Απαγορεύουν στις γυναίκες να εργάζονται χωρίς την άδεια του συζύγου
«Πολλές κοινωνίες σημείωσαν προόδους, δεσμεύονται λίγο-λίγο να εξαλείψουν τις πιο κατάφωρες μορφές διακρίσεων κατά των γυναικών, όμως μένουν να γίνουν πολλά ακόμη», υπογράμμισε ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Τζιμ Γιονγκ Κιμ στον πρόλογο της έκθεσης με τίτλο «Γυναικεία επιχειρηματικότητα και νομοθεσία».
Τα τελευταία 50 χρόνια έχουν σημειωθεί πρόοδοι στα δικαιώματα των γυναικών, αλλά παρόλα αυτά στο 90% των 143 χωρών όπου διεξήγαγε έρευνα η Παγκόσμια Τράπεζα εξακολουθεί να υπάρχει τουλάχιστον ένας νόμος που απαγορεύει στις γυναίκες να ακολουθήσουν κάποιο επάγγελμα, να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό, να έχουν πρόσβαση σε χρήματα ή να παίρνουν αποφάσεις.
Σε 15 χώρες —μεταξύ αυτών το Ιράν, η Συρία, η Βολιβία και η Γκαμπόν— ο νόμος δίνει το δικαίωμα στους άνδρες να «αντιταχθούν» στο να εργάζονται οι σύζυγοί τους ή «να τις εμποδίσουν να δεχθούν μια δουλειά», επισημαίνεται στην έκθεση.
Στη Ρωσία, οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να ασκήσουν 456 επαγγέλματα, όπως αυτά του υδραυλικού και του οδηγού φορτηγών.
Σε τουλάχιστον 29 χώρες (Σαουδική Αραβία, Σενεγάλη, Ονδούρα) ο νόμος αναφέρεται συστηματικά στους άνδρες ως τους «αρχηγούς της οικογένειας» και ορίζει ότι αυτοί είναι υπεύθυνοι για «κρίσιμες αποφάσεις», όπως για τον τόπο διαμονής της οικογένειας, την απόκτηση επίσημων εγγράφων (διαβατήριο, ταυτότητα) ή το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού.
Πάντως η Παγκόσμια Τράπεζα υπενθυμίζει ότι και κάποιες δυτικές χώρες καθυστέρησαν να εφαρμόσουν την ισότητα των δύο φύλων. Χαρακτηριστικά αναφέρεται στα παραδείγματα της Ισπανίας και της Ελβετίας οι οποίες περίμεναν ως το 1981 και 1984 αντίστοιχα μέχρι να επιτρέψουν στις γυναίκες να προσφεύγουν στα δικαστήρια χωρίς την έγκριση του συζύγου τους.
Παρόλα αυτά στην έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρονται και κάποιες πρόοδοι. Σε δύο χρόνια υπήρξαν 48 αλλαγές στη νομοθεσία 44 χωρών που «ενίσχυσαν» την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Αντίθετα στη νότια Ασία, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική σημειώθηκαν οι μικρότερες πρόοδοι τα τελευταία 50 χρόνια.
Εξάλλου σε ένα μικρότερο δείγμα 100 χωρών, οι 76 έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένη νομοθεσία για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας, ενώ στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική προσφέρεται στις γυναίκες η μικρότερη υποστήριξη. Μόνο στην Αλγερία και το Μαρόκο υπάρχουν νόμοι για την σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας.
Η έκθεση του 2014 καλύπτει 143 χώρες και βασίζεται σε στοιχεία που συλλέχθηκαν από τον Απρίλιο του 2011 ως τον Απρίλιο του 2013 και στην εξέταση της νομοθεσίας, αλλά και συνεντεύξεις με ειδικούς στο εργατικό και οικογενειακό δίκαιο.