόνια σε μια χώρα, που αποτελούσε πρότυπο Δημοκρατίας επηρεαζόμενης από το Ισλάμ, όπως και προπύργιο της αντιπολίτευσης κατά του προέδρου 'Ασαντ της Συρίας. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, αρκετοί αναλυτές εκτιμούν ότι κατά την Αραβική Άνοιξη οι ΗΠΑ αντιμετώπισαν την Τουρκία ως μια χώρα πρότυπο. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ανακύπτουν ερωτηματικά εάν η Τουρκία δύναται να αποτελέσει πρότυπο, παράδειγμα ή έμπνευση, την ώρα που αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα, επισημαίνοντας επίσης ότι η στάση του Ερντογάν έναντι των διαδηλωτών θα καταστήσει πιο δύσκολη τη διατήρηση των στενών σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας.

Τέλος, σε δημοσίευμα στη Γουόλ Στριτ Τζέρναλ, το οποίο στηρίζεται σε εκτιμήσεις ειδικών επί ζητημάτων της περιοχής, όπως του Σονέρ Τσαγαπταΐ, συνεργάτη του Ινστιτούτου για τις Πολιτικές της Εγγύς Ανατολής της Ουάσιγκτον, τονίζεται ότι «είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της Τουρκίας που υπάρχει μια ευρεία μέση τάξη, η οποία έχει και τις αντίστοιχες απαιτήσεις, ενώ η ειδοποιός διαφορά είναι ότι επίσης για πρώτη φορά οι αναταραχές που έχουν προκληθεί δεν σχετίζονται με την κυβέρνηση ή με τον στρατό», προσθέτοντας ότι «οι αναταραχές ξεπερνούν το παραδοσιακό δίπολο κοσμικοί εναντίον ισλαμιστών και αφορούν κατά κύριο λόγο τη διακυβέρνηση της χώρας, καθώς οι άνθρωποι είναι δυσαρεστημένοι με τις επιλογές του κ. Ερντογάν».