Ειρηνικός: Η κλιματική αλλαγή απειλεί με εξαφάνιση το κράτος Κιριμπάτι (pics+vid)

«Η φύση εκδικείται»… Πόσες και πόσες φορές, όχι απλά έχετε ακούσει αυτή την de facto κοινωνική αντίληψη μετά από μία «βιβλική» καταστροφή, αλλά την ενστερνίζεστε κιόλας κουνώντας συμπονετικά το κεφάλι μέχρι να... αλλάξετε κανάλι; Είναι τέτοια η δύναμη της εικόνας που η αλλαγή της, το πάτημα και μόνο ενός κουμπιού, είναι ικανό να κατευθύνει ολόκληρη κοινωνική συνείδηση, χαράσσοντας ιδεολογικά «μονοπάτια» στα οποία φευγαλέες διαπιστώσεις όπως «ο άνθρωπος καταστρέφοντας τον πλανήτη, αυτοκτονεί», δεν χωρούν. Αρκεί που τώρα δε μας αγγίζει και όταν μας πλησιάσει δεν θα είμαστε εδώ…
6'

Μόνο που αυτή η ανθρωπομορφική περιγραφή της φύσης δεν «καθρεφτίζει» την πραγματικότητα γιατί η φύση ούτε θυμικό έχει, ούτε εκδικείται κανέναν.

Ο μπλε πλανήτης μας έχει απλά υπέρτερους νόμους και αρχές από αυτές της ανθρώπινης αμετροέπειας και αλαζονείας, Γιατί μπορεί να δρέπουμε τους καρπούς της άμετρης και ληστρικής χρήσης των πεπερασμένων φυσικών πόρων, ρυπαίνοντας και καταστρέφοντας ανενόχλητοι με πεντακάθαρη συνείδηση, αλλά η φύση κραυγάζει απεγνωσμένη. Δεν εκδικείται, «προσπαθώντας» να πάρει το αίμα της πίσω, αλλά υφίσταται και αμύνεται για να συνεχίσει να υφίσταται. Και δυστυχώς για την ανθρωπότητα, με οποιοδήποτε κόστος…

Ανθρωπογενείς ασυνείδητες δραστηριότητες και παρεμβάσεις, η χρήση ορυκτών καυσίμων, όπως και η υπερπαραγωγή μεγατόνων διοξειδίου του άνθρακα, εντείνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ανεβάζουν τη θερμοκρασία στον πλανήτη και συντείνουν στην άνοδο της στάθμης των υδάτων των ωκεανών με το λιώσιμο των πάγων, συνθέτοντας την κλιματική αλλαγή. Περίοδοι ξηρασίας που εναλλάσσονται με σφοδρές καταιγίδες, πλημμύρες και ισχυροί τυφώνες, η συχνότητα των οποίων αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, είναι μερικές μόνο από τις συνέπειες/αντιδράσεις της τρομακτικής ενέργειας που εκλύεται όλο και περισσότερο.

Στο διάβα της, η φυσική ροή δεν «καταλαβαίνει» από παράπλευρες απώλειες γιατί μια άλλη κοινωνική αντίληψη, αυτή που υποστηρίζει πως «η ζωή είναι άδικη» βρίσκει απόλυτη ερμηνεία.

Και πώς όχι, όταν το σύμπλεγμα νησιών Κιριμπάτι στον Ειρηνικό αγοράζει γη, προκειμένου να μεταναστεύσει στα Φίτζι, καθώς το «τρώει» λίγο – λίγο η θάλασσα! Για την ακρίβεια, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, λόγω της κλιματικής αλλαγής, απειλεί ολόκληρο το κράτος με αφανισμό!

Οι 33 ατόλες, πεταμένες διάσπαρτες σε ένα σπάνιο γαλαζοπράσινο καμβά στη ζώνη του Ισημερινού, συνθέτουν ένα παραδεισένιο σκηνικό βγαλμένο από καρτ ποστάλ, απόδειξη πως τέτοια μέρη δεν είναι αποκύημα της παιδικής φαντασίας αποτυπωμένη με όλο το φάσμα των χρωμάτων, αλλά πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα ωστόσο εξαιρετικά εύθραυστη, καθώς αναπαύεται μόλις 4 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Το Κιριμπάτι - ή kirr-i-bas, στην γκιλμπερτιανή γλώσσα - που ανήκει στην Ωκεανία, έχει μάλιστα καταγραφεί σε έκθεση του ΟΗΕ μεταξύ των περιοχών που απειλούνται με εξαφάνιση τον 21ο αιώνα εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, ενώ η Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τις Κλιματικές Αλλαγές προβλέπει ότι το νερό θα ανυψωθεί κατά περίπου μισό μέτρο ως το έτος 2100 λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας.

Οι λίγο περισσότεροι από 100.000 κάτοικοι της πιο ανατολικής χώρας στον κόσμο που υποδέχθηκε πρώτη τη νέα χιλιετία (γι΄ αυτό άλλωστε και το νησί Καρολίνα, μετονομάστηκε σε Νήσο της Χιλιετίας ) έχουν έτσι σταματήσει προ πολλού να εξετάζουν απλά την περίπτωση εκκένωσης, παίρνοντας πιο δραστικά μέτρα.

Εδώ και αρκετά χρόνια, η αύξηση στο μέσο όρο θερμοκρασίας και η καταστροφή μεγάλου μέρους των κοραλλιογενών υφάλων επηρεάζουν την αλιευτική δραστηριότητα και κατ’ επέκταση τη ζωή των ντόπιων (η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι ψαράδες). Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, όχι μόνο «κατάπιε» δύο μικρά ακατοίκητα νησιά το 1999, αλλά έσπρωξε τον κόσμο στο εσωτερικό της Ταράβα, του βασικού νησιού του συμπλέγματος, όπου το γλυκό νερό τείνει να εκλείψει. Οι δυσοίωνες προβλέψεις μάλιστα μιλούν για υπερδιπλασιασμό του πληθυσμού μέσα στα επόμενα 20 χρόνια…

Αφού λοιπόν οι υπεύθυνοι έβαλαν το μέλλον του μικρού κρατιδίου να κάτσει στα θρανία μαζί με τον «εχθρό», μοιράζοντας στα σχολεία το βιβλίο «The Children Take Action – A Climate Change Story», προκειμένου να «ηλεκτρίσουν» τα παιδιά σχετικά με την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ακούνε μήπως τα υπουργεία Παιδείας και Περιβάλλοντος;), συμφώνησαν με τα Φίτζι να αγοράσουν 24.000 στρέμματα δασικής γης, έναντι 9,3 εκατ. δολαρίων Αυστραλίας (6,5 εκατ. ευρώ) στο νησί Βάνα Λέβου!

Ο δε πρόεδρος του Κιριμπάτι, Ανότε Τονγκ, ο οποίος θα συμμετάσχει σήμερα (23/9) στη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα στη Νέα Υόρκη, υποστηρίζει την αγορά περισσότερης γης στο εξωτερικό, ώστε να εξασφαλίσει τόσο τρόφιμα, όσο και ενδεχομένως μια μελλοντική… πατρίδα. Προηγουμένως, έκανε στάση στη Νορβηγία για να ενημερωθεί δια ζώσης και να παρακολουθήσει από κοντά το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής που ανεβάζει τη στάθμη των θαλασσών…

«Θέλω να θέσω τις προϋποθέσεις για μια μετανάστευση με αξιοπρέπεια»

«Με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η αξία της γης θα αυξηθεί», προέβλεψε ο Τονγκ. «Δε θα επανεγκαταστήσω το λαό μου, αλλά κάποιος άλλος μπορεί να το κάνει στις ερχόμενες δεκαετίες», συμπλήρωσε σε πρόσφατη συνέντευξή του, υπογραμμίζοντας: «Μερικοί άνθρωποι πρότειναν “γιατί να μην αγοράσουμε κι άλλη γη στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία καθώς την πωλούν γη στους Κινέζους". Η άποψή μου είναι 'ναι' ... η ακίνητη ιδιοκτησία έχει τον μικρότερο κίνδυνο" σε σύγκριση με άλλες επενδύσεις», αφού ωστόσο κατέστησε σαφές πως το ύψους 500 εκατ. δολαρίων Αυστραλίας (347 εκατ. ευρώ) κρατικό ταμείο πρόνοιας του Κιριμπάτι, το οποίο έχει δημιουργηθεί από τα έσοδα από τα ορυχεία φωσφορικών αλάτων (το μοναδικό εξαγώγιμο προϊόν του κρατιδίου στο παρελθόν), επλήγη τα τελευταία χρόνια από κακές επενδύσεις στο εξωτερικό.

Ο Τονγκ δεν παρέλειψε να προσθέσει ακόμα πως αρκετά νησιά έχουν πλέον εγκαταλειφθεί στο Κιριμπάτι, καθώς τα καλλιεργήσιμα εδάφη τους έχουν γίνει λιγότερο παραγωγικά λόγω του αλατιού - «που μολύνει τις σοδειές» - των θαλάσσιων κυμάτων κατά τη διάρκεια των καταιγίδων.

Οι καλλιέργειες σε υψηλότερα εδάφη στα Φίτζι μπορεί να βοηθήσουν ώστε να εξασφαλισθεί η διατροφική ασφάλεια στο Κιριμπάτι (συνδέονται αεροπορικά, όπως και με τα Φίτζι), ωστόσο η επανεγκατάσταση είναι περίπλοκη, επειδή δημιουργούνται ζητήματα δικαιωμάτων κατοικίας και ιθαγένειας.

«Όταν αγόρασε τη γη, το Κιριμπάτι δεν έκανε λόγο στις αρχές του Φίτζι για επανεγκατάσταση, ωστόσο ο πρόεδρος των νησιών Φίτζι Επέλι Ναϊλατικάου έχει δηλώσει πως "το Φίτζι θα σας καλωσορίσει" αν είναι ποτέ απαραίτητο», κατέληξε πάντως ο πρόεδρος των Γκιλμπερτιανών…

Την ίδια ώρα, η Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών (AOSIS) ζήτησε από τις ανεπτυγμένες χώρες, στη σύνοδο κορυφής της Νέας Υόρκης, ενίσχυση της δράσης για τη μείωση των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

«Ο καιρός για δράση ήταν... χθες», δήλωσε ο Ρόμπερτ Ουότσον, πρώην πρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) και επικεφαλής συγγραφέας μιας έκθεσης της AOSIS για τις αναγκαίες δράσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος. «Χάνουμε τη μάχη», υπογράμμισε.

Εσύ πάλι θα αλλάξεις κανάλι;