ΗΠΑ: Εκτέλεση θανατοποινίτη εν μέσω αντιδράσεων
Καταδικασμένος για τον φόνο αστυνομικού το 1994 στο Χιούστον, ο Εντγκαρ Ταμάγιο στερήθηκε κάθε προξενικό του δικαίωμα κατά παράβασιν της Σύμβασης της Βιένης (163), η οποία έχει επικυρωθεί από 175 χώρες, ανάμεσά τους και οι ΗΠΑ, και προβλέπει ότι κάθε ξένος υπήκοος οφείλει να έχει τη δυνατότητα να ενημερώνει τις προξενικές αρχές της χώρας του και να δέχεται στη συνδρομή τους σε περίπτωση δίωξής του.
Είναι ο τρίτος Μεξικανός που εκτελείται στο Τέξας κατά παράβασιν του διεθνούς δικαίου.
Στις δύο προσφυγές τους ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι συνήγοροί του ζήτησαν από τον ανώτατο δικαστικό θεσμό της χώρας να αναστείλει την εκτέλεση της ποινής και την επανεξέταση της υπόθεσης επικαλούμενοι τη νοητική υστέρηση του Εντγκαρ Ταμάγιο και την παραβίαση των προξενικών του δικαιωμάτων.
Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές με εισήγηση του συντηρητικού δικαστή Αντόνιν Σκάγια, υπεύθυνου για το Τέξας στο Δικαστήριο. Οι τρεις προοδευτικοί δικαστές θα είχαν χορηγήσει αναστολή για την επενεξέταση της παραβίασης της Σύμβασης της Βιένης.
"Εδώ και πέντε χρόνια, το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών είχε αποφασίσει ομόφωνα τη σημασία της επανεξέτασης των παραβιάσεων της Σύμβασης της Βιένης, αλλά άφησε την ευθύνη για την εφαρμογή της διαδικασίας επανεξέτασης στο Κονγκρέσο", υπενθυμίζει ο Μάρκ Γουόρεν, ερευνητής του Human Rights Research.
"Ισως η εκτέλεση αυτή να είναι το ηλεκτροσόκ το οποίο έχει τόση ανάγκη το Κονγκρέσο", λέει.
Μέχρι την τελευταία στιγμή, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία ήταν κατηγορηματικά αντίθετη με την εκτέλεση του Εντγκαρ Ταμάγιο, εξάντλησε τις πιέσεις επί της πολιτείας του Τέξας, οι αρχές της οποίας έχουν απόλυτη εξουσία για την εφαρμογή της ποινικής δικαιοσύνης επί του εδάφους της.
Στο τέλος του 2013, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι είχε ζητήσει από τον κυβερνήτη του Τέξας την αναστολή της εκτέλεσης της ποινής του μεξικανού θανατοποινίτη, επιμένοντας στην υποχρέωση σεβασμού του διεθνούς δικαίου από τις ΗΠΑ και στις αναπόφευκτες συνέπειες που θα έχει η εκτέλεση για τους φυλακισμένους σε ξένες χώρες αμερικανούς πολίτες.
Αμέσως μετά τον θάνατο του Εντγκαρ Ταμάγιο, το υπουργείο Εξωτερικών του Μεξικού, που έχει καταργήσει την θανατική ποινή, καταδίκασε με ανακοίνωσή του την εκτέλεση και ζήτησε τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων για την αποφυγή της επιβολής άλλων καταδικαστικών αποφάσεων κατά παραβίασιν των αποφάσεων του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
Περί τους σαράντα Μεξικανοί βρίσκονται στην πτέρυγα των θαναποινιτών σε αμερικανικές φυλακές, παρά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης του 2004, που ζητεί την επανεξέταση των υποθέσεών τους.
Η εκτέλεση ενός από αυτούς, του Ραμίρο Χερνάντες, 44 ετών, έχει προγραμματισθεί για τις 9 Απριλίου στο Τέξας.
Εξάλλου, από τους 143 αλλοδαπούς από 37 χώρες που βρίσκονται στην πτέρυγα των θανατοποινιτών σε αμερικανικές φυλακές, μόνο 6 είχαν ενημερωθεί για τα δικαιώματα προξενικής συνδρομής, σύμφωνα με έρευνα του Μάρκ Γουόρεν, η οποία έχει δημοσιευθεί από το Κέντρο Ενημέρωσης για την Θανατική Ποινή. Και 27 αλλοδαποί έχουν εκτελεσθεί στις ΗΠΑ κατά παράβασιν της Σύμβασης της Βιένης.