Αυστρία: Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου για τους λιποτάκτες της Βέρμαχτ

Ως «λυπηρό» και ως κάτι για το οποίο «πρέπει κανείς σήμερα να ντρέπεται και να ζητήσει συγγνώμη», χαρακτήρισε ο ομοσπονδιακός πρόεδρος το γεγονός, όπως είπε, ότι για πολλές δεκαετίες, οι λιποτάκτες από τη ναζιστική Βέρμαχτ θεωρούνταν «προδότες» και η σημερινή από κοινού απόδοση τιμής σε όλους αυτούς, έστω και πολύ αργά, συνιστά «ένα σημαντικό και σωστό βήμα», πρόσθεσε.

Οι λιποτάκτες υπήρξαν τμήμα της αντιφασιστικής και αντιναζιστικής αντίστασης, επισήμανε στην ομιλία του ο δήμαρχος και τοπικός κυβερνήτης του ομόσπονδου κρατιδίου της Βιέννης, Μίχαελ Χόιπλ, ευχαριστώντας τον κεντρικό ομιλητή των αποκαλυπτηρίων, τον πρόεδρο της Επιτροπής Προσωπικοτήτων «Δικαιοσύνη για τα θύματα της ναζιστικής στρατονομίας» και έναν από τους ελάχιστους επιζώντες λιποτάκτες, Ρίχαρντ Βάντανι, για τους μακρόχρονους αγώνες του για την κοινωνική και νομική αποκατάσταση των ανθρώπων που είχαν πληρώσει με τη ζωή τους την αντίστασή τους κατά των ναζιστών.

Το Μνημείο είναι αφιερωμένο στους 20.000 λιποτάκτες που την περίοδο της ναζιστικής κατοχής της Αυστρίας -από την εισβολή των στρατευμάτων του Χίτλερ το Μάρτιο του 1938 μέχρι την απελευθέρωση της χώρας από τα συμμαχικά στρατεύματα το Μάιο του 1945- είχαν καταδικαστεί σε θάνατο και οι 15.000 από αυτούς είχαν εκτελεστεί άμεσα.

Το Μνημείο, του οποίου η ανέγερση είχε αρχίσει τον περασμένο Απρίλιο και αποπερατώθηκε πρόσφατα, βρίσκεται σε ένα από τα κεντρικότερα σημεία της Βιέννης, στην ιστορική Πλατεία Μπάλχαουσπλατς, ανάμεσα στο προεδρικό μέγαρο -που αποτελεί πτέρυγα των πρώην χειμερινών ανακτόρων Χόφμπουργκ- και στο μέγαρο της καγκελαρίας.

Πρόκειται για ένα κατά τρεις βαθμίδες υπερυψωμένο σύμπλεγμα γλυπτών που παριστάνει ένα τεράστιο "Χ" και κατασκευάστηκε στη βάση των σχεδίων του γεννημένου στην πρώην Ανατολική Γερμανία καλλιτέχνη Όλαφ Νικολάι, ο οποίος είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο στον σχετικό διεθνή διαγωνισμό και που τώρα ευελπιστεί πως ο χώρος θα αποτελέσει τόπο συνάντησης και δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών. Ο ίδιος ήταν παρών στα σημερινά αποκαλυπτήρια, στα οποία, πέραν των χιλιάδων του κόσμου, παρέστησαν πολλά μέλη της αυστριακής κυβέρνησης και δεκάδες εκπρόσωποι της δημόσιας ζωής.

Δίπλα στο μνημείο έχουν τοποθετηθεί πίνακες με επεξηγηματικά κείμενα στη γερμανική και αγγλική γλώσσα, τα οποία συντάχτηκαν σε συνεργασία με την Επιτροπή Προσωπικοτήτων η οποία είχε ιδρυθεί το 2008 και η οποία θεωρεί πως το μνημείο πρέπει να αντανακλά το πνεύμα δικτύωσης της ναζιστικής στρατονομίας, καθώς ήταν πολλοί οι θεσμοί τότε που εμπλέκονταν στις διώξεις κατά των αντιστασιακών-λιποτακτών της γερμανοναζιστικής Βέρμαχτ.

Η απόφαση για ανέγερση του Μνημείου είχε συμπεριληφθεί -μετά τις τελευταίες δημοτικές και τοπικές εκλογές στη Βιέννη τον Οκτώβριο του 2010- στη συμφωνία συνασπισμού στο Δήμο και στην τοπική κυβέρνηση στο ομόσπονδο κρατίδιο της Βιέννης, των δύο συγκυβερνώντων από τότε κομμάτων, των Σοσιαλδημοκρατών του δημάρχου και κυβερνήτη Μίχαελ Χόιπλ και των Πρασίνων της ελληνικής καταγωγής αντιδημάρχου και αναπληρώτριας κυβερνήτη, Μαρίας Βασιλάκου.